Hiện nay, với xã hội ngày càng thay đổi, kéo theo đó là tình hình tội phạm đang ngày càng trở nên phức tạp, mức độ, tính chất tội phạm ngày càng nghiêm trọng, có tính chất côn đồ, bạo lực với xu hướng “trẻ hóa” đối tượng phạm tội. Trong xã hội công nghệ hiện đại, con người ngày càng trở nên vô cảm với mọi thứ xảy ra xung quanh mình, kể cả khi phát hiện hành vi phạm tội nhưng cố tình không tố giác tội phạm mà để mặc cho hành vi phạm tội xảy ra. Chính vì vậy, Bộ luật hình sự đã quy định về tội không tố giác tội phạm để răn đe và giáo dục những người này. Vậy Các yếu tố cấu thành tội phạmtội không tố giác tội phạm là gì? Hãy cùng LVN Group nghiên cứu trong nội dung trình bày dưới đây.
1. Tội không tố giác tội phạm là gì?
Theo quy định tại Điều 19 Bộ luật hình sự hiện hành, tội không tố giác tội phạm có thể hiểu là việc biết về hành vi phạm tội mà không báo, phát hiện hành vi phạm tội mà coi như không biết, im lặng, không trình báo cho đơn vị chức năng được biết để xử lý. Việc phát hiện tội phạm có thể diễn ra khi người phạm tội đang trong quá trình chuẩn bị thực hiện hành vi phạm tội hoặc trong khi hành vi phạm tội đang được thực hiện hoặc đã thực hiện xong.
Tố giác tội phạm được xem xét như một nghĩa vụ bắt buộc của công dân phát sinh ngay sau khi một người biết, phát hiện về việc thực hiện hành vi phạm tội của người khác. Nó thể hiện trách nhiệm của công dân trong việc phòng ngừa, đấu tranh, phòng chống tội phạm.
2. Các yếu tố cấu thành tội không tố giác tội phạm
Các yếu tố cấu thành tội không tố giác tội phạm theo hướng dẫn pháp luật hình sự hiện hành như sau:
– Mặt khách quan của tội không tố giác tội phạm: Một người có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội không tố giác tội phạm nếu như họ có hành vi không “tố giác”, tức là không thông báo cho đơn vị có thẩm quyền biết về việc phạm tội của người khác khi họ là người phát hiện và biết rõ hành vi phạm tội này, dù hành vi phạm tội đó đang ở giai đoạn chuẩn bị thực hiện, đã được thực hiện hay đang trong quá trình thực hiện. Vậy hành vi phạm tội trong trường hợp này là hành vi không hành động – không thực hiện tố giác tội phạm.
– Mặt chủ quan của tội không tố giác tội phạm: người phạm tội với lỗi cố ý, tức là người phạm tội hoàn toàn nhận thức được rằng việc “không tố giác tội phạm” của mình sẽ gây nguy hại cho xã hội, dẫn đến việc hành vi phạm tội có thể hoàn thành trên thực tiễn, dẫn đến việc bỏ lọt tội phạm… nhưng họ vẫn cố tình không khai báo, không trình báo cho đơn vị có thẩm quyền được biết.
– Chủ thể của tội không tố giác tội phạm: bất kỳ người nào đủ năng lực chịu trách nhiệm hình sự.
– Khách thể của tội không tố giác tội phạm: xâm phạm đến quan hệ giữa công dân với đơn vị có thẩm quyền trong quá trình phòng, chống tội phạm. Trong mối quan hệ này, hành vi không tố giác tội phạm là hành vi vi phạm nghĩa vụ của công dân trong phòng ngừa và đấu tranh đối với tội phạm.
Xem thêm “Các trường hợp không cấu thành tội phạm”
3. Giải đáp có liên quan
3.1. Các biểu hiện của mặt chủ quan của tội phạm là gì?
– Yếu tố lỗi: gồm lỗi cố ý trực tiếp; lỗi cố ý gián tiếp; lỗi vô ý do quá tự tin; lỗi vô ý do cẩu thả.
– Động cơ phạm tội: Động lực bên trong thúc đẩy người phạm tội thực hiện hành vi phạm tội cố ý gây thương tích.
– Mục đích phạm tội: Gây ra những tổn hại sức khỏe có thể nhìn thấy được về vật chất, tinh thần cho nạn nhân.
3.2. Tội tham nhũng là gì?
Tội phạm về tham nhũng được hiểu là hành vi xâm phạm đến hoạt động đúng đắn, uy tín của đơn vị, tổ chức bằng cách lợi dụng, lạm dụng chức vụ, quyền hạn hay có hành vi thiếu trách nhiệm do người có chức vụ thực hiện, gây tổn hại hoặc đe dọa gây tổn hại cho lợi ích của Nhà nước, tổ chức, doanh nghiệp, quyền con người, quyền và lợi ích hợp pháp của công dân.
3.3. Mức hình phạt đối với tội không tố giác tội phạm là gì?
Căn cứ theo hướng dẫn Điều 390 Bộ luật hình sự năm 2015, được sửa đổi bởi khoản 138 Điều 1 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật hình sự 2017 về Tội không tố giác tội phạm thì khi một người đáp ứng trọn vẹn cấu thành của Tội không tố giác tội phạm, họ sẽ bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm. Người không tố giác nếu đã có hành động can ngăn người phạm tội hoặc hạn chế tác hại của tội phạm, thì có thể được miễn trách nhiệm hình sự hoặc miễn hình phạt.
Trên đây là mốt số vấn đề về các yếu tố cấu thành tội không tố giác tội phạm. Mong rằng nội dung trình bày sẽ gửi tới thêm cho quý bạn đọc những thông tin hữu ích về vấn đề này. Nếu có câu hỏi, vui lòng liên hệ với công ty Luật LVN Group để được tư vấn một cách nhanh chóng và thuận tiện nhất.