1. Chí phí cơ hội là gì? Và ý nghĩa của chi phí cơ hội
Thuật ngữ chi phí cơ hội sử dụng lần đầu tiên vào năm 1914 bởi nhà kinh tế học người Áo Friedrich von Wieser trong cuốn sách Theorie der gesellschaftlichen Wirtschaft. Tên tiếng anh là Opportunity Cost. Đây là một thuật ngữ kinh tế uỷ quyền cho những lợi ích mà một cá nhân, nhà đầu tư hoặc doanh nghiệp bỏ lỡ khi lựa chọn phương án này thay vì lựa chọn phương án khác.
Chi phí cơ hội bắt buộc chúng ta phải đưa ra sự lựa chọn, tức là để nhận được một lợi ích nhất định nào đó bắt buộc chúng ta phải đánh đổi một giá trị khác.
Chi phí cơ hội được nói đến ở đây không nhất thiết được đánh giá về mặt tiền bạc, tài sản mà đơn giản nó là thứ mang tính giá trị đối với một người. Ví dụ khi một người nào đó đầu tư 10.000 USD vào chứng khoán thì chính người đó đã bỏ lỡ cơ hội được hưởng lãi nếu gửi 10.000 USD vào ngân hàng như một khoản tiền tiết kiệm. Chi phí cơ hội của dự án đầu tư 10.000 USD vào chứng khoán bằng khoản lãi tiết kiệm đáng ra có thể có được.
Chi phí cơ hội có ý nghĩa vô cùng cần thiết, được sử dụng phổ biến hằng ngày. Chúng ta phải đưa ra nhiều sự lựa chọn trong cuộc sống, đơn giản như Hôm nay ăn gì, Mua cái áo màu xanh hay màu đen… hoặc các vấn đề lớn như Đầu tư vào mã cổ phiếu A hay B, Lựa chọn phương án kinh doanh A hay B… Bằng cách tính chi phí cơ hội cho các sự lựa chọn này, chúng ta có thể dễ dàng đưa ra quyết định tốt nhất.
Trong kinh doanh, ai cũng muốn tận dụng tối đa các nguồn lực sẵn có để mang lại kết quả cao nhất. Tính chi phí cơ hội giúp doanh nghiệp so sánh được lợi ích nhận được và mất đi khi lựa chọn phương án này và bỏ qua phương án khác. Từ đó, doanh nghiệp chọn được phương án kinh doanh mang lại lợi ích cao nhất.
Trong cuộc sống, nếu cứ chần chừ không lựa chọn, bạn vừa mất thời gian, mất công sức mà còn bỏ lỡ nhiều cơ hội tốt khác. Tính chi phí cơ hội giúp bạn đưa ra quyết định nhanh chóng.
Chi phí cơ hội là gì? Những điều cần biết
2. Ưu điểm và nhược điểm của chi phí cơ hội
Phương án tính toán, cân đo đong đếm nào cũng có ưu nhược điểm riêng, chi phí cơ hội cũng vậy. Hiểu rõ điều này giúp bạn ứng dụng chi phí cơ hội đúng cách và hiệu quả nhất.
2.1. Ưu điểm của chi phí cơ hội
– Giúp bạn nhận thức được cơ hội bị mất: Chi phí cơ hội buộc bạn phải cân nhắc giá trị thực tiễn, chọn phương án này sẽ đánh mất giá trị của phương án khác. Điều này giúp bạn đưa ra lựa chọn sáng suốt và có lợi hơn.
Ví dụ: Bạn có 20 triệu đồng, bạn phân vân không biết nên gửi tiết kiệm ngân hàng kỳ hạn 1 năm hay đầu tư chứng khoán. Chi phí cơ hội sẽ là số tiền lãi ngân hàng nếu bạn chọn đầu tư chứng khoán, ngược lại nó sẽ là lợi nhuận chứng khoán nếu bạn chọn gửi tiết kiệm.
– Giúp bạn so sánh giá trị tương đối của từng lựa chọn:Tính chi phí này giúp bạn so sánh dược lợi ích tương đối giữa các sự lựa chọn và cuối cùng đưa ra quyết định phù hợp.
Ví dụ: Bạn chỉ còn đủ tiền mua 1 loại cổ phiếu hoặc là cổ phiếu ngân hàng A hoặc là cổ phiếu ngân hàng B. Với số tiền đó bạn có thể mua 200 cổ phiếu ngân hàng A nhưng lại mua được 500 cổ phiếu ngân hàng B.
Vì vậy, chi phí cơ hội giúp bạn đưa ra so sánh tương đối giữa các sự lựa chọn, đánh giá được lợi ích bị mất và đưa ra lựa chọn tốt nhất. Tuy nhiên, nó cũng có những hạn chế bạn nên cân nhắc khi sử dụng.
2.2. Nhược điểm của chi phí cơ hội
- Thời gian: Để tính toán chi phí cơ hội, cần thời gian để tìm kiếm, nghiên cứu, xem xét, so sánh nhiều vấn đề khác nhau. Trường hợp bị hạn chế thời gian, không đủ để suy xét, tính toán, so sánh các sự lựa chọn thì không thể ứng dụng chi phí này được.
- Khó xác định chi phí kế toán: Chi phí cơ hội là chi phí ở tương lai, khó định lượng kế toán. Mục chi phí này cũng không được đưa vào bảng cân đối kế toán của doanh nghiệp.
3. Công thức tính chi phí cơ hội
- Opportunities cost (OC) là chi phí cơ hội.
- Return on best foregone option (FO) là lợi nhuận của lựa chọn tốt nhất.
- Return on chosen option (CO) là chỉ số biểu hiện lợi ích của lựa chọn.
4. Một số kỹ năng nắm bắt chi phí cơ hội
- Cân nhắc kỹ lưỡng trong mọi hoàn cảnh: Để có thể nắm bắt cơ hội trong cuộc sống một cách tốt nhất, điều đầu tiên bạn cần cân nhắc kỹ lưỡng trong mọi hoàn cảnh đặc biệt là trong công việc. Tỉnh táo để bạn có thể nhận diện được đâu là cơ hội tốt bạn nên tiếp nhận và đâu là cơ hội chưa thực sự phù hợp bạn nên tránh ở thời gian hiện tại. Không phải bất cứ cơ hội nào đến bạn cũng đều nắm lấy mà không xem xét đến việc bản thân có làm được được không, có khả năng hoàn thành được không. Trong cuộc đời, có một số cơ hội không phải bạn cứ cố gắng hết khả năng là có thể làm được.
- Xác định rõ mục tiêu của bản thân: Hỗ trợ việc dễ dàng nắm bắt và có sự lựa chọn cơ hội tốt hơn đó là ngay từ đầu hãy xác định rõ mục tiêu của bản thân. Bạn sống là vì mục đích gì? bạn nên làm gì để thực hiện ước mơ? bạn mong muốn bản thân thế nào trong tương lai? Mục tiêu trong công việc của bạn là gì?..v.v.. Có rất nhiều câu hỏi bạn nên đặt ra để xác định rõ mục tiêu trong cuộc sống bạn đang theo đuổi.
- Tính toán chi phí cơ hội: Định nghĩa về chi phí này, khi áp dụng vào cuộc sống sẽ giúp bạn có sự phân tích sâu hơn về những điểm tích cực cũng như khó khăn của cơ hội bạn đang có. Tính toán chi phí cơ hội giúp bạn hiểu hơn về sự phù hợp của cơ hội đối với bản thân, xác định cơ hội nào có tính tốt hơn, hợp lý hơn thì bạn nắm bắt cơ hội đó và điều bạn đánh đổi là những lợi ích trong tương lai của cơ hội bạn đã bỏ lỡ mang lại.
Bài viết trên chỉ giới thiệu cơ bản những thông tin liên quan đến chi phí cơ hội. Bãy hãy nghiên cứu kỹ những tiềm năng nắm bắt được cơ hội trong hoạt động kinh doanh để không bỏ lỡ và luyến tiếc. Chúng tôi rất mong được đồng hành cũng các bạn trong lĩnh vực này. Nếu có bất kỳ câu hỏi hãy liên hệ đến chúng tôi.