Văn Phòng Luật LVN

Vụ án hành chính (VAHC) theo hướng dẫn của pháp luật là vụ án phát sinh khi các cá nhân, đơn vị, tổ chức khởi kiện yêu cầu Tòa án nhân dân (TAND) xem xét tính hợp pháp của quyết định hành chính (QĐHC), hành vi hành chính (HVHC), quyết định giải quyết khiếu nại, quyết định kỷ luật buộc thôi việc, quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh, danh sách cử tri của đơn vị nhà nước và được Tòa án thụ lý theo hướng dẫn của pháp luật. Mời quý bạn đọc cùng LVN Group nghiên cứu thông tin về Đối tượng xét xử vụ án hành chính là gì trong nội dung trình bày dưới đây.

1. Đối tượng khởi kiện của vụ án hành chính

Điều 30, luật tố tụng hành chính quy định:

“Điều 30. Khiếu kiện thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án

1. Khiếu kiện quyết định hành chính, hành vi hành chính, trừ các quyết định, hành vi sau đây:

a) Quyết định hành chính, hành vi hành chính thuộc phạm vi bí mật nhà nước trong các lĩnh vực quốc phòng, an ninh, ngoại giao theo hướng dẫn của pháp luật;

b) Quyết định, hành vi của Tòa án trong việc áp dụng biện pháp xử lý hành chính, xử lý hành vi cản trở hoạt động tố tụng;

c) Quyết định hành chính, hành vi hành chính mang tính nội bộ của đơn vị, tổ chức.

2. Khiếu kiện quyết định kỷ luật buộc thôi việc công chức giữ chức vụ từ Tổng Cục trưởng và tương đương trở xuống.

3. Khiếu kiện quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh, quyết định giải quyết khiếu nại trong hoạt động kiểm toán nhà nước.

4. Khiếu kiện danh sách cử tri.”

2. Phân tích đối tượng khởi kiện của vụ án hành chính

Đồng thời tại điều 1, nghị quyết 02/2011/NQ-HĐTP hướng dẫn thi hành một số quy định về tố tụng hành chính quy định rõ Quyết định hành chính, hành vi hành chính, quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh là đối tượng khởi kiện vụ án hành chính theo hướng dẫn của Luật tố tụng hành chính cụ thể như sau:

“1. Quyết định hành chính thuộc đối tượng khởi kiện để yêu cầu Toà án giải quyết vụ án hành chính là văn bản được thể hiện dưới cách thức quyết định hoặc dưới cách thức khác như thông báo, kết luận, công văn do đơn vị hành chính nhà nước, đơn vị, tổ chức khác hoặc người có thẩm quyền trong các đơn vị, tổ chức đó ban hành có chứa đựng nội dung của quyết định hành chính được áp dụng một lần đối với một hoặc một số đối tượng cụ thể về một vấn đề cụ thể trong hoạt động quản lý hành chính mà người khởi kiện cho rằng quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm (trừ những văn bản thông báo của đơn vị, tổ chức hoặc người có thẩm quyền của đơn vị, tổ chức trong việc yêu cầu cá nhân, đơn vị, tổ chức bổ sung, gửi tới hồ sơ, tài liệu có liên quan đến việc giải quyết, xử lý vụ việc cụ thể theo yêu cầu của cá nhân, đơn vị, tổ chức đó)…

2.Hành vi hành chính thuộc đối tượng khởi kiện để yêu cầu Toà án giải quyết vụ án hành chính là hành vi của đơn vị hành chính nhà nước, đơn vị, tổ chức khác hoặc của người có thẩm quyền trong đơn vị, tổ chức đó thực hiện hoặc không thực hiện nhiệm vụ, công vụ theo hướng dẫn của pháp luật. Việc xác định hành vi hành chính khi nào là của đơn vị hành chính nhà nước, đơn vị, tổ chức khác, khi nào là của người có thẩm quyền trong đơn vị hành chính nhà nước, đơn vị, tổ chức khác và khi nào là không thực hiện nhiệm vụ, công vụ phải căn cứ vào quy định của pháp luật về thẩm quyền, thời hạn thực hiện đối với nhiệm vụ, công vụ đó và phân biệt như sau:

a) Trường hợp theo hướng dẫn của pháp luật, việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ cụ thể là của đơn vị hành chính nhà nước, đơn vị, tổ chức khác, nhưng do người trong đơn vị hành chính nhà nước, đơn vị, tổ chức khác đó thực hiện theo sự phân công hoặc uỷ quyền, uỷ nhiệm thì hành vi đó là hành vi hành chính của đơn vị hành chính nhà nước, đơn vị, tổ chức khác mà không phải là hành vi hành chính của người đã thực hiện hành vi hành chính đó;

Ví dụ: Theo quy định tại Điều 126 của Luật đất đai thì hồ sơ chuyển đổi quyền sử dụng đất nộp tại Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn. Ông Nguyễn Văn A đã nộp hồ sơ xin chuyển đổi quyền sử dụng đất tại Ủy ban nhân dân xã X theo đúng quy định, nhưng bà Trần Thị C là cán bộ nhận hồ sơ của Ủy ban nhân dân xã X đã trả lại hồ sơ cho ông A và không nêu lý do của việc trả lại hồ sơ đó. Trong trường hợp này, việc trả lại hồ sơ cho ông A là hành vi hành chính của Ủy ban nhân dân xã X mà không phải là hành vi hành chính của bà Trần Thị C.

b) Trường hợp theo hướng dẫn của pháp luật, việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ cụ thể là của người có thẩm quyền trong đơn vị hành chính nhà nước, đơn vị, tổ chức khác thì việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ cụ thể đó là hành vi hành chính của người có thẩm quyền, không phụ thuộc vào việc họ trực tiếp thực hiện hay phân công, uỷ quyền, uỷ nhiệm cho người khác thực hiện;

Ví dụ: Theo quy định của pháp luật thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã H là người có thẩm quyền tổ chức việc cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai đối với ông D, nhưng đã ủy nhiệm cho Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã H trực tiếp tổ chức việc cưỡng chế. Trong trường hợp này, việc cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với ông D là hành vi hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã H mà không phải là hành vi hành chính của Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã H…

c) Trường hợp theo hướng dẫn của pháp luật, việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ cụ thể là của đơn vị hành chính nhà nước, đơn vị, tổ chức khác, nhưng hết thời hạn theo hướng dẫn của pháp luật mà đơn vị hành chính nhà nước, đơn vị, tổ chức khác không thực hiện nhiệm vụ, công vụ thì hành vi không thực hiện nhiệm vụ, công vụ đó là hành vi hành chính của đơn vị hành chính nhà nước, đơn vị, tổ chức khác, không phụ thuộc vào việc nhiệm vụ, công vụ đó được phân công, uỷ quyền, uỷ nhiệm cho người cụ thể nào trong đơn vị hành chính nhà nước, đơn vị, tổ chức khác đó thực hiện;

Ví dụ: Theo quy định tại Điều 7 của Nghị định số 88/2006/NĐ-CP ngày 29-8-2006 của Chính phủ về đăng ký kinh doanh thì Phòng đăng ký kinh doanh thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh A có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh cho các doanh nghiệp được thành lập trong địa giới hành chính tỉnh. Doanh nghiệp N đã nộp trọn vẹn hồ sơ đăng ký kinh doanh hợp lệ, nhưng quá thời hạn mà pháp luật quy định, Phòng đăng ký kinh doanh không cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh cho doanh nghiệp N. Trong trường hợp này, việc không cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh cho doanh nghiệp N là hành vi hành chính của Phòng đăng ký kinh doanh thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh A.

d) Trường hợp theo hướng dẫn của pháp luật, việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ cụ thể là của người có thẩm quyền trong đơn vị hành chính nhà nước, đơn vị, tổ chức khác, nhưng hết thời hạn theo hướng dẫn của pháp luật mà người có thẩm quyền trong đơn vị hành chính nhà nước, đơn vị, tổ chức khác không thực hiện nhiệm vụ, công vụ thì hành vi không thực hiện nhiệm vụ, công vụ đó là hành vi hành chính của người có thẩm quyền, không phụ thuộc vào việc họ đã phân công, uỷ quyền, uỷ nhiệm cho người khác thực hiện.

Ví dụ: Theo quy định tại Điều 30 của Luật cư trú thì trong thời hạn 03 ngày công tác, kể từ ngày nhận đủ giấy tờ theo hướng dẫn, Trưởng Công an xã, phường, thị trấn phải cấp sổ tạm trú cho hộ gia đình hoặc cá nhân đề nghị. Bà X đã nộp đủ giấy tờ theo hướng dẫn đề nghị Trưởng Công an xã N cấp sổ tạm trú, nhưng quá thời hạn 03 ngày công tác, kể từ ngày nhận đủ giấy tờ mà Trưởng Công an xã N không cấp sổ tạm trú cho bà X. Trong trường hợp này, việc không cấp sổ tạm trú cho bà X là hành vi hành chính của Trưởng Công an xã N.

3. Quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh thuộc đối tượng khởi kiện để yêu cầu Toà án giải quyết vụ án hành chính là quyết định của Hội đồng cạnh tranh, của Bộ trưởng Bộ Công thương khi giải quyết khiếu nại quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh theo hướng dẫn tại mục 7 Chương V của Luật cạnh tranh, bao gồm:

a) Quyết định giải quyết khiếu nại của Hội đồng cạnh tranh đối với quyết định của Hội đồng xử lý vụ việc cạnh tranh khi xử lý vụ việc cạnh tranh liên quan đến hành vi hạn chế cạnh tranh;

b) Quyết định giải quyết khiếu nại của Bộ trưởng Bộ Công thương đối với quyết định của Thủ trưởng đơn vị quản lý cạnh tranh khi xử lý vụ việc cạnh tranh liên quan đến hành vi cạnh tranh không lành mạnh.”

Quyết định hành chính được ban hành sau khi có khiếu nại và có nội dung sửa đổi, bổ sung, thay thế, huỷ bỏ một phần hoặc toàn bộ quyết định hành chính nói ở phần trên (quyết định giải quyết khiếu nại).

Tìm hiểu luật tố tụng hành chính và toàn bộ điểm mới đáng chú ý trong nội dung trình bày Luật tố tụng hành chính 2015.

Kết luận: Vấn đề cần phải xác định thêm là loại quyết định giải quyết khiếu nại nào thuộc đối tượng khởi kiện vụ án hành chính, loại quyết định nào không. Theo cách hiểu của tôi về vấn đề này, không phải mọi quyết định giải quyết khiếu nại của đơn vị hành chính đều là đối tượng khởi kiện của vụ án hành chính. Căn cứ: Nếu quyết định giải quyết khiếu nại được ban hành theo hướng dẫn của Luật Khiếu nại chỉ xem xét tính đúng sai của nội dung khiếu nại mà không làm thay đổi nội dung của quyết định hành chính, hành vi hành chính bị khiếu nại thì không phải là đối tượng khởi kiện của vụ án hành chính. Ngược lai, nếu quyết định giải quyết đơn khiếu nại mà nó làm thay đổi nội dung của quyết định hành chính, hành vi hành chính bị khiếu nại, thì quyết định đó được xem là đối tượng khởi kiện của vụ án hành chính, cùng với quyết định hành chính, hành vi hành chính bị khiếu nại ban đầu.

Trên đây là nội dung trình bày gửi tới thông tin về Đối tượng xét xử vụ án hành chính là gì mà LVN Group muốn gửi gắm tới các bạn. Hy vọng nội dung trình bày sẽ hữu ích với quý bạn đọc. Trong quá trình nghiên cứu nếu như quý khách hàng còn câu hỏi hay quan tâm và có nhu cầu được tư vấn về vấn đề trên, vui lòng liên hệ với LVN Group !!

Công ty Luật LVN - Địa chỉ: Số 16B Nguyễn Thái Học, Yết Kiêu, Hà Đông, Hà Nội, Việt Nam