Tội vô ý làm chết người là một tội xâm phạm tính mạng của con người theo quy định tại Bộ luật Hình sự. Tội phạm này được quan tâm hơn khi hai bị cáo trong vụ án bé trai tử vong ở trường Gateway bị kết án với tội vô ý làm chết người. Vậy Cấu thành tội phạm của tội Vô ý làm chết người thế nào? Bài viết dưới đây của LVN Group liên quan đến hi vọng đem đến nhiều thông tin chi tiết và cụ thể đến Quý bạn đọc.
Cấu thành tội phạm của tội Vô ý làm chết người
1. Căn cứ pháp lý
“Điều 128. Tội vô ý làm chết người
1. Người nào vô ý làm chết người, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.
2. Phạm tội làm chết 02 người trở lên, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm.”
2. Cấu thành tội phạm của tội Vô ý làm chết người
Về mặt khách quan của tội phạm:
Hành vi khách quan của tội vô ý làm chết người được quy định là hành vi làm chết người. Hành vi này được hiểu là hành vi gây ra cái chết cho con người do vi phạm quy tắc an toàn. Đó là những quy tắc nhằm bảo đảm an toàn về tính mạng, sức khoẻ cho con người. Những quy tắc này thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau, có thể đã được quy phạm hoá hoặc có thể chỉ là những quy tắc xử sự xã hội thông thường, mọi người đều biết và thừa nhận.
Do tính chất đa dạng của các quy tắc an toàn đến tính mạng, sức khỏe nên hành vi vi phạm quy tắc an toàn trong một số lĩnh vực cụ thể được quy định thành các tội danh riêng của lĩnh vực đó như lĩnh vực giao thông, lĩnh vực an toàn lao động V.V.. Hành vi làm chết người do vi phạm quy tắc an toàn giao thông được quy định thành các tội danh riêng tại các điều 260, 267, 272… BLHS; hành vi làm chết người do vi phạm quy tắc an toàn lao động được quy định thành tội danh riêng tại Điều 295 BLHS. Trong các quy tắc an toàn, có các quy tắc nghề nghiệp và các quy tắc hành chính và hành vi làm chết người do vi phạm một trong các quy tắc này cũng được quy định thành tội danh riêng (Điều 129 BLHS). Việc quy định thành nhiều tội danh khác nhau như vậy là nhằm đảm bảo sự phân hóa trách nhiệm hình sự cũng như tính thống nhất trong xử lý trách nhiệm hình sự của từng lĩnh vực.
Vì vậy, hành vi làm chết người do vi phạm quy tắc an toàn chỉ bị coi là hành vi của tội vô ý làm chết người khi hành vi đó chưa được quy định là hành vi phạm tội ở các điều luật thuộc các lĩnh vực cụ thể.
Tội phạm thể hiện ở hành động do cẩu thả hoặc quá tự tin mà gây ra cái chết cho nạn nhân. Hành vi khách quan tương tự như hành vi thực hiện tội phạm giết người, chỉ khác nhau ở mặt chủ quan. Ví dụ, người đi săn tưởng người là thú nên đã bắn nhầm làm chết người. Một người mở cửa sổ, cánh cửa đã đập vào đầu cháu bé đang chơi bên đường làm cháu bé bị chết. Hậu quả chất người là yếu tố bắt buộc trong cấu thành tội phạm. Mối quan hệ nhân quả giữa hành vi và hậu quả chết người cần phải được làm rõ trong mặt khách quan của tội phạm.
Hành vi vô ý làm chết người được thể hiện dưới dạng hành động hoặc không hành động.Tội vô ý làm chết người là tội phạm có cấu thành vật chất, vì vậy hậu quả chết người xảy ra là dấu hiệu bắt buộc đối với tội phạm này. Nếu hậu quả chết người chưa xảy ra thì không thể truy cứu trách nhiệm hình sự đối với người có hành vi vô ý. Có mối quan hệ ràng buộc giữa hành vi vô ý và hậu quả chết người. Hậu quả của hành vi là nạn nhân chết xuất phát từ hành vi vô ý của người phạm tội gây ra.
Về mặt chủ quan của tội phạm:
Người thực hiện hành vi do lỗi vô ý, bao gồm lỗi vô ý vì quá tự tin hoặc vô ý do quá cẩu thả.
Có thể hiểu như sau:
+ Vô ý vì quá tự tin: Người phạm tội biết hành vi của mình là nguy hiểm có thể gây ra hậu quả chết người, nhưng tin rằng hậu quả chết người sẽ không xảy ra hoặc có thể ngăn ngừa được, nhưng hậu quả đó vẫn xảy ra.
+ Vô ý vì quá cẩu thả: Người phạm tội thấy trước được hành vi của mình có thể gây ra hậu quả chết người, nhưng tin rằng hậu quả đó sẽ không xảy ra và có thể ngăn ngừa được nhưng cuối cùng hậu quả đó vẫn xảy ra.
Mặt khách thể của tội phạm:
Tội phạm xâm phạm đến mối quan hệ liên quan đến tính mạng của công dân được pháp luật bảo vệ; quyền được sống của con người được pháp luật bảo vệ.
Về mặt chủ thể của tội phạm:
Người có năng lực chịu trách nhiệm hình sự trọn vẹn.
Hình phạt đối với người phạm tội vô ý làm chết người:
Người nào vô ý làm chết người thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội vô ý làm chết người.
Tùy vào trừng trường hợp cụ thể, tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi phạm tội mà người phạm tội vô ý làm chết người có thể bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 10 năm.
3. Các câu hỏi liên quan thường gặp
3.1 Một số lưu ý của tội vô ý làm chết người
Bộ luật Hình sự quy định hành vi vô ý làm chết người trong một số lĩnh vực hành chính thì không phạm tội vô ý làm chết người mà phạm những tội riêng như: tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ (Điều 260); tội vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường sắt (Điều 267); tội vi phạm quy định điều khiển tàu bay (Điều 277); tội vi phạm quy định về an toàn lao động, vệ sinh lao động, về an toàn ở những nơi đông người (Điều 295)…
3.2 Thế nào là vô ý làm chết người?
Trên đây là nội dung trình bày mà chúng tôi gửi tới đến Quý bạn đọc về Cấu thành tội phạm của tội Vô ý làm chết người. Trong quá trình nghiên cứu và nghiên cứu, nếu như quý bạn đọc còn câu hỏi hay quan tâm đến Cấu thành tội phạm của tội Vô ý làm chết người, quý bạn đọc vui lòng liên hệ với chúng tôi để được hướng dẫn.