Để hiểu rõ hơn về Bộ luật Tố tụng hình sự có bao nhiêu điều luật, nội dung cơ bản là gì và có những điểm gì mới, LVN Group xin gửi tới cho quý bạn đọc bài giảng Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 trong nội dung trình bày dưới đây.
1. Cơ cấu của Bộ luật Tố tụng hình sự.
Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 có kết cấu gồm 9 phần, 36 chương và 510 điều. Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2003 có kết cấu gồm 8 phần, 37 chương, 346 điều. Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 tăng thêm 154 điều.
Nội dung cụ thể của từng phần trong Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 như sau:
– Phần thứ nhất: phạm vi điều chỉnh, nhiệm vụ, hiệu lực của Bộ luật Tố tụng hình sự (từ Điều 1 đến Điều 142).
– Phần thứ hai: Khởi tố, điều tra vụ án hình sự (từ Điều 143 đến Điều 235).
– Phần thứ ba: Truy tố (từ Điều 236 đến Điều 249).
– Phần thứ tư: Xét xử vụ án hình tự (từ Điều 250 đến Điều 362).
– Phần thứ năm: Một số quy định về thi hành bản án, quyết định của Tòa án (từ Điều 363 đến Điều 369).
– Phần thứ sáu: Thủ tục xét lại bản án và quyết định đã có hiệu lực pháp luật (từ Điều 370 đến Điều 412)
– Phần thứ bảy: Thủ tục đặc biệt (từ Điều 413 đến Điều 490).
– Phần thứ tám: Hợp tác quốc tế (từ Điều 491 đến Điều 508).
– Phần thứ chín: Điều khoản thi hành (Điều 509 và Điều 510).
2. Nội dung cơ bản của Bộ luật Tố tụng hình sự.
Phạm vi điều chỉnh: căn cứ vào quy định tại Điều 1 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 thì Bộ luật tố tụng hình sự quy định trình tự, thủ tục tiếp nhận, giải quyết nguồn tin về tội phạm, khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử và một số thủ tục thi hành án hình sự; nhiệm vụ, quyền hạn và mối quan hệ giữa các đơn vị có thẩm quyền tiến hành tố tụng; nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của người có thẩm quyền tiến hành tố tụng; quyền và nghĩa vụ của người tham gia tố tụng, đơn vị, tổ chức, cá nhân; hợp tác quốc tế trong tố tụng hình sự.
Đối tượng điều chỉnh: Bộ luật Tố tụng hình sự điều chỉnh những quan hệ xã hội phát sinh trong quá trình khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử vụ án hình sự.
Hiệu lực của Bộ luật Tố tụng hình sự: Bộ luật tố tụng hình sự có hiệu lực đối với mọi hoạt động tố tụng hình sự trên lãnh thổ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Nguyên tắc cơ bản của Bộ luật Tố tụng hình sự được quy định tại Chương II Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015.
3. Một số điểm mới của Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015.
– Thứ nhất, bổ sung quy định các nguyên tắc phù hợp với Hiến pháp năm 2013 và thực tiễn. Hệ thống các nguyên tắc cơ bản của Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 được quy định tại Chương II gồm 27 nguyên tắc, trên cơ sở điều chỉnh 30 nguyên tắc của Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2003 và bổ sung một số nguyên tắc đã được Hiến pháp năm 2013 ghi nhận nhằm khắc phục những hạn chế của Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2003, bảo đảm các quy định về nguyên tắc cơ bản đúng nghĩa là những tư tưởng chỉ đạo đối với việc xây dựng và thực hiện Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015, tạo cơ sở cho việc hình thành những chuẩn mực pháp lý về cách ứng xử của các chủ thể trong quá trình giải quyết vụ án hình sự.
– Thứ hai, quy định cụ thể trình tự, thủ tục và các hoạt động tố tụng trong từng giai đoạn nhằm đấu tranh hiệu quả với tội phạm. Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 đã có nhiều sửa đổi, bổ sung cần thiết liên quan đến các giai đoạn khởi tố, điều tra, truy tố và xét xử để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đặt ra trong thực tiễn; xác lập trọn vẹn cơ sở pháp lý để quá trình phát hiện, xử lý tội phạm được tiến hành chính xác, kịp thời, góp phần bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, bảo vệ cuộc sống bình yên của nhân dân, thúc đẩy kinh tế đất nước phát triển.
– Thứ ba, thực hiện nghiêm túc yêu cầu của Hiến pháp năm 2013 về tôn trọng, bảo vệ, bảo đảm quyền con người, quyền công dân. Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 đã cụ thể hóa quy định tại khoản 2 Điều 14 Hiến pháp thành những quy định, yêu cầu cụ thể đối với: quá trình giải quyết vụ án hình sự; trong áp dụng biện pháp cưỡng chế tố tụng; bổ sung các quyền và cơ chế bảo đảm quyền của những người tham gia tố tụng.
Đặc biệt là, bổ sung quyền của bị can được đọc, ghi chép bản sao tài liệu hoặc tài liệu được số hóa liên quan đến việc buộc tội, gỡ tội hoặc bản sao tài liệu khác liên quan đến việc bào chữa kể từ khi kết thúc điều tra khi có yêu cầu; bổ sung và quy định trọn vẹn nội dung của nguyên tắc suy đoán vô tội; rút ngắn thời hạn tạm giam; quy định trọn vẹn các cơ chế để người bị buộc tội thực hiện tốt quyền “tự bào chữa” và “nhờ người khác bào chữa”; bổ sung các quy định nhằm đề cao trách nhiệm của các đơn vị tố tụng trong việc tôn trọng, bảo vệ, bảo đảm quyền con người, quyền công dân, đồng thời, quy định nghiêm khắc các hình phạt áp dụng nếu đơn vị tố tụng vi phạm quy định của luật.
– Thứ tư, phân định hợp lý thẩm quyền giữa các đơn vị tố tụng và giữa các cấp tố tụng. Nhằm thể chế hóa chủ trương của Đảng về cải cách tư pháp và tháo gỡ những vướng mắc qua thực tiễn thi hành, Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 đã sửa đổi, bổ sung theo hướng: giảm số lượng vụ án do đơn vị tố tụng cấp trung ương thụ lý, để cấp này tập trung cho công tác chỉ đạo, điều hành, hướng dẫn, kiểm tra cấp dưới; mở rộng diện đơn vị được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra đối với lực lượng Kiểm ngư; bổ sung, tăng cường trách nhiệm của Viện Kiểm sát trong kiểm sát hoạt động tố tụng; phân định thẩm quyền giữa các cấp Tòa án nhằm tháo gỡ khó khăn cho cấp huyện.
– Thứ năm, tăng quyền, tăng trách nhiệm cho các chức danh tư pháp. Thể chế hóa chủ trương cải cách tư pháp của Đảng và nhằm tháo gỡ bất cập trong thực tiễn, Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 đã phân định một cách hợp lý thẩm quyền giữa Thủ trưởng đơn vị tiến hành tố tụng với người trực tiếp tiến hành tố tụng theo hướng: những thẩm quyền có tính chất quyết định việc “đóng, mở” một giai đoạn tố tụng, những thẩm quyền liên quan đến việc hạn chế quyền con người, quyền công dân giao cho Thủ trưởng đơn vị tố tụng quyết định; hầu hết những thẩm quyền có tính chất phát hiện hoặc làm sáng tỏ sự thật vụ án giao cho Điều tra viên, Kiểm sát viên, Thẩm phán trực tiếp quyết định.
Trên đây là toàn bộ nội dung nội dung trình bày giới thiệu về bài giảng Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015. Nội dung nội dung trình bày có đề cập đến cơ cấu của Bộ luật Tố tụng hình sự, nội dung của Bộ luật Tố tụng hình sự có bao nhiêu điều, phạm vi, đối tượng của Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 và những điểm mới của Bộ luật. Nếu trong quá trình nghiên cứu, quý bạn đọc còn có vấn đề câu hỏi cần trả lời hay có nhu cầu quan tâm đến các dịch vụ do LVN Group gửi tới, vui lòng truy cập địa chỉ trang web: https://lvngroup.vn/ để được tư vấn trả lời câu hỏi chi tiết.