Bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc trong tình hình mới

1. Khẳng định vững chắc chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc

Bảo vệ chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ, an ninh biên giới, vùng biển đảo, vùng trời của Tổ quốc là một nội dung đặc biệt cần thiết của nhiệm vụ bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong tình hình mới. Cùng với các địa phương trên địa bàn cả nước, Bắc Kạn đã có nhiều nỗ lực trong thực hiện công tác này. 

Mặc dù là địa phương không có biển, nhưng cùng với việc tập trung chăm lo phát triển kinh tế – xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, công tác thông tin, tuyên truyền về chủ quyền biển, đảo, biên giới, lãnh thổ luôn được cấp ủy địa phương chú trọng. Cuối năm 2016, Tỉnh ủy Bắc Kạn và Quân chủng Hải quân Việt Nam ký kết quy chế phối hợp tuyên truyền biển đảo với mục đích tạo sự gắn kết chặt chẽ giữa Quân chủng Hải quân và tỉnh Bắc Kạn trong công tác tuyên truyền biển đảo; tuyên truyền về tình hình phát triển kinh tế – xã hội gắn với củng cố quốc phòng – an ninh của địa phương; nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành, cán bộ, đảng viên và toàn thể nhân dân trong tỉnh; định hướng tư tưởng đúng đắn; xác định trách nhiệm, huy động các nguồn lực cả tinh thần và vật chất hướng về biển, đảo; góp phần xây dựng và bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.

Cũng trong năm 2016, Cục Kỹ thuật (Bộ Tư lệnh Hải quân) và Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Bắc Kạn đã ký kết chương trình phối hợp tuyên truyền biển, đảo năm 2017. Thực hiện Chương trình ký kết, Cục Kỹ thuật Hải quân và Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Bắc Kạn đã đẩy mạnh công tác phối hợp, tổ chức các hoạt động tuyên truyền cụ thể, thiết thực, đảm bảo chất lượng, hiệu quả như: Đẩy mạnh công tác tuyên truyền về biển, đảo, nhằm triển khai thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Trung ương 8 (Khoá XI) về “Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới”, Nghị quyết Trung ương 4 (Khoá X) về “Chiến lược biển Việt Nam đến năm 2020”; phối hợp tham mưu tổ chức các đoàn cán bộ tỉnh đi thăm, tặng quà, động viên cán bộ, chiến sĩ, nhân dân trên huyện đảo Trường Sa, Nhà giàn DKI… Trên cơ sở kết quả đạt được, tháng 12/2017, Cục Kỹ thuật (Bộ Tư lệnh Hải quân) và Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Bắc Kạn tiếp tục ký kết chương trình phối hợp tuyên truyền biển, đảo năm 2018.

Trong năm 2017, đoàn công tác của lãnh đạo tỉnh Bắc Kạn đã có chuyến thăm Trường Sa và Nhà giàn DK1. Đây là hoạt động nhằm tuyên truyền sâu rộng, nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức của địa phương về tầm cần thiết của bảo vệ chủ quyền biển – đảo, biên giới, lãnh thổ trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đây cũng là dịp nhằm góp phần tăng cường mối quan hệ gắn bó, thể hiện tình cảm, trách nhiệm, sự quan tâm của các địa phương, các cấp, ngành tới cán bộ, chiến sĩ và nhân dân đang công tác, sinh sống trên quần đảo Trường Sa và Nhà giàn DK1, góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền biển – đảo Việt Nam. Toàn bộ chuyến công tác đã được phóng viên của tỉnh phản ánh trọn vẹn, góp phần đẩy mạnh công tác tuyên truyền về chủ quyền biển đảo thiêng liêng của tổ quốc.

2. Quan điểm, chủ trương của Đảng về công tác bảo vệ chủ quyền biển, đảo trong tình hình mới

Đảng đã xác định quan điểm nhất cửa hàng và đề ra các biện pháp giải quyết vấn đề trên biển hiện nay.
Thứ nhất là “thống nhất tư tưởng, nhận thức về vị trí, vai trò và tầm cần thiết đặc biệt của biển đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong toàn Đảng, toàn dân và toàn quân. Biển là bộ phận cấu thành chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc, là không gian sinh tồn, cửa ngõ giao lưu quốc tế, gắn bó mật thiết với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”. Việt Nam là một quốc gia ven biển, vùng biển của nước ta có diện tích gấp 3 lần diện tích đất liền, chiếm gần 30% diện tích biển Đông. Vùng biển và ven biển Việt Nam nằm án ngữ trên con đường hàng hải và hàng không huyết mạch thông thương giữa Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương; giữa châu Âu, Trung Cận Đông với Trung Quốc, Nhật Bản và các nước trong khu vực. Vùng biển của chúng ta còn là vùng biển “giàu có” với các tài nguyên, khoáng sản cần thiết như dầu khí, than, sắt, titan, muối..  và hàng triệu tấn thủy sản. Chúng ta có đường bờ biển dài và đẹp, sinh vật biển phong phú, đa dạng thuận lợi cho phát triển du lịch biển. Đối với hoạt động an ninh, quốc phòng, biển nước ta như mặt tiền, cửa ngõ quốc gia; biển làm tăng chiều sâu phòng thủ hướng ra biển, củng cố tuyến phòng thủ bảo vệ Tổ quốc.
Thứ hai là “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, biển, đảo, vùng trời; giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước“. Đây là quan điểm, chủ trương thể hiện định hướng chiến lược để toàn Ðảng, toàn dân và toàn quân tập trung triển khai thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ quốc phòng, bảo vệ vững chắc vùng biển, đảo của Tổ quốc. Kiên quyết thể hiện quyết tâm dứt khoát, sự đồng thuận cao hơn trong toàn Đảng, toàn dân, toàn quân về yêu cầu bảo vệ chủ quyền, lợi ích của đất nước; kiên quyết giữ vững những vấn đề có tính nguyên tắc, bảo vệ đến cùng lợi ích quốc gia – dân tộc, với quyết tâm cao nhất. Chúng ta xác định, giải quyết tranh chấp trên Biển Đông là vấn đề lâu dài, kiên trì hợp tác tìm kiếm biện pháp hòa bình để giải quyết tranh chấp, bảo vệ lợi ích chính đáng của ta, đồng thời tôn trọng lợi ích chính đáng của các nước trên cơ sở tuân thủ luật pháp quốc tế.
Thứ ba, Việt Nam “Thực hiện nhất cửa hàng đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hoà bình hữu nghị, hợp tác và phát triển, đa phương hoá, đa dạng hoá quan hệ đối ngoại. Bảo đảm cao nhất lợi ích quốc gia – dân tộc trên cơ sở các nguyên tắc cơ bản của Hiến chương Liên hợp quốc và luật pháp quốc tế, bình đẳng, hợp tác cùng có lợi”. Với mục tiêu giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước, chúng ta thực hiện đường lối đối ngoại độc lập tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa. Chúng ta không đi với nước này để chống lại nước kia; không thụ động chịu tác động hay sự lôi kéo của bất cứ nước lớn nào, nhất là tránh việc trở thành con bài trong tay các nước lớn. Bên cạnh đó, chúng ta thực hiện đối ngoại, hợp tác quốc tế về biển, góp phần duy trì môi trường hoà bình, ổn định cho phát triển.
Thứ tư, “Duy trì hòa bình, an ninh, an toàn tự do hàng hải, hàng không ở Biển Đông; giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, công ước của LHQ về Luật Biển năm 1982”. Lập trường của Việt Nam về vấn đề Biển Đông là rõ ràng và nhất cửa hàng. Mọi hoạt động trên biển cần được tiến hành trên cơ sở Công ước của LHQ về Luật Biển 1982, tôn trọng chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán của các quốc gia ven biển tại các vùng biển được xác lập phù hợp với Công ước. Khẳng định Việt Nam có trọn vẹn cơ sở pháp lý và bằng chứng lịch sử chủ quyền đối với cả Hoàng Sa và Trường Sa, cũng như các quyền hợp pháp khác trên các vùng biển của Việt Nam được xác lập.
Thứ năm, “Kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội với củng cố, tăng cường quốc phòng, an ninh, nhất là tại địa bàn chiến lược, vùng đặc biện khó khăn, biên giới, hải đảo”. Đại hội lần thứ XIII của Đảng đã xác định kinh tế biển là một trong những nhiệm vụ, giải pháp cần thiết để đưa Việt Nam đến năm 2030 là nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao.  Chúng ta tập trung phát triển bền vững kinh tế biển gắn liền với bảo đảm quốc phòng, an ninh, giữ vững độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ. Tư tưởng này được hình thành dựa trên kinh nghiệm quốc tế, dự báo tình hình trong nước và trên thế giới, thực tiễn Việt Nam và phù hợp với xu thế thời đại. Các thành tựu ta đạt được trong thời gian qua đã cho thấy sự vận dụng đúng đắn quan điểm, đường lối của Đảng trong phát triển bền vững kinh tế biển và bảo vệ chủ quyền biển đảo của Tổ quốc.

3. Một số giải pháp bảo vệ chủ quyền biển, đảo trong tình hình mới

Một là, xây dựng và thực hiện chiến lược phát triển kinh tế biển toàn diện, có trọng tâm, trọng điểm, sớm đưa nước ta trở thành quốc gia trong khu vực mạnh về kinh tế biển, gắn với bảo đảm quốc phòng, an ninh và hợp tác quốc tế. Nghị quyết số 36-NQ/TW, ngày 22/10/2018 về Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 xác định: “Việt Nam phải trở thành quốc gia mạnh về biển, giàu từ biển, phát triển bền vững, thịnh vượng, an ninh và an toàn; phát triển bền vững kinh tế biển gắn liền với bảo đảm quốc phòng, an ninh, giữ vững độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ”². Để kinh tế phát triển tương xứng với tiềm năng của biển, gắn phát triển kinh tế biển với bảo đảm quốc phòng, an ninh, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo cần phải tổ chức lại hoạt động khai thác hải sản theo hướng giảm khai thác gần bờ, đẩy mạnh khai thác xa bờ; thúc đẩy các hoạt động nuôi trồng, khai thác hải sản bền vững, tăng cường bảo vệ, tái sinh nguồn lợi hải sản và môi trường biển, nghiêm cấm các hoạt động khai thác mang tính hủy diệt.

Hai là, xây dựng lực lượng quản lý, bảo vệ biển, đảo vững mạnh về mọi mặt. Việc tập trung nỗ lực xây dựng lực lượng quản lý biển, đảo và các hoạt động kinh tế biển, nhất là lực lượng Hải quân, Cảnh sát biển, Biên phòng, Dân quân tự vệ biển và lực lượng Kiểm ngư vững mạnh, đủ sức hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao là yêu cầu bức thiết hiện nay.

Ba là, kiên quyết,kiên trì giải quyết tranh chấp trên biển, đảo bằng biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế. Là thành viên của Liên hợp quốc, của UNCLOS cũng như tuyên bố của các bên về cách ứng xử trên biển Đông (DOC), Việt Nam luôn tuân thủ các quy định của luật pháp quốc tế; kiên trì con đường giải quyết các vấn đề nảy sinh bằng biện pháp hòa bình, trên cơ sở bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau; thông qua đàm phán, thương lượng, nhằm tìm kiếm giải pháp cơ bản, lâu dài, đáp ứng lợi ích chính đáng của tất cả các bên liên quan vì độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, vì hòa bình, ổn định khu vực và quốc tế.

Bốn là, thực hiện tốt công tác đối ngoại quốc phòng. Đối ngoại quốc phòng là vấn đề cần thiết diễn ra chủ yếu trong thời bình và cả khi có tình huống chiến tranh, thực hiện tốt vấn đề này góp phần vừa giữ vững độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, hòa bình, ổn định trên Biển Đông, vừa duy trì sự ổn định chính trị – xã hội trong nước và môi trường quốc tế thuận lợi để phát triển kinh tế.

Năm là, đẩy mạnh công tác tuyên truyền về chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc. Thực hiện tốt nội dung này, các đơn vị Hải quân, Cảnh sát biển, Biên phòng đóng quân ở địa phương ven biển và các đảo cần kết hợp chặt chẽ với địa phương và đơn vị Tuyên giáo xây dựng kế hoạch, tổ chức bồi dưỡng báo cáo viên, biên soạn, phát hành tài liệu tuyên truyền sâu rộng trong các tầng lớp nhân dân, nhất là cư dân sinh sống ở ven biển, trên đảo, ngư dân làm ăn trên biển, kiều bào ta ở nước ngoài.

Trên đây là các nội dung trả lời của chúng tôi về Bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc trong tình hình mới. Trong quá trình nghiên cứu, nếu như các bạn cần Công ty Luật LVN Group hướng dẫn các vấn đề pháp lý vui lòng liên hệ với chúng tôi để được trả lời.