Có thể thừa kế tài sản mang tên của bố và người vợ sau?

Chị Quỳnh Anh có câu hỏi:

Kính gửi luật sư tư vấn ,

Tôi là con trong một gia đình có bố mẹ ly hôn vào năm 1998. Trước khi ly hôn bố mẹ tôi thoả thuận là ai nuôi con sẽ được 2/3 nhà, người kia sẽ ở 1/3 nhà còn lại. Tuy nhiên ko chỉ là thoả thuận miệng và có một bản viết tay giữa hai người.

Bố tôi nhận nuôi tôi và nhà đc chia làm 3 phần, tôi với bố tôi ở 2/3 ( 33m2) , mẹ tôi ở 1/3 bên cạnh. (18m2). Lúc đó không có quyết định làm sổ đỏ .

Năm 1999, bố tôi lấy vợ hai và sinh được 1 đứa con trai. Năm 2000 bố tôi để lại nhà cho tôi ở 1 mình và  chuyển đến sống với vợ hai. (vợ hai của bố tôi có mảnh đất riêng do bố mẹ để lại, bố tôi và cô ta góp tiền xây nhà để ở trên mảnh đất đó). Cô vợ bố tôi ko nhập hộ khẩu vào nhà tôi.

Năm 2005 có quyết điịnh làm sổ đỏ cho tất cả các hộ gia đình trong khu, và bố tôi đã khai tên cô ta vào giấy tờ làm sổ đỏ, đến nay sổ đỏ có tên hai ngươì đó mà không có tên tôi

Năm 2006 bố tôi có triệu chứng của u não, năm 2008, phát hiện u não và đi mổ, hiện nay bố tôi rất yếu và có khả năng không duy trì đc lâu nữa. Tôi muốn hỏi luật sư :

1. Nếu bố tôi mất đi đột ngột, cô ta không cho bố tôi làm di chúc , tôi có được hưởng quyền lợi gì trong cái nhà mà tôi đang ở không? Nếu có thì chia thế nào?

2. Nếu cô ta ko chia cho tôi, tôi có cách nào tranh giành quyền lợi không bởi vì thực chất đây là tài sản trước hôn nhân của  bố mẹ tôi. Tôi có hộ khẩu ở đó 28 năm. Tôi có quyền gì không?

3. Nếu cô ta bằng cách nào đó bắt bố tôi viết di chúc không để lại gì cho tôi, thì di chúc đó có đc coi là có hiệu lực không?

4. Theo như tôi nghĩ sau khi nghiên cứu luật hôn nhân gia đình: Vì bố tôi khai tên cô ta vào cùng một sổ đỏ, có nghĩa là đã nhập vào thành tài sản chung, và bố tôi chỉ có quyền với 1/2 cái nhà 33m2 đó, còn cô ta sở hữu 1/2 , tức là mỗi người đc : 16m2.(  vì trước đó tôi và bố tôi không có giấy tờ gì chứng minh đây là tài sản trước hôn nhân,) vậy thì khi bố tôi mất, coi như 16m2 chưa đc chia thừa kế thì căn cứ theo luật sẽ phải chia làm 3. Tôi nghĩ thế có đúng không? tức là tôi chỉ đc 5m2. Vì vậy có đúng không? Hay là khi bốtôi mất cô ta  sẽ đc toàn bộ căn nhà.

5. Nếu bố tôi mất, cô ta có quyền đuổi tôi ra khỏi nhà để bán nhà không? Cô ta chỉ có sổ đỏ, không có hộ khẩu ở đấy, nếu cô ta bán nhà, người mua có cần chữ ký của tôi không?

HI vọng quý luật sư bớt chút thời gian tư vấn giúp tôi vì tôi đang trong hoàn cảnh rất khó khăn. Bố tôi ốm nặng và ko thể bảo vệ được tôi. Mọi sự đều phụ thuộc và nghe theo cô ta vì sợ hãi cô ta sẽ không chăm sóc nữa.

Cảm ơn Quý luật sư.

Luật sư trả lời:

Trước tiên tôi xin được chia buồn với hoàn cảnh của bạn, mong rằng bố bạn vẫn đủ tỉnh táo và minh mẫn để nhớ đến bạn. Vấn đề của bạn theo tôi là có bất lơi. Tuy nhiên mọi việc phụ thuộc vào quyết định của bố bạn. Bạn cũng đã nghiên cứu các quy định về pháp luật rồi phải không? Sổ đỏ đứng tên 2 người có nghĩa là Bố bạn đã nhập khối tài sản đó thành tài sản chung. Vậy nếu trong trường hợp Bố bạn mất không để lại di chúc,  ½ khối tài sản này được chia theo pháp luật cho hàng thừa kế thứ nhất (gồm mẹ kế, bạn, ông, bà nội nếu còn sống) Vì vậy bạn được hưởng một phần trong đó.

Việc bạn có hộ khẩu ở đó 28 năm không giải quyết được vấn đề gì, trừ khi bạn chứng minh được mình có đóng góp trong quá trình xây dựng, bảo dưỡng, trông coi. Tuy nhiên quyền lợi của bạn cũng chỉ được một phần rất nhỏ, thậm chí là không đáng kể.

Về nguyên tắc, di chúc thể hiện ý nguyện cuối cùng của người để lại di sản trước khi chết. Di chúc phải được lập trong tình trạng minh mẫn, sáng suốt, không bị ai ép buộc hay lừa dối. Vì vậy nếu trong trường hợp bố bạn lập di chúc không cho bạn, mà di chúc được lập hợp pháp, bạn không chứng minh được mẹ kế “bắt” bố bạn viết di chúc thì di chúc đương nhiên sẽ có hiệu lực.

Mọi việc đều xoay quanh vấn đề di chúc bạn ạ. Nếu không có di chúc thì mẹ kế không thế bán hay đuổi bạn đi được vì bạn là một trong những người được hưởng thừa kế. Còn nếu có di chúc mà di chúc không để lại cho bạn mà để cho mẹ kế thì bạn không thể ngăn cản mẹ kế bán nhà.

Theo tôi, bạn nên nói chuyện hoặc trao đổi với bố bạn khi bố bạn vẫn còn tỉnh táo, thuyết phục bố bạn làm di chúc để bảo vệ quyền lợi cho bạn trước khi quá muộn. Có như vậy mới tháo gỡ được vấn đề.

Chúc bạn thành công!