Văn Phòng Luật LVN

Trong cuộc sống hàng ngày, có nhiều tình huống xảy ra không thể tránh khỏi việc để lại tổn hại không mong muốn. Từ đó phát sinh quan hệ bồi thường tổn hại giữa các chủ thể với nhau. Vậy, cá nhân nào có đủ năng lực chịu trách nhiệm bồi thường tổn hại? Trẻ em gây ra tổn hại có phải bồi thường không? Quy định tại Điều 586 Bộ luật Dân sự 2015 sẽ trả lời những vấn đề trên liên quan đến năng lực chịu trách nhiệm bồi thường tổn hại của cá nhân. Hãy cùng theo dõi nội dung trình bày bên dưới của LVN Group để biết thêm thông tin cụ thể và chi tiết hơn.

1. Năng lực chịu trách nhiệm bồi thường tổn hại của người từ đủ 18 tuổi trở lên.

Căn cứ theo hướng dẫn tại khoản 1 Điều 586 Bộ luật Dân sự 2015, người từ đủ mười tám tuổi trở lên gây tổn hại thì phải tự bồi thường.

Người từ đủ mười tám tuổi trở lên là người thành niên và có năng lực hành vi dân sự trọn vẹn theo hướng dẫn tại Điều 20 Bộ luật Dân sự 2015. Ở độ tuổi này, cá nhân đã có đủ khả năng nhận thức để kiểm soát và làm chủ được mọi hành vi của mình nên phải tự mình gánh chịu hậu quả do hành vi đó gây ra. Do đó, họ phải dùng tài sản riêng của mình để bồi thường tổn hại cho người bị tổn hại.

Tuy nhiên, trên thực tiễn không phải mọi cá nhân có đủ năng lực hành vi dân sự đều có khả năng về tài sản để bồi thường tổn hại do chính mình gây ra. Thông thường, người đủ mười tám tuổi vẫn có thể chưa tạo ra thu nhập, còn là sinh viên và không có tài sản của riêng mình. Trong trường hợp này, có thể động viên cha mẹ của họ bồi thường thay. Nếu cha mẹ tư nguyện bồi thường thì ghi nhận sự tự nguyện đó mà không buộc cha mẹ bồi thường thay cho con em họ. Trường hợp cha mẹ không tự nguyện bồi thường thay thì Tòa án quyết định người phải bồi thường là người đã gây ra tổn hại và quyết định bản án đó có thể được tạm hoãn thi hành cho đến khi họ có tài sản để thực hiện việc bồi thường.

2. Năng lực chịu trách nhiệm bồi thường tổn hại của người chưa đủ 18 tuổi.

Phạm vi đối với người chưa đủ 18 tuổi sẽ chia ra thành hai trường hợp cụ thể: người chưa đủ 15 tuổi và người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi theo hướng dẫn tại khoản 2 Điều 586 Bộ luật Dân sự 2015.

Đối với người chưa đủ 15 tuổi, nếu người đó gây tổn hại mà còn cha, mẹ thì cha, mẹ phải bồi thường toàn bộ tổn hại. Nếu tài sản của cha, mẹ không đủ để bồi thường mà con chưa thành niên gây tổn hại có tài sản riêng thì lấy tài sản đó để bồi thường phần còn thiếu, trừ trường hợp quy định tại Điều 599 của Bộ luật Dân sự 2015.

Căn cứ, Điều 599 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về bồi thường tổn hại do người dưới mười lăm tuổi, người mất năng lực hành vi dân sự gây ra trong thời gian trường học, bệnh viện, pháp nhân khác trực tiếp quản lý. Điều khoản này dựa trên yếu tố lỗi để xác định chủ thể có nghĩa vụ bồi thường tổn hại góp phần bổ sung và làm rõ hơn cho quy định tại Điều 586 Bộ luật Dân sự 2015. Theo đó:

Người chưa đủ mười lăm tuổi trong thời gian trường học trực tiếp quản lý mà gây tổn hại thì trường học phải bồi thường tổn hại xảy ra.
Người mất năng lực hành vi dân sự gây tổn hại cho người khác trong thời gian bệnh viện, pháp nhân khác trực tiếp quản lý thì bệnh viện, pháp nhân khác phải bồi thường tổn hại xảy ra.
Trường học, bệnh viện, pháp nhân khác quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này không phải bồi thường nếu chứng minh được mình không có lỗi trong quản lý; và trong trường hợp này thì cha, mẹ, người giám hộ của người dưới 15 tuổi, người mất năng lực hành vi dân sự phải bồi thường.

Đối với người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi, nếu gây tổn hại thì phải bồi thường bằng tài sản của mình. Nếu không đủ tài sản để bồi thường thì cha, mẹ phải bồi thường phần còn thiếu bằng tài sản của cha, mẹ.

Người chưa đủ 18 tuổi hay còn gọi là người chưa thành niên, họ không có sự phát triển trọn vẹn về khả năng nhận thức và làm chủ hành vi của chính mình. Vì thế mà họ vẫn còn chịu sự kiểm soát, quản lý từ cha, mẹ. Do đó, khi gây ra tổn hại, cần có sự hỗ trợ, giúp đỡ của phụ huynh trong việc bồi thường cho người bị tổn hại như theo hướng dẫn tại khoản 2 Điều 586 Bộ luật Dân sự 2015.

Có thể rút ra kết luận tổng quát cho trường hợp này như sau: Đối với người dưới 15 tuổi gây tổn hại thì cha mẹ phải dùng tài sản của mình để bồi thường, nếu tài sản của cha mẹ không đủ mà con có tài sản riêng thì lấy tài sản của con để bồi thường. Với những người từ 15 đến dưới 18 tuổi gây tổn hại thì áp dụng ngược lại, lấy tài sản của con để bồi thường, cha mẹ chịu trách nhiệm bổ sung phần còn thiếu.

3. Năng lực chịu trách nhiệm bồi thường tổn hại của người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi.

Khoản 3 Điều 586 Bộ luật Dân sự 2015 quy định rằng đối với người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi gây tổn hại mà có người giám hộ thì người giám hộ đó được dùng tài sản của người được giám hộ để bồi thường.

Nếu người được giám hộ không có tài sản hoặc không đủ tài sản để bồi thường thì người giám hộ phải bồi thường bằng tài sản của mình.

Nếu người giám hộ chứng minh được mình không có lỗi trong việc giám hộ thì không phải lấy tài sản của mình để bồi thường.

Điều 586 Bộ luật Dân sự 2015 đã quy định cụ thể và chi tiết về năng lực chịu trách nhiệm bồi thường tổn hại của cá nhân. Các chủ thể từ đó có thể nắm rõ hơn quy định của pháp luật cũng như nhận biết được chủ thể nào chịu trách nhiệm bồi thường trong trường hợp bị tổn hại để có thể đảm bảo được quyền lợi cho chính mình. Bên cạnh đó, quy định này cũng giúp chủ thể gây tổn hại hoặc có con em gây tổn hại biết được năng lực chịu trách nhiệm bồi thường tổn hại của mình.

Nếu quý khách hàng vẫn còn câu hỏi liên quan đến năng lực chịu trách nhiệm bồi thường tổn hại của cá nhân cũng như các vấn đề có liên quan, hãy liên hệ ngay với LVN Group.

Công ty luật LVN Group chuyên gửi tới các dịch vụ tư vấn hỗ trợ pháp lý đáp ứng nhu cầu của khách hàng trong thời gian sớm nhất có thể.

Gọi trực tiếp cho chúng tôi theo hotline 1900.0191 để được tư vấn chi tiết.

Công ty Luật LVN - Địa chỉ: Số 16B Nguyễn Thái Học, Yết Kiêu, Hà Đông, Hà Nội, Việt Nam