Di chúc là ý nguyện của cá nhân khi còn sống muốn người khác thực hiện ý nguyện của mình sau khi chết. Di chúc cũng là một loại giao dịch dân sự (giao dịch một bên) nên phải tuân theo nguyên lý về một giao dịch hợp pháp. Hiện tại theo bộ luật dân sự năm 2015 thì di chúc phải được lập thành văn bản, nếu không thể lập được di chúc bằng văn bản thì có thể di chúc miệng. Trong trường hợp lập di chúc bằng miệng thì có phải công chứng, chứng thực được không? Bài viết dưới đây của công ty luật LVN Group, chúng tôi sẽ giúp bạn trả lời vấn đề này.
-
Khái niệm di chúc theo Bộ luật dân sự năm 2015
Theo điều 624 của Bộ luật dân sự năm 2015 quy định như sau:
Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.
Di chúc là ý nguyện của cá nhân khi còn sống muốn người khác thực hiện ý nguyện của mình sau khi chết. Nội dung di chúc rất đa dạng như những điều căn dặn con cháu, bí mật gia đình dòng họ được tiết lộ, hay lập hương hỏa, phân chia di sản. Trường hợp nội dung của di chúc phân chia di sản cho người khác sau khi chết, thì ý nguyện của người chết sẽ được thực hiện nếu phù hợp với các yêu cầu của pháp. Sau khi mở thừa kế, người được chỉ định trong di chúc có quyền yêu cầu chia di sản theo nội dung di chúc đã định đoạt, người được hưởng di sản theo di chúc gọi là người thừa kế theo di chúc, trường hợp này gọi là thừa kế theo di chúc đơn giản.
Trường hợp khác phức tạo hơn nếu di chúc định đoạt một phần di sản làm di sản thờ cúng hoặc trong di chúc không chỉ định cho những người thừa kế bắt buộc thì họ sẽ hưởng một phần bằng 2/3 của một suất thừa kế theo pháp luật. Thừa kế di chúc hiểu theo nghĩa khách quan là tổng hợp các quy định của pháp luật quy định trình tự chuyển dịch di sản của người chết cho người được chỉ định trong di chúc và cách thức thực hiện quyền và nghĩa vụ của người thừa kế theo di chúc.
-
Hình thức của di chúc theo hướng dẫn của pháp luật:
Theo điều 627 của bộ luật dân sự năm 2015 thì Hình thức của di chúc
Di chúc phải được lập thành văn bản; nếu không thể lập được di chúc bằng văn bản thì có thể di chúc miệng.
Di chúc là ý chí chủ quan của người lập di chúc muốn định đoạt tài sản của mình cho người khác hưởng sau khi chết. Vậy muốn thực hiện được ý chí đó thì người lập di chúc phải thể hiện dưới một cách thức khách quan là văn bản. Nội dung của văn bản là căn cứ pháp lý để phân chia di sản cho người thừa kế theo di chúc. Tuy nhiên có trường hợp người có tài sản là không thể lập di chúc bằng văn bản do tính mạng bị đe dọa nghiêm trọng, cho nên pháp luật cho phép lập di chúc miệng nhưng phải có hai người làm chứng ghi lại nội dung di chúc miệng và được công chứng hoặc chứng thực chữ ký của người làm chứng.
-
Di chúc miệng
Theo điều 629 của Bộ luật dân sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 được quy định trong trường hợp tính mạng một người bị cái chết đe dọa và không thể lập di chúc bằng văn bản thì có thể lập di chúc miệng. Sau 03 tháng, kể từ thời gian di chúc miệng mà người lập di chúc còn sống, minh mẫn, sáng suốt thì di chúc miệng mặc nhiên bị hủy bỏ.
Cũng như các cách thức Di chúc khác, khi lập Di chúc miệng cũng cần phải đảm bảo những quy định sau đây để được xem là Di chúc hợp pháp.
– Người lập Di chúc phải trong trạng thái minh mẫn, sáng suốt;
– Tuyệt đối Không bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép;
– Nội dung Di chúc miệng không trái pháp luật, trái đạo đức xã hội;
Mặt khác, cách thức lập Di chúc miệng phải tuân theo những quy định sau đây, để đảm bảo có hiệu lực pháp lý:
– Người để lại di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất là 2 người làm chứng ( đảm bảo từ 2 người làm chứng trở lên);
– Ngay sau khi người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng ghi chép lại nội dung và cùng ký tên hoặc điểm chỉ vào bản di chúc đó;
– Trong vòng 5 ngày công tác, kể từ khi lập xong di chúc miệng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc đơn vị có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của những người làm chứng;
Vì vậy, dựa theo những quy định nêu trên thì việc công chứng Di chúc miệng là điểu kiện bắt buộc để đảm tính hợp pháp và hiệu lực của di chúc.
Trên đây là toàn bộ nội dung giới thiệu của chúng tôi về vấn đề công chứng, chứng thực di chúc miệng. Trong quá trình nghiên cứu nếu như quý bạn đọc có câu hỏi cần trả lời, vui lòng liên hệ với chúng tôi để được trao đổi cụ thể.
Lưu ý: Nội dung tư vấn trên đây chỉ mang tính cân nhắc, tùy từng thời gian và đối tượng khác nhau mà nội dung tư vấn trên có thể sẽ không còn phù hợp.