Cấu thành tội phạm vật chất là gì? Đây là câu hỏi câu hỏi của nhiều bạn đọc. Vậy hãy cùng nghiên cứu qua nội dung trình bày sau !.
Cấu thành tội phạm vật chất là gì?
Cấu thành tội phạm vật chất là cấu thành tội phạm mà các dấu hiệu bắt buộc thuộc mặt khách quan của tội phạm bao gồm: hành vi phạm tội, hậu quả do hành vi phạm tội gây ra; và mối quan hệ nhân quả giữa hành vi và hậu quả do hành vi phạm tội gây ra.
Điểm khác nhau giữa cấu thành tội phạm vật chất và cách thức ở chỗ nhà làm luật quy định dấu hiệu hậu quả là dấu hiệu bắt buộc được không phải là dấu hiệu bắt buộc trong cấu thành tội phạm. Việc xác định loại tội nào có cấu thành vật chất hay cách thức phải dựa vào quy định của luật. Một tội phạm coi là hoàn thành khi hành vi phạm tội đã thỏa mãn hết các dấu hiệu được mô tả trong cấu thành tội phạm. Những tội phạm có cấu thành vật chất hoàn thành khi người phạm tội đã gây ra hậu quả của tội phạm. Những tội phạm có cấu thành cách thức hoàn thành ngay khi người phạm tội đã thực hiện được hành vi phạm tội.
Đặc điểm của cấu thành tội phạm vật chất
Cấu thành tội phạm vật chất bao gồm: hành vi phạm tội, hậu quả do hành vi phạm tội gây ra; và mối quan hệ nhân quả giữa hành vi và hậu quả do hành vi phạm tội gây ra, trong đó:
Hành vi phạm tội là hành vi nguy hiểm cho xã hội xâm phạm chế độ chính trị, chế độ kinh tế, nền văn hoá, quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, tự do, tài sản, các quyền, lợi ích hợp pháp khác của công dân, xâm phạm những lĩnh vực khác của trật tự pháp luật xã hội chủ nghĩa; được quy định ở các điều luật cụ thể thuộc phần các tội phạm của Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017.
Hậu quả do hành vi phạm tội gây ra là tổn hại về tính mạng, sức khỏe, tài sản hoặc hậu quả phi vật chất. Căn cứ vào mức độ tổn hại do hành vi phạm tội gây ra, thì có thể chia hậu quả do hành vi phạm tội gây ra thành bốn mức sau: hậu quả ít nghiêm trọng; hậu quả nghiêm trọng; hậu quả rất nghiêm trọng; và hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, trong đó: Hậu quả ít nghiêm trọng là tổn hại do hành vi phạm tội gây ra ở mức không lớn cho xã hội; Hậu quả nghiêm trọng là tổn hại lớn cho xã hội về tính mạng, sức khoẻ, tài sản và tổn hại phi vật chất khác; Hậu quả rất nghiêm trọng là tổn hại rất lớn cho xã hội về tính mạng, sức khoẻ, tài sản và tổn hại phi vật chất khác; Hậu quả đặc biệt nghiêm trọng là tổn hại đặc biệt lớn cho xã hội về tính mạng, sức khoẻ, tài sản và tổn hại phi vật chất khác.
>> Xem thêm: Cấu thành vật chất và cấu thành cách thức trong khoa học luật hình sự (lvngroup.vn)
Với tư cách là một yếu tố bắt buộc của cấu thành tội phạm vật chất, thì chỉ những hành vi gây ra một trong các loại tổn hại sau đây mới bị coi là tội phạm: hậu quả nghiêm trọng; hậu quả rất nghiêm trọng; và hậu quả đặc biệt nghiêm trọng. Còn hành vi không gây ra hậu quả ít nghiêm trọng chỉ bị coi là phạm tội khi đi kèm các dấu hiệu khác.
Nghiên cứu các tội phạm có cấu thành vật chất, thấy “hậu quả nghiêm trọng, hậu quả rất nghiêm trọng, hậu quả đặc biệt nghiêm trọng” được thể hiện bởi nhiều dạng khác nhau. Có những tội dùng trực tiếp thuật ngữ gây hậu quả nghiêm trọng, rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng” như tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng; tội ngược đãi hoặc hành hạ ông bà, cha mẹ, vợ chồng, con, cháu, người có công nuôi dưỡng mình; tội xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp; tội vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ…Và cũng có tội gây ra nghiêm trọng, rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng được thể hiện dưới dạng các mức độ tổn hại cụ thể như: tính mạng, % sức khỏe bị tổn hại, giá trị tài sản bị hành vi phạm tội xâm phạm. Đó là các tội: giết người, cố ý gây thương tích, trộm cắp tài sản…
Mối quan hệ nhân quả giữa hành vi và hậu quả do hành vi phạm tội gây ra là dấu hiệu bắt buộc thuộc mặt khách quan của tội phạm có cấu thành vật chất. Theo quy định của pháp luật, thì chỉ được coi là giữa hành vi khách quan và hậu quả có quan hệ nhân quả khi:Hành vi trái pháp luật phải xảy ra trước hậu quả nguy hiểm cho xã hội về mặt thời gian (Đây là căn cứ đầu tiên cần thiết cho việc kiểm tra sự tồn tại của quan hệ nhân quả và trên thực tiễn khi kiểm tra căn cứ này thì trong vụ án cụ thể, nếu không thoả mãn căn cứ thì không có khả năng tồn tại quan hệ nhân quả giữa hành vi và hậu quả); Hành vi trái pháp luật phải chứa đựng khả năng thực tiễn làm phát sinh hậu quả nguy hiểm cho xã hội và hậu quả nguy hiểm cho xã hội đã xảy ra phải là sự hiện thực hoá khả năng thực tiễn làm phát sinh hậu quả của chính hành vi trái pháp luật. Hành vi trực tiếp gây ra hậu quả và hậu quả chính là hệ quả trực tiếp của hành vi. Lưu ý, trong quan hệ nhân quả, hành vi trái pháp luật được coi là nguyên nhân, tuy giữ vai trò quyết định đối với sự phát sinh hậu quả nguy hiểm cho xã hội, nhưng hậu quả đó xảy ra được không và xảy ra thế nào còn phụ thuộc vào những “điều kiện” nhất định như khắc phục, cứu chữa kịp thời…
Tội phạm có cấu thành tội phạm vật chất được coi là hoàn thành từ thời gian có tổn hại xảy ra.
>> Xem thêm: Cấu thành tội phạm cách thức là gì? (lvngroup.vn)
Giải đáp có liên quan
Cấu thành tội phạm là gì?
Đặc điểm của cấu thành tội phạm?
Cấu thành tội phạm tiếng Anh là gì?
Cấu thành tội phạm tiếng Anh là Constitute a crime.
Trên đây là thông tin: Cấu thành tội phạm vật chất là gì? được gửi tới đến bạn đọc. Trong quá trình nghiên cứu nếu như còn bất kỳ câu hỏi nào, bạn đọc vui lòng liên hệ LVN Group để được tư vấn cụ thể.
Website: https://lvngroup.vn