Các trường hợp được gia hạn điều tra vụ án hình sự 2023

1. Thời hạn điều tra vụ án hình sự là bao lâu?

Thời hạn điều tra là khoảng thời gian được quy định cụ thể, trong khoảng thời gian đó đơn vị điều tra có thẩm quyền được thực hiện các hoạt động điều tra nhằm xác định tội phạm, người thực hiện hành vi phạm tội và những tình tiết khác của vụ án.

Thời hạn điều tra được tính từ ngày khởi tố vụ án đến ngày kết thúc điều tra. Thời hạn tối đa của quá trình điều tra được quy định tại Điều 172 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 như sau:

– Tối đa 02 tháng: Đối với tội phạm ít nghiêm trọng;

– Tối đa 03 tháng: Đối với tội phạm nghiêm trọng;

– Tối đa 04 tháng: Đối với tội phạm rất nghiêm trọng và tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.

2. Trường hợp nào được gia hạn điều tra. Thời gian gia hạn là bao lâu

Điều 172 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 quy định, trường hợp do tính chất phức tạp của vụ án thì chậm nhất 10 ngày trước khi hết hạn điều tra, Cơ quan điều tra phải có văn bản đề nghị Viện kiểm sát gia hạn điều tra.

Việc gia hạn điều tra cụ thể như sau:

– Tội phạm ít nghiêm trọng: Được gia hạn điều tra một lần không quá 02 tháng

– Tội phạm nghiêm trọng: Được gia hạn 02 lần

+ Lần 01: Tối đa 03 tháng;

+ Lần 02: Tối đa 02 tháng.

– Tội phạm rất nghiêm trọng: Được gia hạn 02 lần, mỗi lần tối đa 04 tháng.

– Tội phạm đặc biệt nghiêm trọng: Được gia hạn 03 lần, mỗi lần tối đa 04 tháng.

Mặt khác:

– Đối với tội phạm đặc biệt nghiêm trọng mà thời hạn gia hạn điều tra đã hết nhưng do tính chất rất phức tạp của vụ án mà chưa thể kết thúc việc điều tra thì có thể gia hạn thêm một lần không quá 04 tháng.

– Đối với tội xâm phạm an ninh quốc gia có thể gia hạn thêm một lần không quá 04 tháng

3. Đối với thời hạn điều tra của vụ án hình sự phụ thuộc vào các yếu tố nào

Để xác định thời hạn điều tra vụ án hình sự, các nhà làm luật đưa ra các quy định dựa vào các căn cứ sau đây để xây dựng thời hạn điều tra vụ án hình sự phù hợp nhất, giải quyết nhanh chóng vụ án hình sự, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của những người có liên quan. Vì vậy, căn cứ để xác định thời hạn điều tra vụ án hình sự bao gồm:

Loại tội phạm theo hướng dẫn Bộ luật Hình sự: Căn cứ vào tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội, tội phạm bao gồm 4 nhóm tội phạm:

• Tội phạm ít nghiêm trọng (phạt tiền, phạt cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù đến 03 năm),
• Tội phạm nghiêm trọng (khung hình phạt từ 03 năm tù đến 07 năm tù),
• Tội phạm rất nghiêm trọng (Khung hình phạt từ 07 năm tù đến 15 năm tù),
• Tội phạm đặc biệt nghiêm trọng (khung hình phạt từ 15 năm tù đến 20 năm tù, tù chung thân hoặc tử hình)

(Điều 9 của Bộ luật hình sự 2015)

Tính chất phức tạp của vụ án: Vụ án là phức tạp khi có nhiều bị can, bị cáo, tình tiết, chứng cứ không rõ ràng, mâu thuẫn, cần kết hợp nhiều hoạt động thu thập chứng cứ mới có thể xác định có dấu hiệu phạm tội hay có hành vi phạm tội trên thực tiễn không.

Yêu cầu đấu tranh phòng, bảo vệ quyền và lợi ích của người tham gia tố tụng

Tuỳ thuộc vào từng yêu cầu nhất định thì thời hạn điều tra vụ án hình sự sẽ có cách xác định khác nhau cũng như việc gia hạn thời hạn điều tra vụ án hình sự cũng sẽ khác nhau.

Khả năng của đơn vị có thẩm quyền

Nếu việc xác định tội phạm, người phạm tội cần thêm thời gian để đơn vị có thẩm quyền điều tra thực hiện hoạt động điều tra một cách hiệu quả, khách quan nhất để xác định hành vi phạm tội hoặc dấu hiệu phạm tội.

4. Cơ quan nào có thẩm quyền gia hạn điều tra

Viện kiểm sát là đơn vị có thẩm quyền gia hạn điều tra, trong đó với mỗi loại tội phạm khác nhau, việc gia hạn điều tra sẽ do Viện kiểm sát các cấp khác nhau thực hiện. Căn cứ:

– Đối với tội phạm ít nghiêm trọng:

+ Viện kiểm sát nhân dân cấp huyện, Viện kiểm sát quân sự khu vực gia hạn điều tra.

+ Trường hợp vụ án do Cơ quan điều tra cấp tỉnh, Cơ quan điều tra cấp quân khu thụ lý điều tra: Viện kiểm sát nhân dân cấp tỉnh, Viện kiểm sát quân sự cấp quân khu gia hạn điều tra;

– Đối với tội phạm nghiêm trọng:

+ Viện kiểm sát nhân dân cấp huyện, Viện kiểm sát quân sự khu vực gia hạn điều tra lần thứ nhất và lần thứ hai.

+ Trường hợp vụ án do Cơ quan điều tra cấp tỉnh, Cơ quan điều tra cấp quân khu thụ lý điều tra: Viện kiểm sát nhân dân cấp tỉnh, Viện kiểm sát quân sự cấp quân khu gia hạn điều tra lần thứ nhất và lần thứ hai.

– Đối với tội phạm rất nghiêm trọng:

+ Viện kiểm sát nhân dân cấp huyện, Viện kiểm sát quân sự khu vực gia hạn điều tra lần thứ nhất; Viện kiểm sát nhân dân cấp tỉnh, Viện kiểm sát quân sự cấp quân khu gia hạn điều tra lần thứ hai.

+ Vụ án do Cơ quan điều tra cấp tỉnh, Cơ quan điều tra cấp quân khu thụ lý điều tra: Viện kiểm sát nhân dân cấp tỉnh, Viện kiểm sát quân sự cấp quân khu gia hạn điều tra lần thứ nhất và lần thứ hai;

– Đối với tội phạm đặc biệt nghiêm trọng:

+ Viện kiểm sát nhân dân cấp tỉnh, Viện kiểm sát quân sự cấp quân khu gia hạn điều tra lần thứ nhất và lần thứ hai;

+ Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Viện kiểm sát quân sự trung ương gia hạn điều tra lần thứ ba.