Hướng dẫn cách hạch toán trao đổi ngang giá

Hướng dẫn cách hạch toán trao đổi ngang giá

1. Hạch toán kế toán là gì?

Hạch toán kế toán hay thường được gọi với tên quen thuộc là kế toán. Đây là môn học phản ánh và giám đốc các mặt hoạt động kinh tế tài chính ở các đơn vị, tổ chức xã hội. Căn cứ, môn học này sẽ giúp thu nhận, xử lý và gửi tới thông tin về tài sản trong các đơn vị nhằm kiểm tra toàn bộ tài sản và các hoạt động kinh tế tài chính của đơn vị đó. Hạch toán kế toán thường dùng 3 thước đo: thước đo hiện vật, thước đo lao động và thước đo giá trị để phản ánh sự biến động về tài sản, nguồn vốn.

Đặc điểm của hạch toán kế toán

Đối tượng nghiên cứu

Hạch toán kế toán thường nghiên cứu về các hoạt động kinh tế tài chính: sự biến động về tài sản, vốn, sự luân chuyển của tài sản, quá trình vận động của vốn trong các tổ chức, các đơn vị,… Nhờ đó mà hạch toán kế toán thực hiện được sự giám đốc liên tục cả nước, trong quá trình kinh doanh.

Phương pháp nghiên cứu

Hạch toán kế toán thường kết hợp cả ba loại thước đo nhưng chủ yếu là sử dụng thước đo giá trị. Mặt khác, còn kết hợp một số phương pháp như: phương pháp chứng từ, phương pháp tài khoản, phương pháp tính giá, phương pháp tổng hợp và cân đối kế toán.

Khái niệm thông tin hạch toán kế toán

Thông tin hạch toán kế toán là những thông tin về sự tuần hoàn của vốn. Trong doanh nghiệp, quá trình sản xuất kinh doanh từ gửi tới vật tư cho sản xuất đến tiêu thụ đều được phản ánh trọn vẹn và sinh động qua thông tin kế toán. Thông tin này có ý nghĩa rất lớn đối với việc ứng dụng hạch toán kinh doanh.

Thông tin hạch toán kế toán luôn là những thông tin về hai mặt của mỗi sự kiện, mỗi quá trình: tài sản và nguồn vốn, tăng và giảm, chi phí và kết quả,… Vì thế, mỗi thông tin thu được đều là kết quả của quá trình có tính hai mặt.

2. Trao đổi ngang giá là gì?

Trao đổi ngang giá là việc trao đổi hàng hoá, tài sản có giá trị tương đương, ngang bằng nhau.

3. Hướng dẫn cách hạch toán trao đổi ngang giá

Định khoản

1. Trường hợp trao đổi với TSCĐ hữu hình tương tự

Nợ TK 211                      Nguyên giá TSCĐ nhận về ghi theo giá trị còn lại của TSCĐ đưa đi trao đổi
Nợ TK 214                      Số đã khấu hao của TSCĐ đưa đi trao đổi

Có TK 211                Nguyên giá TSCĐ đưa đi trao đổi.

2. Trường hợp trao đổi với TSCĐ hữu hình không tương tự

• Khi giao TSCĐ hữu hình cho bên trao đổi
  • Ghi giảm TSCĐ

Nợ TK 811                Giá trị còn lại của TSCĐ đưa đi trao đổi
Nợ TK 214                Số đã khấu hao của TSCĐ đưa đi trao đổi

Có TK 211           Nguyên giá TSCĐ đưa đi trao đổi

• • Ghi tăng thu nhập

Nợ TK 131                    Phải thu của khách hàng (tổng giá thanh toán)
Có TK 711              Thu nhập khác (giá trị hợp lý của TSCĐ đưa đi trao đổi)

Có TK 3331            Thuế GTGT phải nộp (TK 33311) (nếu có).

• Khi nhận được TSCĐ hữu hình do trao đổi

Nợ TK 211                     Giá trị hợp lý của TSCĐ nhận về
Nợ TK 133                     Thuế GTGT được khấu trừ (1332) (nếu có)

Có TK 131               Tổng giá thanh toán

• Thu thêm tiền do giá trị của TSCĐ đưa đi trao đổi lớn hơn giá trị của TSCĐ nhận được do trao đổi

Nợ các TK 111, 112 (số tiền đã thu thêm)

Có TK 131 – Phải thu của khách hàng.

• Trả thêm tiền do giá trị hợp lý của TSCĐ đưa đi trao đổi nhỏ hơn giá trị hợp lý của TSCĐ nhận được do trao đổi

Nợ TK 131 – Phải thu của khách hàng

Có các TK 111, 112,…

Mô tả nghiệp vụ

Khi phát sinh nghiệp vụ trao đổi TSCĐ, thông thường sẽ phát sinh các hoạt động sau:

1. Hai bên trao đổi tài sản cố định ký hợp đồng trao đổi tài sản.
2. Sau khi ký hợp đồng hai bên bàn giao tài sản và ký vào biên bản giao nhận tài sản cố định.
3. Sau khi hoàn tất việc bàn giao TSCĐ, hai bên bàn giao các chứng từ liên quan đến tài sản, trường hợp trao đổi tài sản không tương tự hai bên thực hiện xuất hóa đơn GTGT, đồng thời ghi sổ kế toán.

Hướng dẫn trên phần mềm

Nghiệp vụ tăng TSCĐ do trảo đổi được thực hiện trên phần mềm theo các bước sau:

Bước 1: Ghi giảm TSCĐ mang đi trao đổi trên sổ TSCĐ

1. Vào phân hệ Tài sản cố định, chọn Ghi giảm (hoặc vào tab Ghi giảm, nhấn Thêm).
2. Khai báo tài sản bị ghi giảm.

• Tab Tài sản: chọn tài sản mang đi trao đổi, đồng thời chọn lại thông tin TK xử lý giá trị còn lại là TK 811.

Tab Hạch toán: ghi nhận bút toán ghi giảm do mang TSCĐ đi trao đổi.

3. Nhấn Cất.

Bước 2: Hạch toán thu nhập tăng do mang TSCĐ đi trao đổi

1. Vào phân hệ Tổng hợp, chọn Chứng từ nghiệp vụ khác (hoặc vào tab Chứng từ NVK, nhấn Thêm/Chứng từ nghiệp vụ khác).
2. Khai báo chứng từ hạch toán tăng thu nhập do mang TSCĐ đi trao đổi.

• Hạch toán.

Thuế (nếu có)

3. Nhấn Cất.

Bước 3: Hạch toán nghiệp vụ tăng TSCĐ nhận về do trao đổi

Tùy thuộc vào phương thức thanh toán mà nghiệp vụ này sẽ được thực hiện trên phân hệ Quỹ, Ngân hàng hoặc Tổng hợp. Ví dụ: trên phân hệ Tổng hợp.
1. Vào phân hệ Tổng hợp, chọn Chứng từ nghiệp vụ khác (hoặc vào tab Chứng từ NVK, nhấn Thêm/Chứng từ nghiệp vụ khác).
2. Khai báo chứng từ tăng TSCĐ nhận về do trao đổi.

• Hạch toán.

Thuế (nếu có).

3. Nhấn Cất.

Bước 4: Ghi tăng TSCĐ nhận về vào sổ TSCĐ

Lưu ý: Tại tab Nguồn gốc hình thành, kế toán sẽ tự nhập nguồn gốc hình thành tài sản. Đồng thời chọn chứng từ hạch toán ghi nhận tăng TSCĐ do trao đổi đã lập ở bước 3.

Bước 5: Thu hoặc trả thêm tiền do chênh lệch giá trị giữa TSCĐ mang đi trao đổi và nhận về

Tùy thuộc vào phương thức thanh toán mà nghiệp vụ này sẽ được thực hiện trên phân hệ Quỹ, Ngân hàng hoặc Tổng hợp. Ví dụ: trên phân hệ Ngân hàng.
1. Vào phân hệ Ngân hàng, chọn Thu tiền (hoặc vào tab Thu, chi tiền, nhấn Thêm/Thu tiền).
2. Khai báo chứng từ thu thêm tiền do trao đổi TSCĐ.

3. Nhấn Cất.

Lưu ý

• Với dữ liệu hạch toán đa chi nhánh và sử dụng cả hai hệ thống sổ (tài chính và quản trị), TSCĐ được ghi tăng/ghi giảm khi đang công tác tại chi nhánh nào, sổ nào sẽ chỉ được lưu trên chi nhánh đó và sổ đó.
• Với trường hợp trao đổi TSCĐ tương tự, kế toán chỉ cần thực hiện bước 1 và bước 4. => Khi thực hiện bước 1 thì chọn TK xử lý là TK 211