Chia tài sản thừa kế vẫn luôn là một vấn đề phức tạp không chỉ trong học thuật mà còn cả trong thực tiễn. Đó là bởi vì khi quý vị chưa cân nhắc nội dung trình bày cách chia tài sản thừa kế của LVN Group! Với nội dung trình bày này, chắc chắn quý vị sẽ biết cách chia tài sản thừa kế mà không sai sót gì. Xin mời đón đọc!
Cách chia tài sản thừa kế (Cập nhật 2023)
1. Thừa kế là gì?
Trước khi nghiên cứu về cách chia tài sản thừa kế, ta cần biết thừa kế là gì?
Theo quy định tại Bộ luật Dân sự, thừa kế là việc chuyển dịch tài sản của người đã chết cho người còn sống, tài sản để lại được gọi là di sản. Thừa kế được chia thành thừa kế theo pháp luật và thừa kế theo di chúc. Thừa kế theo di chúc là việc chuyển dịch tài sản thừa kế của người đã chết cho người còn sống theo sự định đoạt của người đó khi còn sống. Thừa kế theo di chúc được quy định tại chương XXII của Bộ luật dân sự năm 2015. Thừa kế theo pháp luật là việc dịch chuyển tài sản thừa kế của người đã chết cho người sống theo hướng dẫn của pháp luật nếu người chết không để lại di chúc hoặc để lại di chúc nhưng di chúc không hợp pháp. Thừa kế theo pháp luật được quy định tại chương XXIII của Bộ luật dân sự năm 2015.
Có thể hiểu đơn giản thừa kế là việc thực thi chuyển giao tài sản, lợi ích, nợ nần, các quyền, nghĩa vụ từ một người đã chết sang một người còn sống nào đó. Thừa kế có vai trò cần thiết từ rất lâu trong xã hội loài người. Các luật thừa kế thay đổi liên tục tùy theo cơ cấu xã hội.
2. Cách chia tài sản thừa kế thế nào?
- Xác định cách thức thừa kế
Bước đầu tiên cần xác định khi chia di sản thừa kế đó là xác định rõ cách thức thừa kế: thừa kế theo luật hay thừa kế theo di chúc.
Nếu thuộc trường hợp thừa kế theo di chúc thì phải xác định di chúc đó có hợp pháp được không? có đảm bảo có giá trị hiệu lực được không? Hay nói cách khác, chia di sản khi có di chúc phải đối chiếu các quy định của Bộ luật dân sự xem di chúc là loại di chúc nào? di chúc đó có đáp ứng các điều kiện có hiệu lực được không?….
Nếu không có di chúc hoặc di chúc không có giá trị hiệu lực hoặc có người bị truất, không được hưởng, từ chối hưởng di sản thừa kế thì sẽ chia di sản, phần di sản thừa kế theo cách thức thừa kế theo luật.
- Xác định người hưởng di sản thừa kế
– Xác định hàng thừa kế:
Xác định những ai có quyền hưởng di sản thừa kế theo quy tắc: hàng thừa kế thứ nhất – hàng thừa kế thứ hai – hàng thừa kế thứ ba. Chỉ khi nào không còn người thuộc hàng thừa kế trên thì người thuộc hàng thừa kế sau mới được hưởng.
– Xác định ai là người được cho hưởng di sản thừa kế, ai không được hưởng di sản.
Trong nội dung này cần làm rõ: ai được nhận di sản, ai không được hưởng do: bị truất quyền thừa kế, không được hưởng thừa kế, không được người chết đề cập tới (cần thiết nhất là xác định xem có vợ, chồng, bố, mẹ đẻ, con dưới 18 tuổi hoặc trên 18 tuổi mất khả năng lao động mà không được hưởng được không)…..
- Chia di sản thừa kế
- Thừa kế theo luật
– Trường hợp này chỉ cần lấy di sản thừa kế của người chết chia đều cho các đồng thừa kế.
Ví dụ: A chết để lại tổng giá trị tài sản là 100 triệu đồng. A có 3 con: C,D,E;1 vợ còn sống là B, bố mẹ (N và L) hiện tại đều mất.
Trường hợp này cần xác định: con dù trên 18 hay dưới 18 tuổi đều được hưởng di sản. Theo đó, di sản của A được chia như sau:
B=C=D=E= 100 triệu / 4 = 25 triệu đồng.
– Mặt khác cần xác định xem có đồng thừa kế nào mất trước hoặc cùng lúc với thời gian mở thừa kế không? Nếu có thì phần di sản của họ sẽ được dành cho các con và pháp luật gọi là thừa kế thế vị.
Vẫn từ ví dụ trên, đặt giả thiết C đã có vợ và 2 con là F và G. C chết trước khi A chết. Trường hợp này di sản thừa kế của A được chia như sau:
B= C (F=G) = D = E = 100 triệu /4 = 25 triệu đồng.
F = G = 25 triệu/2 = 12,5 triệu.
- Thừa kế theo di chúc
Cần xác định:
– Những người được hưởng di sản trong di chúc là ai? còn sống vào thời gian mở thừa kế không?
Nếu có người được hưởng di sản thừa kế theo di chúc mà mất trước thời gian mở thừa kế thì phần thừa kế này được chia theo pháp luật.
Ví dụ: A để lại di chúc cho B, C, D mỗi người một phần bằng nhau là 40 triệu (tổng là 120 triệu). Tuy nhiên C lại chết trước thời gian A chết nên phần di sản A để lại cho C sẽ được chia theo pháp luật.
(1) Chia theo di chúc: B=C=D=40 triệu.
(2) Chia phần di sản mà C được hưởng theo pháp luật:
Trường hợp này chỉ còn B,D,E còn sống nên: B=D=E = 40 triệu/3 = 13,3 triệu
Vì vậy:
B=D= 40 triệu + 13,3 triệu = 53,3 triệu
E = 13,3 triệu.
– Ai là người không được hưởng di sản thừa kế mà thuộc trường hợp pháp luật quy định dù không có tên trong di chúc nhưng vẫn được hưởng.
Ví dụ: Giả sử N và L vẫn còn sống. Trong di chúc A để lại chỉ để cho D (theo di chúc là 120 triệu), trong khi E dưới 18 tuổi, vợ và bố mẹ không được hưởng. Trường hợp này di sản thừa kế của A được chia như sau:
(1) Xác định di sản thừa kế mà D được hưởng:
D được hưởng toàn bộ di sản trị giá 120 triệu theo di chúc.
(2) Chia thừa kế cho các trường hợp được hưởng di sản không phụ thuộc vào di chúc:
Theo quy định của BLDS thì những người này được hưởng di sản thừa kế bằng 2/3 của một suất thừa kế.
(2.1) Trường hợp này đồng thừa kế thứ nhất của A gồm có 6 người: B,C,D,E,N,L.
Nên ta có:
1 suất di sản thừa kế = 120 triệu/6 = 20 triệu
(2.2) Chia di sản cho những người được hưởng không phụ thuộc vào di chúc:
B=E=N=L= 2/3 x 20 triệu = 13,3 triệu đồng.
Để đảm bảo cho những người trên được hưởng di sản buộc phải lấy tài sản của D. Nên số tiền mà D nhận được còn lại là:
120 triệu – (13,3 triệu x 4) = 66,7 triệu.
+ Nếu không có những người được hưởng di sản không phụ thuộc vào nội dung di chúc hoặc họ đã chết… thì sẽ chia di sản cho những người có tên trong di chúc.
Ví dụ: A di chúc để lại di sản (120 triệu) cho B, E, N, L. Trường hợp này di sản được chia như sau: B=E=N=L= 120 triệu/4 = 30 triệu.
Trên đây là các bước trong cách chia tài sản thừa kế mà LVN Group đã chia sẻ tới quý khách hàng, chúng tôi đã lấy ví dụ cụ thể để quý khách hàng dễ hình dung. Với nội dung trình bày “Cách chia tài sản thừa kế” (Cập nhật 2023) của LVN Group, nỗi lo chia thừa kế sai đã không còn nữa. Nếu cần hỗ trợ gì hãy liên hệ với chúng tôi để được trả lời nhanh và chính xác nhất!