Đánh vào lòng tham và sự thiếu hiểu biết pháp luật của người dân, các đối tượng lừa đảo thường tạo các vỏ bọc hào nhoáng thông qua những hình ảnh trên mạng xã hội để tiến hành lừa tiền bằng chiêu thức “tăng quà có giá trị hoặc tiền mặt” thông qua phương thức chuyển hàng từ nước ngoài về Việt Nam. Vì thế, nội dung trình bày dưới đây chúng tôi làm rõ thủ đoạn lừa đảo tặng quà và quy định pháp luật liên quan đến vấn đề này. Mời bạn đọc cùng theo dõi.
Nhận diện thủ đoạn lừa đảo tặng quà
1. Nhận diện thủ đoạn lừa đảo tặng quà, tặng tiền, vật có giá trị
Khi nhận bưu phẩm từ nước ngoài về Việt Nam cần cảnh giác vì rất có thể đó là chiêu thức lừa đảo mới, tinh vi, xuyên quốc gia. Không phải tất cả các bưu phẩm gửi từ nước ngoài về Việt Nam đều là lừa đảo. Chỉ những bưu phẩm có dấu hiệu như sau có thể là lừa đảo, nên chúng ta nên hết sức cảnh giác khi nhận những món quà này.
Các yêu cầu của kẻ có dấu hiệu lừa đảo và điểm bất bình thường:
- Người gửi quà là người nước ngoài, mới quen, quen qua mạng xã hội, chưa từng gặp mặt hoặc gặp mặt 1, 2 lần và chỉ liên hệ qua mạng xã hội. >> Dấu hiệu bất thường: Người lạ, không thể tin tưởng được khi họ gửi quà với giá trị lớn.
- Có gửi thùng quà về Việt Nam, trong đó có: Tiền, trang sức đắt tiền, vàng, bạc, mỹ phẩm…>> Dấu hiệu bất thường: Cấm gửi tiền, vàng, bạc…qua đường bưu điện, qua chuyển phát nhanh.
- Nếu người nhận có địa chỉ ở Miền Nam thì hàng sẽ được thông báo là ở sân bay Nội Bài, Hà Nội và ngược lại bạn ở Miền Bắc thì hàng sẽ được thông báo là đã đến sân bay Tân Sơn Nhất. >> Dấu hiệu bất thường: Bất hợp lý ở việc vận chuyển đến địa chỉ người nhận, đều này khiến người nhận không thể tự đến xác minh được.
- Có người gọi cho bạn đóng tiền thuế hải quan và tiền phạt vì soi thấy có tiền, trang sức, vàng bạc…>> Dấu hiệu bất thường: Cấm gửi tiền Cấm gửi tiền, vàng, bạc…qua đường bưu điện, qua chuyển phát nhanh nên sẽ chẳng có thùng hàng nào như thế ở sân bay cả. Khi thanh toán các khoản phí phải có hóa đơn chứng từ, không thanh toán qua tài khoản cá nhân.
- Họ yêu cầu chuyển khoản cho họ 1 khoản tiền cho họ trước nhưng lại chuyển vào số tài khoản cá nhân. >> Dấu hiệu bất thường: Khi thanh toán các khoản phí phải có hóa đơn chứng từ có dấu đỏ của đơn vị nhà nước, không thanh toán qua tài khoản cá nhân.
- Nếu bạn không gửi họ sẽ gửi trả lại hàng hoặc sẽ bị tịch thu >> Theo nguyên tắc thì sẽ gửi trả lại người gửi, khi người nhận từ chối nhận….
Căn cứ theo khoản 5, Điều 25,Công ước Bưu chính thế giới các nghị định thư cuối cùngcó quy định như sau:
Điều 25: Các bưu gửi không được chấp nhận. Cấm gửi
Cấm không được đưa các loại tiền kim loại, tiền giấy, chứng khoán, các loại séc du lịch bạch kim, vàng hoặc bạc đã được gia công hoặc chưa, các loại đá quý, đồ trang sức hoặc các vật phẩm có giá trị khác vào:
Trong bưu phẩm không khai giá, tuy nhiên, nếu luật pháp nước gửi và nước nhận cho phép thì những vật phẩm trên vẫn có thể được gửi trong phong bì dán kín như một Bưu gửi ghi số;
Trong bưu kiện không khai giá được trao đổi giữa hai nước chấp nhận mở dịch vụ bưu kiện khai giá; ngoài ra, bưu chính các nước có quyền cấm gửi vàng nén trong các bưu phẩm khai giá hoặc không khai giá đi hoặc đến lãnh thổ nước mình hoặc quá giang gửi rời qua nước đó. Các nước có quyền giới hạn giá trị thực tiễn đối với các loại vật phẩm này.
2. Dấu hiệu tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản
Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản được quy định tại Điều 174 Bộ Luật hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017
Để cấu thành tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, hành vi vi phạm của Hải phải đáp ứng các yêu tố : “dùng thủ đoạn gian dối” và “chiếm đoạt tài sản của người khác”. Căn cứ hơn, 4 yếu tố cấu thành tội phạm được thể hiện như sau:
Khách thể của tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản là hành vi xâm phạm quyền sở hữu tài sản của người khác.
Chủ thể của tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản là bất kỳ chủ thể nào từ đủ 16 tuổi có năng lực trách nhiệm hình sự.
Mặt khách quan của tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản là hành vi chiếm hữu trái phép tài sản của người khác để tạo cho mình khả năng định đoạt tài sản đó một cách gian dối. Đó là hành vi dùng thủ đoạn gian dối làm cho người có tài sản tin là sự thật nên đã tự nguyên giao tài sản cho người có hành vi gian dối để họ chiếm đoạt tài sản. Hai dấu hiệu đặc trưng của tội phạm này là hành vi dùng thủ đoạn gian dối và hành vi chiếm đoạt tài sản.
Về hành vi: có hành vi dùng thủ đoạn gian dối để chiếm đoạt tài sản.
+Dùng thủ đoạn gian dối là đưa ra thông tin giả (không đúng sự thật) nhưng làm cho người khác tin đó là thật và giao tài sản cho người phạm tội. Việc đưa thông tin giả có thể bằng nhiều cách khác nhau như lời nói, chữ viết, hành động để chiếm đoạt tài sản.
+Chiếm đoạt tài sản được hiểu là hành vi chuyển dịch một cách trái pháp luật tài sản của người khác thành của mình. Đặc điểm của việc chiếm đoạt này là nó gắn liền và có mối quan hệ nhân quả dùng thủ đoạn gian dối.
Mặt chủ quan của tội phạm:
Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản được thực hiện với lỗi cố ý trực tiếp. Người có hành vi phạm tội (Hải) nhận thức rõ hành vi chiếm đoạt tài sản của người khác do mình thực hiện là hành vi gian dối, trái pháp luật. Đồng thời thấy trước hậu quả của hành vi đó là tài sản của người khác bị chiếm đoạt trái pháp luật và mong muốn hậu quả đó xảy ra.
Ý thức chiếm đoạt tài sản phải có trước khi thủ đoạn gian dối và hành vi chiếm đoạt tài sản. Thủ đoạn gian dối bao giờ cũng phải có trước khi tiến hành giao tài sản giữa người bị hại và người phạm tội.
3. Chế tài đối với hành vi lừa đảo tặng quà
Hành vi lừa đảo sẽ bị xử lý theo Bộ Luật hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung 2017 như sau:
Điều 174. Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản
1. Người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:
a) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản mà còn vi phạm;
b) Đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 173, 175 và 290 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;
c) Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;
d) Tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ; tài sản là kỷ vật, di vật, đồ thờ cúng có giá trị đặc biệt về mặt tinh thần đối với người bị hại.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:
a) Có tổ chức;
b) Có tính chất chuyên nghiệp;
c) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng;
d) Tái phạm nguy hiểm;
đ) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn hoặc lợi dụng danh nghĩa đơn vị, tổ chức;
e) Dùng thủ đoạn xảo quyệt;
g) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 1 Điều này.
3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:
a) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;
b) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 1 Điều này;
c) Lợi dụng thiên tai, dịch bệnh.
4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân:
a) Chiếm đoạt tài sản trị giá 500.000.000 đồng trở lên;
b) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 1 Điều này;
c) Lợi dụng hoàn cảnh chiến tranh, tình trạng khẩn cấp.
5. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.
Nếu bạn gặp phải trường hợp có dấu hiệu nêu trên thì bạn phải hết sức cảnh giác và hãy báo cho đơn vị Công an để Công an điều tra làm rõ.
Vì vậy, trên đây là những nội dung mà chúng tôi muốn chia sẻ đến bạn đọc về chiêu trò, thủ đoạn lừa đảo tặng quà. Hy vọng sẽ giúp ích được bạn đọc.