GDP là gì? (Cập nhật 2023)

Hiện nay, cùng với hội nhập kinh tế – quốc tế sâu rộng. Trong kinh tế vĩ mô, người ta thường sử dụng các chỉ số đo lường để đánh giá sự phát triển kinh tế chẳng hạn như GDP, PMI, CPI,… Trong đó GDP được đánh giá là chỉ số cần thiết của nền kinh tế quốc dân và là chỉ báo tốt nhất về phúc lợi kinh tế của xã hội. Luật LVN Group xin gửi đến quý bạn đọc nội dung trình bày “GDP là gì? (Cập nhật 2023)“.

GDP là chữ viết tắt của Gross Domestic Product, nghĩa là tổng sản phẩm nội địa. GDP là giá trị thị trường của tất cả hàng hóa và dịch vụ cuối cùng được sản xuất ra trong phạm vi một lãnh thổ nhất định (thường là quốc gia) trong một thời kỳ nhất định (thường là một năm).

Chỉ số GDP có một số đặc điểm sau:

– GDP thể hiện trọn vẹn tất cả các hàng hóa được sản xuất ra trong nền kinh tế và được lưu thông hợp pháp trên thị trường.

– GDP chỉ bao gồm giá trị của những hàng hoá và dịch vụ cuối cùng, không tính giá trị của những hàng hóa trung gian.

– GDP bao gồm mọi hàng hóa và dịch vụ được sản xuất ra trong thời kỳ hiện tại, không bao gồm những hàng hóa được sản xuất ra trong quá khứ.

– GDP tính theo phạm vi lãnh thổ kinh tế. Lãnh thổ kinh tế của một quốc gia được quan niệm bao gồm các đơn vị hoạt động sản xuất – kinh doanh dưới cách thức một tổ chức, cá nhân, hộ gia đình thường trú.

– GDP phản ánh giá trị sản xuất thực hiện trong một khoảng thời gian cụ thể, thường là một năm hoặc một quý.

GDP được tính theo nhiều phương pháp khác nhau, bao gồm:

Theo phương pháp này, tổng sản phẩm quốc nội của một quốc gia là tổng số tiền mà các hộ gia đình trong quốc gia đó chi mua các hàng hóa cuối cùng. Vì vậy trong một nền kinh tế giản đơn ta có thể dễ dàng tính tổng sản phẩm quốc nội như là tổng chi tiêu hàng hóa và dịch vụ cuối cùng hàng năm.

Tổng sản phẩm quốc nội được tính theo công thức sau:

Trong đó:

+ Y là Tổng sản phẩm quốc nội

+  C (Tiêu dùng – consumption), bao gồm những khoản chi cho tiêu dùng cá nhân của các hộ gia đình về hàng hóa và dịch vụ.

+ I (Đầu tư – investment) là tổng đầu tư ở trong nước của tư nhân. Nó bao gồm các khoản chi tiêu của doanh nghiệp về trang thiết bị và nhà xưởng hay sự xây dựng, mua nhà mới của hộ gia đình.

Lưu ý: Hàng hóa tồn kho khi được đưa vào kho mà chưa đem đi bán thì vẫn được tính vào GDP

+ G (chi tiêu chính phủ – government purchases) bao gồm các khoản chi tiêu của chính phủ cho các cấp chính quyền từ Trung ương đến địa phương như chi cho quốc phòng, luật pháp, đường sá, cầu cống, giáo dục, y tế,… Chi tiêu chính phủ không bao gồm các khoản chuyển giao thu nhập như các khoản trợ cấp cho người tàn tật, người nghèo,…

+ NX (xuất khẩu ròng – net exports)= Giá trị xuất khẩu (X)- Giá trị nhập khẩu(M)

Theo phương pháp này, tổng sản phẩm quốc nội bằng tổng thu nhập từ các yếu tố tiền lương (wage), tiền lãi (interest), lợi nhuận (profit) và tiền thuê (rent); đó cũng chính là tổng chi phí sản xuất các sản phẩm cuối cùng của xã hội. Căn cứ theo công thức sau:

Trong đó:

+ W là tiền lương

+ R là tiền cho thuê tài sản

+ I là tiền lãi

+ Pr là lợi nhuận

+ OI là thu nhập của doanh nhân

+ Ti là thuế gián thu ròng

+ De là phần hao mòn (khấu hao) tài sản cố định

Theo phương pháp này, tổng sản phẩm quốc nội (GDP) chính là tổng tất cả giá trị gia tăng của nền kinh tế một quốc gia trong một thời gian nhất định. Do đó, phương pháp này còn được gọi là phương pháp giá trị gia tăng. GDP được tính theo phương pháp này với công thức tính sau:

Trên cơ sở hiểu rõ GDP là gì, ta cần phân biệt rõ GDP với một số chỉ số đo lường tương tự.

Cùng là các chỉ số được sử dụng để đánh giá tốc độ phát triển kinh tế quốc gia. Tuy nhiên, giữa hai chỉ số này có những điểm khác biệt rõ rêt, cụ thể như sau: