Chất thải rắn là gì? [Chi tiết 2023]

Chất thải rắn là gì? [Chi tiết 2023]

Như chúng ta đã biết, trong thời gian hiện tại thì việc xả chất thải rắn là điều không thể tránh khỏi. Các chất thải đó được đến từ nhiều nguồn khác nhau như trong sinh hoạt của con người là chủ yếu. Tuy chất thải rắn rất nguy hại nhưng nếu chúng ta biết cách xử lý chất thải rắn thì môi trường sẽ phần nào đỡ ô nhiễm. Vậy chất thải rắn là gì? Bài viết sau đây, Luật LVN Group sẽ chia sẻ đến quý bạn đọc một số kiến thức cơ bản về chất thải rắn cũng như một số vấn đề pháp lý liên quan.

1. Chất thải rắn là gì?

Theo khoản 18, 19 Điều 3 Luật Bảo vệ môi trường 2020 có định nghĩa về chất thải, chất thải rắn như sau:

– Chất thải là vật chất ở thể rắn, lỏng, khí hoặc ở dạng khác được thải ra từ hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, sinh hoạt hoặc hoạt động khác.

– Chất thải rắn là chất thải ở thể rắn hoặc bùn thải.

Hiện nay, theo Luật Bảo vệ môi trường 2020, có các loại chất thải rắn được liệt kê như chất thải rắn sinh hoạt, chất thải rắn công nghiệp thông thường, chất thải rắn y tế, chất thải rắn nguy hại. Ví dụ như:

+ Vỏ chai lọ, hộp nhựa, bì nhựa, rác sinh hoạt,…

+ Cao su, giấy báo, rác sân vườn, đồ đạc đã sử dụng,…

+ Thủy tinh, sắt, nhôm, đồng, kẽm,…

2. Phân loại chất thải rắn

2.1. Chất thải rắn công nghiệp

Các chất thải rắn này phát sinh chủ yếu từ hoạt động sản xuất của các nhà máy, công ty, xí nghiệp,… Do đó tồn tại ở dạng phế phẩm và phế liệu mà doanh nghiệp thải ra môi trường. Khi không thể tận dụng trong mục đích sản xuất, các chất đó bị loại bỏ.

Có thể kể đến như:

+ Rác thải từ ngành gia công cơ khí, luyện kim, xi mạ, dệt nhuộm.

+ Rác thải từ quá trình chăn nuôi, công nghiệp sản xuất lương thực, thực phẩm.

2.2. Chất thải rắn thông thường

Bao gồm tất cả các phế liệu, phế thải trong hoạt động sử dụng của con người. Trong đó, có thể được thải ra trong quá trình sản xuất, xây dựng, gia công.

Một số chất thải rắn thông thường phổ biến như sắt thép phế liệu thừa, ba dớ, nhôm, đồng, chì, niken,…

2.3. Chất thải rắn nguy hại

Các chất thải rắn này nếu không được xử lý đúng cách, nhanh chóng có thể tác động, gây hại đến sức khỏe của con người. Bởi nó tác động đến nguồn đất, nước, không khí,… Có thể là kim tiêm, máy móc phóng xạ hạt nhân, đầu đạn, niken, mạch điện tử, niken,…

2.4. Chất thải rắn đô thị

Chất thải rắn đô thị là tất cả phế phẩm từ đô thị, từ các khu dân cư với chất thải sinh hoạt. Bao gồm chất thải của hoạt động thương mại, từ các công việc hay ngành nghề khác nhau. Như đến từ:

+ Các đơn vị, bệnh viện, trường học.

+ Từ các hoạt động nông nghiệp, từ các nhà máy công nghiệp, các dịch vụ công cộng.

+ Từ các công trình xây dựng, từ các nhà máy xử lý.

2.5. Chất thải rắn y tế

Các chất thải rắn phát sinh sau quá trình hoạt động của chuyên môn trong lĩnh vực y tế. Đây là tất cả những phế thải từ:

+ Kim bông, găm kim.

+ Các loại chất thải từ dây chuyền thuốc, kim tiêm thuốc.

+ Từ vật tư y tế bị thải loại sau quá trình sử dụng.

Do đó mà có nguy cơ lây lan bệnh tật lớn hơn ra môi trường bên ngoài nếu không được kiểm soát, xử lý hiệu quả.

2.6. Chất thải rắn sinh hoạt

Việc phân loại càng chi tiết càng giúp xác định tốt cách thức, phương pháp hiệu quả để xử lý chất thải rắn sinh hoạt. Căn cứ vào thực tiễn điều kiện tự nhiên, kinh tế – xã hội mà các địa phương có thể tổ chức phân loại chất thải cụ thể.

Thông thường, dựa trên mức độ nguy hại, các ảnh hưởng đến môi trường, tính phân hủy của chất thải mà người ta phân chất thải rắn sinh hoạt thành từng nhóm riêng. Dựa trên mục đích quản lý và cách thức xử lý, chất thải rắn sinh hoạt có thể được phân chia thành 03 nhóm như sau:

+ Nhóm hữu cơ dễ phân hủy. Có thể sử dụng làm phân bón cho cây trồng, tăng dinh dưỡng cho đất. Các chất thải trong nhóm này bao gồm: thức ăn thừa, lá cây, rau, củ, quả, xác động vật;

+ Nhóm có khả năng tái sử dụng, tái chế: Được thu gom để mang đến các nhà máy tái chế, tái sử dụng. Các chất thải trong nhóm này có thể kể đến như giấy, nhựa, kim loại, cao su, ni lông, thủy tinh;

+ Nhóm còn lại không được sử dụng cho hai mục đích trên.

3. Cách xử lý chất thải rắn sinh hoạt

Định hướng thực hiện: Chất thải rắn sinh hoạt phải được xử lý bằng công nghệ phù hợp, đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật môi trường.

Pháp luật đề ra nhiệm vụ, trách nhiệm cho các đơn vị nhà nước khác nhau. Từ đó tuyên truyền, vận động cũng như phối hợp với các địa phương thực hiện xử lý hiệu quả đối với các chất thải rắn sinh hoạt. Căn cứ Điều 78 Luật Bảo vệ môi trường 2020 theo đó việc xử lý chất thải rắn sinh hoạt được quy định như sau:

– Nhà nước thực hiện:

+ Khuyến khích và có chính sách ưu đãi đối với tổ chức, cá nhân tham gia đầu tư và gửi tới dịch vụ xử lý chất thải rắn sinh hoạt;

+ Khuyến khích đồng xử lý chất thải rắn sinh hoạt.

+ Chính phủ quy định lộ trình hạn chế xử lý chất thải rắn sinh hoạt bằng công nghệ chôn lấp trực tiếp.

– Ủy ban nhân dân các cấp có trách nhiệm:

+ Lựa chọn cơ sở xử lý chất thải rắn sinh hoạt thông qua cách thức đấu thầu theo hướng dẫn của pháp luật về đấu thầu;

+ Trường hợp không thể lựa chọn thông qua cách thức đấu thầu thì thực hiện theo cách thức đặt hàng hoặc giao nhiệm vụ theo hướng dẫn của pháp luật.

– Điều kiện đặt ra đối với các Cơ sở thực hiện dịch vụ xử lý chất thải rắn sinh hoạt:

+ Phải đáp ứng yêu cầu về bảo vệ môi trường theo hướng dẫn của Luật này.

+ Không khuyến khích đầu tư cơ sở thực hiện dịch vụ xử lý chất thải rắn sinh hoạt chỉ có phạm vi phục vụ trên địa bàn một đơn vị hành chính cấp xã.

– Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường có trách nhiệm:

+ Ban hành tiêu chí về công nghệ xử lý chất thải rắn sinh hoạt;

+ Hướng dẫn mô hình xử lý chất thải rắn sinh hoạt tại đô thị và nông thôn.

– Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm:

+ Quy hoạch, bố trí quỹ đất cho khu xử lý chất thải rắn sinh hoạt, thực hiện việc giao đất kịp thời để triển khai xây dựng và vận hành khu xử lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn;

+ Bố trí kinh phí cho việc đầu tư xây dựng, vận hành hệ thống thu gom, lưu giữ, trung chuyển, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt;

+ Hệ thống các công trình, biện pháp, thiết bị công cộng phục vụ quản lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn.

4. Mức phạt với hành vi không phân loại chất thải rắn trong sinh hoạt

Mức phạt với hành vi không phân loại chất thải rắn trong sinh hoạt được định cụ thể tại khoản 1 Điều 26 Nghị định 45/2023/NĐ-CP, hành vi vi phạm trên sẽ bị xử phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với hành vi:

Hộ gia đình, cá nhân không phân loại chất thải rắn sinh hoạt theo hướng dẫn; không sử dụng bao bì chứa chất thải rắn sinh hoạt theo tại khoản 3, khoản 4 Điều 75 Nghị định 45/2023/NĐ-CP.

Vì vậy, việc phân loại và xử lý chất thải rắn là một trong những nhiệm vụ hết sức cần thiết trong thời gian hiện tại. Nếu mỗi người tự ý thức về xử lý chất thải thì nước ta sẽ giảm được tình trạng ô nhiễm một cách tuyệt đối. Bài viết trên Luật LVN Group đã chia sẻ đến bạn một số kiến thức liên quan đến vấn đề Chất thải rắn là gì? cũng như một số vấn đề pháp lý liên quan về phân loại và xử lý chất thải rắn theo đúng quy định của pháp luật. Trong quá trình cân nhắc nếu có câu hỏi hãy liên hệ với chúng tôi qua:

Hotline 1900.0191

Website lvngroup.vn

Email info@lvngroup.vn