Hiện nay, Tình trạng tội phạm cố ý gây thương tích, gây rối trật tự công cộng diễn ra tương đối nhiều , làm ảnh hưởng không nhỏ tới tình hình an ninh trật tự của địa phương. Với tính chất nguy hiểm đó, đơn vị có thẩm quyền và lực lượng chức năng của từng địa phương đã đề ra rất nhiều giải pháp phòng chống loại tội phạm trên.Hãy cũng nội dung trình bày hôm nay điểm qua các giải pháp phòng ngừa tội phạm gây rối trật tự công cộng sau đây !.
1.Nguyên nhân tội phạm gây rối trật tự công cộng ngày càng gia tăng
Một tội phạm hình thành xuất phát từ rất nhiều yếu tố,tuy nhiên tội phạm gây rối trật tự công cộng ngày càng gia tăng xuất phát từ những yếu tố chủ yếu sau đây:
- Ý thức chấp hành pháp luật của một bộ phận người dân, nhất là đối tượng thanh thiếu niên chưa nghiêm, nhận thức về pháp luật còn hạn chế, cá biệt còn có những trường hợp coi thường pháp luật, trong đó có một số thanh thiếu niên hư hỏng, không có việc làm ổn định, tụ tập chơi bời;
- Việc quản lý các đối tượng ham chơi, lêu lổng, không có nghề nghiệp còn có hạn chế, các biện pháp giáo dục, phổ biến, tuyên truyền pháp luật của các đơn vị chức năng chưa phát huy được hiệu quả, bao gồm cả giáo dục ý thức chấp hành pháp luật cho người dân và tuyên truyền các biện pháp phòng ngừa tội phạm trong quần chúng nhân dân;
- Do lợi ích kinh tế chi phối nên lợi ích về chuẩn mực đạo đức truyền thống ở nhiều gia đình hiện nay có nguy cơ bị phá vỡ. Tình cảm và các giá trị đạo đức bị coi nhẹ đã tác động trực tiếp tới nhận thức, tư duy của con cái, người chưa thành niên trong gia đình theo những hướng xấu ngược với những giá trị đạo đức truyền thống;
- Công tác giáo dục pháp luật trong nhà trường dù được triển khai rộng khắp nhưng phần lớn mang tính cách thức, nên hiệu quả mang lại không cao, các em học sinh không nhận thức được nhiều về pháp luật. Một số em học sinh ăn chơi, đua đòi dễ bị dụ dỗ lôi kéo vào con đường vi phạm pháp luật.
Mặt khác, công tác phối hợp đấu tranh, phòng ngừa hành vi vi phạm pháp luật của các đơn vị chức năng, ban ngành, đoàn thể vẫn chưa chặt chẽ, chưa hiệu quả, mới chỉ chú trọng xử lý các vụ việc đã xảy ra mà chưa coi trọng công tác phòng ngừa. Việc kết hợp trong giáo dục giữa nhà trường và gia đình để quản lý học sinh đã được thiết lập, nhưng hiệu quả chưa cao.
2. Hình phạt của tội cố ý gây rối trật tự công cộng
Hình phạt được chia làm 2 khung
– Khung thứ 1:Hành vi gây rối trật tự công cộng mà để hậu quả xảy ra thuộc một trong các trường hợp sau đây bị coi là “gây hậu quả nghiêm trọng” và phải chịu trách nhiệm hình sự theo khoản 1 điều 318 của Bộ luật hình sự năm 2015 . Bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm đối với những hành vi sau:
+ Cản trở, ách tắc giao thông đến dưới 2 giờ;
+ Cản trở sự hoạt động bình thường của đơn vị nhà nước, tổ chức kinh tế, tổ chức xã hội, đơn vị vũ trang nhân dân;
+ Thiệt hại về tài sản có giá trị từ mười triệu đồng trở lên;
+ Chết người;
+ Người khác bị thương tích hoặc bị tổn hại sức khoẻ với tỷ lệ thương tật từ 31 % trở lên;
+ Nhiều người bị thương tích hoặc bị tổn hại sức khoẻ với tỷ lệ thương tật của mỗi người dưới 31%, nhưng tổng tỷ lệ thương tật của tất cả những người này từ 41% trở lên;
+ Người khác bị thương tích hoặc bị tổn hại sức khoẻ với tỷ lệ thương tật từ 21% đến 30% và còn tổn hại về tài sản có giá trị từ năm triệu đồng trở lên;
+ Nhiều người bị thương tích hoặc bị tổn hại sức khoẻ với tỷ lệ thương tật của mỗi người dưới 21%, nhưng tổng tỷ lệ thương tật của tất cả những người này từ 30% đến 40% và còn tổn hại về tài sản có giá trị từ năm triệu đồng trở lên.
Trong các trường hợp này phải tuỳ vào từng trường hợp cụ thể để đánh giá mức độ của hậu quả do tội phạm gây ra có phải là nghiêm trọng được không.
– Khung thứ 2: Bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm nếu như thuộc một trong các trường hợp sau đây:
+ Có tổ chức;
+ Dùng vũ khí, hung khí hoặc có hành vi phá phách;
+ Gây cản trở giao thông nghiêm trọng hoặc gây đình trệ hoạt động công cộng. Gây cản trở giao thông nghiêm trọng” quy định tại điểm c khoản 2 điều 318 Bộ luật hình sự năm 2015 là gây cản trở giao thông từ 2 giờ trở lên hoặc gây cản trở giao thông ở những tuyến giao thông cần thiết, làm ách tắc giao thông trên diện rộng (không phân biệt thời gian bao lâu).
+ Xúi giục người khác gây rối;
+ Hành hung người can thiệp bảo vệ trật tự công cộng;
+ Tái phạm nguy hiểm.
Tuy nhiên, hậu quả của việc gây rối trật tự công cộng “gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội” theo hướng dẫn của BLHS năm 2015 thì hiện nay vẫn không có văn bản nào hướng dẫn hay quy định cụ thể mặc dù BLHS năm 2015 đã có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2018. Điều này đã gây khó khăn cho các đơn vị tiến hành tố tụng trong thực tiễn áp dụng pháp luật về tội gây rối trật tự công cộng.
3.Giaỉ pháp hiện nay về việc phòng ngừa tội phạm gây gối trật tự công cộng
Nhận thấy tình trạng gây gối trật tự công cộng diễn ra ngày càng phức tạp, đơn vị chức năng đã đề ra một số giải pháp, một số ý kiến về việc phòng ngừa loại tội phạm này:
Thứ nhất, Chỉ đạo các đơn vị tiến hành tố tụng trên địa bàn huyện đẩy nhanh tiến độ điều tra, truy tố và xét xử các vụ án xâm phạm an ninh trật tự an toàn xã hội. Trong đó bao gồm cả việc xây dựng các vụ án điểm và đưa ra xét xử lưu động tại địa bàn nơi tội phạm xảy ra để răn đe, giáo dục, phòng ngừa chung.
Thứ hai, Chỉ đạo các đơn vị, đoàn thể trong phạm vi, chức năng, nhiệm vụ của mình đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục đến đông đảo các tầng lớp nhân dân, nhất là các đối tượng thanh thiếu niên hư. Tập trung tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật đến mọi tầng lớp nhân dân bằng nhiều cách thức, đa dạng, phong phú.
Thứ ba, Chỉ đạo các nhà trường cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật đối với học sinh, người chưa thành niên. Cần coi trọng giáo dục để người chưa thành niên hiểu rõ một số luật cơ bản liên quan tới quyền, nghĩa vụ của mình mà người chưa thành niên hay phạm phải như: Luật giao thông, Luật bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em, Bộ luật hình sự và Tố tụng hình sự…
Thứ tư, Tạo điều kiện về vật chất và tinh thần cho người chưa thành niên có các sân chơi, bãi tập, các cách thức sinh hoạt bổ ích, lành mạnh nhằm thu hút học sinh và người chưa thành niên tham gia học tập, rèn luyện, sử dụng thời gian nhàn rỗi có ích và thiết thực. Đồng thời, tăng cường sự phối hợp giữa nhà trường, gia đình và xã hội trong giáo dục, đào tạo học sinh.
4.Một số câu hỏi liên quan thường gặp?
-Chủ thể của tội gây rối trật tự công cộng được luật quy định thế nào?
Mặt chủ thể của tội phạm này không phải là chủ thể đặc biệt, chỉ cần là người có hành vi vi phạm quy định về gây rối trật tự công cộng đến một độ tuổi nhất định và có năng lực trách nhiệm hình sự đều có thể là chủ thể của tội phạm này. Căn cứ, theo khoản 1 điều 12 Bộ luật Hình sự 2015 thì người đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm về mọi tội phạm, vì tội phạm này không có trường hợp nào là tội phạm rất nghiêm trọng hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.
-Thế nào được xem là gây rối trật tự công cộng?
Biểu hiện của hành vi gây rối trật tự công cộng cụ thể như sau:
- Cử chỉ, lời nói thiếu văn hóa, xúc phạm đến danh dự, nhân phẩm của một hoặc nhiều người;
- Có hành vi phách hoặc làm ô uế các công trình, thiết bị ở nơi công cộng;
- Tụ tập, hò hét, đua xe trái phép;
- Hành hung người làm nhiệm vụ hoặc người tự nguyện tham gia bảo vệ trật tự nơi công cộng;
- Tụ tập ẩu đả, đánh nhau ở nơi công cộng…
–Tội gây rối trật tự công cộng có được hưởng án treo không?
Tội gây rối trật tự công cộng, người phạm tội có thể được hưởng án treo khi bị xử phạt tù không quá 03 năm, đồng thời đảm bảo đáp ứng các điều kiện hưởng án treo như: Chấp hành chính sách, pháp luật và thực hiện trọn vẹn các nghĩa vụ của công dân; xét thấy không cần phải bắt chấp hành hình phạt tù; có tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự theo hướng dẫn…