Tố cáo luôn là một vấn đề được quan tâm hàng đầu trong giai đoạn hiện nay. Tố cáo có ý nghĩa cũng như đóng góp vai trò cần thiết đối với sự phát triển của một quốc gia. Vấn đề giải quyết tố cáo từ đó cũng rất được quan tâm và pháp luật đã có những quy định cụ thể về vấn đề này. Điều 12 Luật tố cáo 2018 có quy định về Nguyên tắc xác định thẩm quyền giải quyết tố cáo. Hãy cùng LVN Group nghiên cứu rõ hơn qua nội dung trình bày dưới đây!
1. Giải quyết tố cáo là gì
Hoạt động tố cáo có ý nghĩa cần thiết. Tố cáo được hiểu cơ bản chính là việc các cá nhân căn cứ theo thủ tục quy định của pháp luật báo cho đơn vị, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền biết về hành vi vi phạm pháp luật của bất kỳ đơn vị, tổ chức, cá nhân nào gây tổn hại hoặc đe dọa gây tổn hại đến lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của đơn vị, tổ chức, cá nhân.
Giải quyết tố cáo được hiểu cơ bản chính là xem xét, xác minh, kết luận về nội dung tố cáo và ra quyết định xử lí theo trình tự và thủ tục do luật định đối với đơn vị, tổ chức, cá nhân bị tố cáo là có hành vi gây tổn hại hoặc đe doạ gây tổn hại đến lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, đơn vị, tổ chức nào đó.
Theo quy định pháp luật hiện hành thì việc giải quyết tố cáo phải kịp thời, chính xác, khách quan, đúng thẩm quyền, trình tự, thủ tục và thời hạn theo hướng dẫn của pháp luật. Bên cạnh đó thì việc giải quyết tố cáo cũng sẽ cần đảm bảo nguyên tắc đó là cần phải bảo đảm an toàn cho chủ thể là người tố cáo; bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của người bị tố cáo trong quá trình giải quyết tố cáo.
Luật Tố cáo năm 2018 (có hiệu lực thi hành ngày 01 tháng 01 năm 2019) được ban hành và đã tiếp tục kế thừa Luật Tố cáo năm 2011 và mở rộng hơn về chủ thể có quyền tố cáo và chủ thể bị tố cáo so với Luật Tố cáo năm 2011. Theo đó, chủ thể có quyền tố cáo không chỉ là công dân mà tại Luật Tố cáo năm 2018 đã mở rộng hơn là cá nhân. Việc quy định cụ thể các cá nhân có quyền được tố cáo nhằm mục đích để có thể đảm bảo quyền dân chủ, bình đẳng của các cá nhân, công dân trước pháp luật, phù hợp với quy định của Hiến pháp năm 2013 (cụ thể tại Khoản 1 Điều 30): “Mọi người có quyền khiếu nại, tố cáo với đơn vị, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền về những việc làm trái pháp luật của đơn vị, tổ chức, cá nhân”.
2. Điều 12 Luật tố cáo 2018
Nguyên tắc xác định thẩm quyền trong giải quyết tố cáo được quy định cụ thể tại Điều 12, Luật Tố cáo năm 2018 với nội dung như sau:
– Tố cáo hành vi vi phạm pháp luật trong việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ của cán bộ, công chức, viên chức do người đứng đầu đơn vị, tổ chức có thẩm quyền quản lý cán bộ, công chức, viên chức đó giải quyết. Tố cáo hành vi vi phạm pháp luật trong việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ của người đứng đầu, cấp phó của người đứng đầu đơn vị, tổ chức do người đứng đầu đơn vị, tổ chức cấp trên trực tiếp của đơn vị, tổ chức đó giải quyết.
– Tố cáo hành vi vi phạm pháp luật trong việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ của cán bộ, công chức, viên chức thuộc thẩm quyền quản lý của nhiều đơn vị, tổ chức do người đứng đầu đơn vị, tổ chức trực tiếp quản lý cán bộ, công chức, viên chức bị tố cáo chủ trì giải quyết; người đứng đầu đơn vị, tổ chức có liên quan phối hợp giải quyết.
– Tố cáo hành vi vi phạm pháp luật trong việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ của cán bộ, công chức, viên chức xảy ra trong thời gian công tác trước đây nay đã chuyển sang đơn vị, tổ chức khác hoặc không còn là cán bộ, công chức, viên chức được xử lý cụ thể như sau:
+ Trường hợp người bị tố cáo là người đứng đầu hoặc cấp phó của chủ thể là người đứng đầu đã chuyển công tác sang đơn vị, tổ chức khác mà vẫn giữ chức vụ tương đương thì do người đứng đầu đơn vị, tổ chức cấp trên trực tiếp của đơn vị, tổ chức quản lý người bị tố cáo tại thời gian có hành vi vi phạm pháp luật chủ trì giải quyết; người đứng đầu đơn vị, tổ chức cấp trên trực tiếp của đơn vị, tổ chức đang quản lý người bị tố cáo phối hợp giải quyết;
+ Trong trường hợp người bị tố cáo đã chuyển công tác sang đơn vị, tổ chức khác và giữ chức vụ cao hơn thì do người đứng đầu đơn vị, tổ chức đang quản lý người bị tố cáo chủ trì giải quyết; người đứng đầu đơn vị, tổ chức quản lý người bị tố cáo tại thời gian có hành vi vi phạm pháp luật phối hợp giải quyết. Trường hợp người bị tố cáo đã chuyển công tác sang đơn vị, tổ chức khác và là người đứng đầu, cấp phó của người đứng đầu đơn vị, tổ chức đó thì do người đứng đầu đơn vị, tổ chức cấp trên trực tiếp của đơn vị, tổ chức đó chủ trì giải quyết; người đứng đầu đơn vị, tổ chức đã quản lý người bị tố cáo tại thời gian có hành vi vi phạm pháp luật phối hợp giải quyết.
+ Trường hợp người bị tố cáo đã chuyển công tác sang đơn vị, tổ chức khác mà không thuộc trường hợp quy định tại điểm a và điểm b khoản này thì do người đứng đầu đơn vị, tổ chức quản lý người bị tố cáo tại thời gian có hành vi vi phạm pháp luật chủ trì giải quyết; người đứng đầu đơn vị, tổ chức đang quản lý người bị tố cáo phối hợp giải quyết.
+ Trường hợp người bị tố cáo không còn là cán bộ, công chức, viên chức thì do người đứng đầu đơn vị, tổ chức quản lý người bị tố cáo tại thời gian có hành vi vi phạm pháp luật chủ trì giải quyết; người đứng đầu đơn vị, tổ chức có liên quan phối hợp giải quyết.
– Tố cáo cán bộ, công chức, viên chức của đơn vị, tổ chức đã hợp nhất, sáp nhập, chia, tách do người đứng đầu đơn vị, tổ chức sau hợp nhất, sáp nhập, chia, tách mà người bị tố cáo đang công tác chủ trì giải quyết; người đứng đầu đơn vị, tổ chức có liên quan phối hợp giải quyết.
– Tố cáo cán bộ, công chức, viên chức của đơn vị, tổ chức đã bị giải thể do người đứng đầu đơn vị, tổ chức quản lý đơn vị, tổ chức trước khi bị giải thể giải quyết.
– Tố cáo đơn vị, tổ chức trong việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ do người đứng đầu đơn vị, tổ chức cấp trên trực tiếp của đơn vị, tổ chức đó giải quyết.
Đối với tố cáo hành vi vi phạm pháp luật về quản lý nhà nước trong các lĩnh vực, Luật Tố cáo năm 2018 quy định nguyên tắc xác định thẩm quyền như sau:
Tố cáo hành vi vi phạm pháp luật của đơn vị, tổ chức, cá nhân mà nội dung liên quan đến chức năng quản lý nhà nước của đơn vị nào thì đơn vị đó có trách nhiệm giải quyết.
Do hành vi vi phạm pháp luật về quản lý nhà nước trong các lĩnh vực có thể xảy ra ở hầu hết các lĩnh vực trong quản lý nhà nước như quản lý nhà nước và thuộc thẩm quyền của rất nhiều đơn vị, cá nhân; cũng chính vì vậy, việc xác định thẩm quyền giải quyết tố cáo đối phải căn cứ trên cơ sở nội dung tố cáo.
Trường hợp, tố cáo nhiều hành vi vi phạm pháp luật về quản lý nhà nước trong các lĩnh vực thuộc chức năng quản lý nhà nước của nhiều đơn vị thì các đơn vị trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình có trách nhiệm phối hợp để thống nhất xác định đơn vị có thẩm quyền chủ trì giải quyết hoặc báo cáo đơn vị quản lý nhà nước cấp trên quyết định giao cho một đơn vị có thẩm quyền chủ trì giải quyết.
Tố cáo về hành vi vi phạm pháp luật thuộc thẩm quyền giải quyết của nhiều đơn vị thì đơn vị thụ lý đầu tiên có thẩm quyền giải quyết.
Nguyên tắc xác định thẩm quyền trong giải quyết tố cáo sẽ tuân theo đúng cá nguyên tắc cụ thể được nêu trên. Mỗi đơn vị sẽ có thẩm quyền giải quyết tố cáo hành vi vi phạm pháp luật khác nhau.
Các chủ thể bị tố cáo, Luật Tố cáo năm 2018 ngoài các quy định tố cáo về hành vi vi phạm pháp luật trong việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ của cán bộ, công chức, viên chức; hành vi vi phạm pháp luật về quản lý nhà nước trong các lĩnh vực đã bổ sung quy định tố cáo hành vi vi phạm pháp luật của người không còn là cán bộ, công chức, viên chức nhưng đã thực hiện hành vi vi phạm pháp luật trong thời gian là cán bộ, công chức, viên chức; người không còn được giao thực hiện nhiệm vụ, công vụ nhưng đã thực hiện hành vi vi phạm pháp luật trong thời gian được giao thực hiện nhiệm vụ, công vụ…
Trên đây là quy định tại Điều 12 Luật tố cáo 2018 mà LVN Group muốn giới thiệu đến quý bạn đọc. Hi vọng nội dung trình bày sẽ hỗ trợ và giúp ích cho quý bạn đọc về vấn đề này!