Giải quyết xung đột thẩm quyền trong tư pháp quốc tế 2023

Hiện tượng xung đột thẩm quyền rất phổ biến và phức tạp trong quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài. Đây là sự kiện dễ gây nhầm lẫn, vậy nếu có sự xung đột về thẩm quyền thì cách giải quyết thế nào. Hãy cùng LVN Group nghiên cứu thông qua nội dung trình bày về Giải quyết xung đột thẩm quyền trong tư pháp quốc tế 2023 dưới đây.

1. Xung đột về thẩm quyền 

Xung đột thẩm quyền là sự kiện hai hay nhiều đơn vị tư pháp của các quốc gia khác nhau cùng có thẩm quyền giải quyết một vụ việc dân sự theo nghĩa rộng có yếu tố nước ngoài.

2. Xung đột về thẩm quyền trong tư pháp quốc tế

Về bản chất:

Xung đột thẩm quyền là vấn đề chọn các quy phạm xác định thẩm quyền xét xử dân sự quốc tế các vụ việc tư pháp quốc tế cụ thể, để làm rõ Tòa án nước nào có thẩm quyền thực tiễn giải quyết thực chất vụ việc tư pháp quốc tế cụ thể đã phát sinh. Bản chất của sự kiện xung đột thẩm quyền xét xử dân sự quốc tế có liên hệ mật thiết với nhóm vấn đề thuộc Tố tụng dân sự quốc tế, trong đó có các vấn đề chính sau đây: xác định thẩm quyền xét xử dân sự quốc tế đối với các vụ việc tranh chấp thuộc lĩnh vực tư pháp quốc tế; ủy thác tư pháp quốc tế và thực hiện các hành vi tố tụng dân sự quôc tế riêng biệt; công nhận và thi hành các bản án, quyết định dân sự của Tòa án nước ngoài…

Về đặc điểm:

Xung đột thẩm quyền: luôn có sự xuất hiện của ít nhất hai đơn vị tư pháp của hai quốc gia khác nhau và không chắc chắn xác định được thẩm quyền giải quyết vụ việc thuộc duy nhất một đơn vị của quốc gia nào. Các đơn vị tư pháp có quyền xét xử theo thẩm quyền của mình và không loại trừ thẩm quyền xét xử của các đơn vị tư pháp của quốc gia khác.

Về nguyên nhân:

Nguyên nhân của xung đột thẩm quyền: xuất phát từ chủ quyền tài phán của quốc gia. Quốc gia có chủ quyền tỏng việc lập pháp, hành pháp, tư pháp nên việc xác định thẩm quyền tài phán của quốc gia đối với các vụ việc thuộc chủ quyền của quốc gia. Trong khi đó, để giải quyết vụ việc dân sự có yếu tố nước ngoài, pháp luật các quốc gia có thể đều quy định thuộc thẩm quyền tài phán của mình.

Về phạm vi:

Xung đột thẩm quyền chỉ phát sinh trong quan hệ dân sự theo nghĩa rộng có yếu tố nước ngoài thuộc thẩm quyền xét xử của Tòa án.

3. Giải quyết xung đột thẩm quyền trong tư pháp quốc tế 2023

Để giải quyết xung đột xung đột thẩm quyền thì phải trả lời được câu hỏi về thẩm quyền, xác định được chủ thể có quyền giải quyết vụ việc.

Về phương pháp giải quyết:

Phương pháp giải quyết xung đột thẩm quyền, đó là xây dựng các quy phạm thực chất, xác định cụ thể thẩm quyền xét xử dân sự quốc tế hoặc bằng cách vận dụng các quy phạm xung đột về thẩm quyền được ghi nhận trong văn bản pháp luật quốc gia hoặc điều ước quốc tế.

Giải quyết xung đột thẩm quyền xét xử là việc xác định một Tòa án của một quốc gia cụ thể có thẩm quyền giải quyết các vụ việc dân sự có yếu tố nước ngoài trong số hai hay nhiều Tòa án của nhiều quốc gia khác có liên quan.

Cách giải quyết:

Trong tố tụng dân sự quốc tế, đương sự sẽ quyết định việc lựa chọn đơn vị tài phán thông qua việc nộp đơn khởi kiện ra đơn vị tài phán có khả năng bảo vệ tốt nhất quyền lợi của họ. tòa án thụ lý đơn khởi kiện sẽ căn cứ vào các dấu hiệu xác định thẩm quyền xét xử quốc tế được quy định trong các điều ước quốc tế ( nếu có) hoặc trong văn bản pháp luật về tố tụng của nước mình để xác định thẩm quyền.

Thứ nhất: Tòa án có thể căn cứ vào các quy định trong điều ước quốc tế như các HĐTTTP về các quan hệ dân sự, hôn nhân gia đình giữa Việt Nam và các nước; hiệp định thương mại, hiệp định thương mại, hiệp định khuyến khích và bảo hộ đầu tư,…để xác định thẩm quyền

Thứ hai: trong trường hợp không có điều ước quốc tế về xác định thẩm quyền hoặc có điều ước quốc tế mà không có quy định về thẩm quyền thì sẽ vận dụng các quy phạm xung đột về thẩm quyền được ghi nhận trong văn bản pháp luật quốc gia hoặc các điều ước quốc tế có liên quan quy định để xác định thẩm quyền xét xử dân sự quốc tế. Có rất nhiều quy tắc, dấu hiệu làm cơ sở để xác định thẩm quyền, có thể nêu một số dấu hiệu phổ biến áp dụng trong thực tiễn, đó là:

• Xác định thẩm quyền xét xử dân sự quốc tế theo dấu hiệu quốc tịch của một bên hoặc các bên đương sự trong vụ án dân sự quốc tế.
• Xác định thẩm quyền xét xử dân sự quốc tế theo dấu hiệu nơi thường trú của bị đơn dân sự.
• Xác định thẩm quyền xét xử dân sự quốc tế theo dấu hiệu sự hiện diện của bị đơn hoặc tài sản của bị đơn dân sự tại lãnh thổ của nước nơi có Tòa án giải quyết tranh chấp
• Xác định thẩm quyền xét xử dân sự quốc tế theo dấu hiệu nơi có vật đang tranh chấp.
• Xác định thẩm quyền xét xử dân sự quốc tế theo dấu hiệu mối quan hệ giữa vụ tranh chấp với lãnh thổ của nước có Tòa án thụ lý đơn kiện.

Trên đây là nội dung trình bày về Giải quyết xung đột thẩm quyền trong tư pháp quốc tế 2023 mời bạn đọc thêm cân nhắc và nếu có thêm những câu hỏi về nội dung trình bày này hay những vấn đề pháp lý khác về dịch vụ luật sư, tư vấn nhà đất, thành lập doanh nghiệp… hãy liên hệ với LVN Group theo thông tin bên dưới để nhận được sự hỗ trợ nhanh chóng và hiệu quả từ đội ngũ luật sư, chuyên viên pháp lý có nhiều năm kinh nghiệm từ chúng tôi. LVN Group đồng hành pháp lý cùng bạn.