Bộ luật Dân sự 1995 44-L/CTN

Bộ luật Dân sự là đạo luật rất cần thiết của mỗi quốc gia, có tác động trong việc điều chỉnh các mối quan hệ cơ bản của xã hội, mỗi công dân, các gia đình, đơn vị, tổ chức. Trong phạm vi nội dung trình bày dưới đây, LVN Group sẽ tổng hợp thông tin gửi tới đến quý bạn đọc về Bộ luật dân sự năm 1995.

1. Bộ luật dân sự năm 1995 có hiệu lực khi nào?

Năm 1995, Quốc hội nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam thông qua Bộ luật Dân sự (có hiệu lực từ ngày 1 tháng 7 năm 1996).

Sau 10 năm thi hành, Bộ luật Dân sự đã có nhiều hạn chế, bất cập như: một số quy định không phù hợp với sự chuyển đổi nhanh của nền kinh tế thị trường, không rõ ràng được không trọn vẹn hoặc còn mang tính hành chính. Nhiều bộ luật mới ra đời có các nội dung liên quan đến Bộ luật Dân sự Việt Nam 1995 nhưng bộ luật này lại không điều chỉnh, sửa đổi dẫn đến mâu thuẫn giữa chúng cũng như không có sự tương thích với các Điều ước quốc tế và thông lệ quốc tế.

Bộ luật dân sự năm 1995

2. Khái quát về Bộ luật dân sự năm 1995

Bộ luật Dân sự là đạo luật rất cần thiết của mỗi quốc gia, có tác động trong việc điều chỉnh các mối quan hệ cơ bản của xã hội, mỗi công dân, các gia đình, đơn vị, tổ chức. Ngày 28/10/1995, Kỳ họp thứ 8 Quốc hội nước Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam khoá IX đã thông qua Bộ luật Dân sự. Đây là một sự kiện cần thiết trong hoạt động lập pháp và hành pháp của Quốc hội và nhà nước ta. Bộ Luật giúp nâng cao chất lượng hệ thống pháp luật, tăng cường quản lý xã hội bằng pháp luật, không chỉ đáp ứng mong đợi của các tầng lớp nhân dân mà còn giành được sự quan tâm rộng rãi của nhiều nước trên thế giới.

Được xây dựng trong suốt 15 năm từ khi có Quyết định của Hội đồng Chính phủ (nay là Chính phủ) thành lập Ban dự thảo Bộ luật Dân sự, Bộ luật được thông qua là kết quả của một quá trình huy động sự đóng góp trí tuệ chung của cả nước. Để có được Bộ luật dân sự với 07 phần, 33 chương, 838 điều, Ban dự thảo đã có hàng trăm phiên họp, Chính phủ đã 5 lần xem xét, cho ý kiến, Uỷ ban thường vụ Quốc hội đã dành trên 20 ngày tại 8 phiên họp để lắng nghe báo cáo và cho ý kiến chỉ đạo. Đặc biệt, toàn dân, các ngành, các cấp đã thảo luận, góp ý kiến trong một đợt lấy ý kiến dài nhất từ trước đến nay đối với một Dự án luật – 8 tháng. Quốc hội cũng đã dành 3 kỳ họp (kỳ họp thứ 5, thứ 7 thảo luận, cho ý kiến làm cơ sở chỉ đạo công việc biên soạn, chỉnh lý, bổ sung và kỳ họp thứ 8 – suốt trong 10 ngày để thảo luận, xem xét từng phần, từng chương có khi từng mục, từng điều của Dự án Bộ luật). Huy động tối đa trí tuệ tập thể, hợp tác chặt chẽ dưới sự chỉ đạo chung của các đơn vị lãnh đạo Đảng, Nhà nước để từng bước hoàn thiện hệ thống pháp luật. Đó cũng là bài học lớn nhất có thể rút ra được từ việc xây dựng, ban hành Bộ luật dân sự đầu tiên này của nước ta 

Bộ luật Dân sự năm 1995 thể hiện đậm nét bản sắc, truyền thống văn hoá dân tộc, tính đặc thù của sự phát triển kinh tế – xã hội Việt Nam. Bản sắc văn hoá truyền thống dân tộc được ghi nhận trong các quy định cụ thể như: Nguyên tắc tôn trọng đạo đức, truyền thống tốt đẹp (Điều 4); nguyên tắc hoà giải (Điều 11); nguyên tắc xác định dân tộc (Điều 30); quyền được cứu chữa khi bị tai nạn, bệnh tật (Điều 32); các quy định về nghĩa vụ chủ sở hữu (từ điều 267 đến điều 284); di chúc chung của vợ chồng (Điều 666); di sản dùng vào thờ cúng (Điều 673…). Tính đặc thù của sự phát triển kinh tế – xã hội Việt Nam được thể hiện trong các quy định: Các loại pháp nhân (Đều 110); hộ gia đình (Điều 116); tổ hợp tác (Điều 120); đa dạng các cách thức sở hữu (Điều 205-240); điều kiện chuyển nhượng quyền sử dụng đất (Điều 700, 706, 715, 728, 740).

Bộ luật Dân sự cụ thể hoá Hiến pháp năm 1992, đường lối chính sách của Đảng, Nhà nước về xây dựng nền kinh tế hàng hoá nhiều thành phần theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa, thực hiện mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, văn minh như: Bảo vệ sở hữu toàn dân (Điều 6, 205-213), không sử dụng thời hiệu hưởng quyền đối với sở hữu toàn dân (Điều 166, 255); củng cố gia đình Việt Nam (Điều 35-40); nâng cao vai trò hộ gia đình, tổ hợp tác (Điều 116, 129); tăng cường quản lý giao dịch dân sự thông qua cơ chế vô hiệu (Điều 136, 144); khuyến khích hợp tác kinh tế giữa các thành phần kinh tế thông qua cách thức sở hữu hỗn hợp (Điều 226, Điều 228); quy định các cách thức đa sở hữu…

Mặt khác, Bộ luật Dân sự được xây dựng trên cơ sở kế thừa, tiếp thu kinh nghiệm xây dựng pháp luật của Nhà nước từ trước đến nay, phản ánh những vấn đề cấp thiết của thực tiễn phát triển kinh tế – xã hội đồng thời tiếp thu có chọn lựa kinh nghiệm xây dựng Bộ luật Dân sự của các nước.

Bộ luật dân sự năm 1995 đã được thay thế bởi Bộ luật Dân sự năm 2005 và hiện nay là Bộ luật dân sự năm 2015, tuy nhiên, nhiều nội dung và ý nghĩa của Bộ luật Dân sự năm 1995 vẫn còn nguyên giá trị để những bộ luật sau này kế thừa và phát triển.

Bản gốc Bộ luật Dân sự năm 1995 hiện đang được lưu trữ tại Trung tâm Lưu trữ quốc gia III, phông Văn phòng Chính phủ, hồ sơ 63, tờ 41-231. Trung tâm Lưu trữ quốc gia III đang lưu trữ rất nhiều hồ sơ, tài liệu về quá trình xây dựng, đóng góp ý kiến để ban hành Bộ luật Dân sự năm 1995 cũng như các văn bản hướng dẫn thi hành các điều khoản trong Bộ luật Dân sự năm 1995.

Trên đây là một số thông tin chi tiết về Bộ luật dân sự năm 1995. Hy vọng với những thông tin LVN Group đã gửi tới sẽ giúp bạn hiểu thêm về vấn đề trên. Nếu bạn cần hỗ trợ tư vấn hỗ trợ pháp lý hoặc sử dụng các dịch vụ pháp lý khác từCông ty Luật LVN Group, hãy đừng ngần ngại mà liên hệ với chúng tôi để được hỗ trợ nhanh chóng. LVN Group cam kết sẽ giúp bạn có trải nghiệm tốt nhất về các dịch vụ mà mình gửi tới đến khách hàng. Chúng tôi luôn đồng hành pháp lý cùng bạn.

Gmail: info@lvngroup.vn

Website: lvngroup.vn