Giấy tờ có thể thay thế giấy chứng tử theo quy định

Giấy chứng tử là một trong các tài liệu giúp nhà nước thực hiện hoạt động quản lý một cách hiệu quả. Bên cạnh giấy chứng tử thì vẫn còn một số giấy tờ có thể thay thế giấy chứng tử. Vậy, giấy tờ có thể thay thế giấy chứng tử theo hướng dẫn là gì? Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn bạn đọcnhững thông tin về giấy tờ có thể thay thế giấy chứng tử theo hướng dẫn mới nhất năm 2023. Hy vọng nội dung trình bày mang lại nhiều điều bổ ích cho quý bạn đọc.

Nội dung nội dung trình bày:

1. Giấy chứng tử là gì?
2. Bản trích lục khai tử thay thế giấy chứng tử
3. Một số loại giấy tờ khác có thể thay thế giấy chứng tử

1. Giấy chứng tử là gì?

Giấy chứng tử là một loại giấy tờ trong lĩnh vực hộ tịch do đơn vị có thẩm quyền cấp cho gia đình, thân nhân, người uỷ quyền có liên quan để xác nhận về tình trạng một người đã chết, giấy chứng tử thể hiện rõ các nội dung về thời gian chết, địa điểm chết, nguyên nhân chết và là tài liệu cần thiết trong thực hiện một số thủ tục về chế độ bảo hiểm xã hội, thừa kế…

Giấy chứng tử là kết quả của thủ tục đăng ký khai tử. Đăng ký khai tử là việc thân nhân, gia đình của người đã chết thực hiện khai báo tại đơn vị nhà nước có thẩm quyền về sự kiện chết của một cá nhân.

 2. Bản trích lục khai tử thay thế giấy chứng tử

Trích lục khai tử là bản được cấp sao y dựa vào dữ liệu gốc tại sổ quản lý hộ tịch ở địa phương để xác nhận về việc một người nào đó đã mất; trong bản trích lục khai tử này có những nội dung bao gồm như họ và tên; ngày tháng năm sinh, số định danh cá nhân; thời gian mất cùng một số thông tin khác. 

Khi một người mất đi, người thân sẽ có nghĩa vụ thông báo với UBND nơi cư trú để làm thủ tục cấp giấy chứng tử. Khi thực hiện đăng ký khai tử, công dân sẽ được cấp giấy chứng tử, ngược lại thì cán bộ hộ tịch cũng ghi chú thông tin khai tử trong sổ hộ tịch để quản lý. Khi bị mất bản gốc của giấy chứng tử, người dân có thể yêu cầu nhà nước cấp lại bản trích lục có giá trị như bản chính. Trên thực tiễn bản trích lục sẽ không giống bản gốc nhưng là văn bản có giá trị tương đương như bản chính.

3. Một số loại giấy tờ khác có thể thay thế giấy chứng tử

Theo quy định tại khoản 1 Điều 34 Luật Hộ tịch năm 2014:

“Người có trách nhiệm đi đăng ký khai tử nộp tờ khai theo mẫu quy định và giấy báo tử hoặc giấy tờ khác thay giấy báo tử cho đơn vị đăng ký hộ tịch”.

Đối với những trường hợp chết tại nhà; chết đã quá lâu; chết trong thời kỳ chiến tranh loạn lạc hoặc thiên tai, lũ lụt; được không rõ chết nơi nào…người thân của người chết không thực hiện đăng ký khai tử cũng như không còn lưu giữ được bất cứ giấy tờ nào để chứng minh sự kiện chết; dẫn đến đơn vị có thẩm quyền rất khó để đăng ký khai tử do không có đủ căn cứ chứng minh sự kiện chết.

Trong trường hợp này; thì người yêu cầu công chứng có thể gửi tới cho công chứng viên các giấy tờ thay thế nào khác để chứng minh người đó đã chết; thời gian chết của người đó. Sau đây là một số giấy tờ được áp dụng trong thực tiễn:

Lý lịch đảng viên có xác nhận của đơn vị, tổ chức có thẩm quyền: Có thể nói, đây là giấy tờ có tính an toàn pháp lý cao bởi lẽ thủ tục xem xét kết nạp Đảng rất chặt chẽ; việc khai phải trọn vẹn, rõ ràng, trung thực. Ở đây không chỉ yêu cầu kê khai lý lịch về bản thân của người xin vào Đảng; mà còn cả của những người thân thích như ông bà nội ngoại; cha mẹ, vợ chồng, anh chị em ruột của người đó.

Vì vậy, người xin kết nạp Đảng phải kê khai kỹ về người thân mình; cả việc chết và mất tích của người thân, thông tin về thời gian, địa điểm chết của người đó. Lý lịch phải được thẩm tra; kết luận trước khi ghi nội dung chứng nhận, ký tên, đóng dấu. Do những tình tiết trong lý lịch đã được các đơn vị; tổ chức điều tra xác minh và xác nhận; công chứng viên có thể căn cứ vào giấy tờ này để xác định một người là đã chết.

Đơn xác nhận việc tử được Ủy ban nhân dân có thẩm quyền xác nhận: trong đó có nội dung người thân của người chết trình bày các thông tin về địa điểm; thời gian chết và cam đoan lời khai của mình; nếu Ủy ban nhân dân có thẩm quyền biết thông tin về việc tử trong đơn là đúng; thì sẽ xác nhận nội dung là đúng sự thật.

Tuy nhiên thực tiễn không ít trường hợp yêu cầu đăng ký khai tử cho người chết đã quá lâu; nên đơn vị hộ tịch không có cơ sở để giải quyết; cũng không có cơ sở để từ chối và né tránh bằng cách chứng thực chữ ký hoặc xác nhận những nội dung không liên quan đến sự kiện tử trong đơn yêu cầu xác nhận việc tử. Việc chứng thực chữ ký trong văn bản có nội dung trình bày; đề nghị xác nhận một người là đã chết; thì không có giá trị xác nhận một người là đã chết.

Một vấn đề rủi ro nữa là nếu người viết đơn xác nhận việc tử có quan hệ thân thiết với UBND có thẩm quyền; thì việc xác nhận đơn đó có thể không chính xác; vì có khả năng Ủy ban nhân dân vì tin tưởng người đó; không kiểm tra kỹ thông tin mà vẫn ký và đóng dấu xác nhận việc tử.

Bản khai lý lịch quan hệ nhân thân trong giải quyết giao dịch dân sự về thừa kế: trong đó người thân của người chết khai các thông tin về họ tên, năm sinh, thời gian, địa điểm chết của người để lại di sản; thông tin về cha mẹ, vợ chồng, con… của người để lại di sản. Bản khai lý lịch có thể được xác nhận nội dung nếu UBND có thẩm quyền biết rõ và yên tâm; tin tưởng vào nội dung đã khai trong lý lịch.

Tuy nhiên: người khai bản khai lý lịch phải chịu trách nhiệm về nội dung; UBND chỉ chịu trách nhiệm xác nhận chữ ký trong giấy tờ; văn bản là chữ ký của người khai; dẫn đến nếu người khai cố tình giấu giếm; lừa dối thông tin như năm mất của người được hưởng di sản thừa kế; thì UBND nơi chứng thực cũng không chịu trách nhiệm.

Do đó, công chứng viên rất khó xác định được có đúng là người được hưởng di sản thừa kế đã chết được không và chết trước hay chết sau người để lại di sản. Do vậy; việc chứng thực chữ ký trong bản khai lý lịch không phải là căn cứ để chứng minh một người đã chết.

Giấy cam kết việc tử của người thân người chết trong trường hợp không có đơn vị nào xác nhận được việc tử: 

Để thực hiện việc đăng ký khai tử đối với những trường hợp chết đã lâu là rất khó khăn. Để có hướng giải quyết đối với những trường hợp người thân người chết không thể gửi tới được các tài liệu; chứng cứ như Bộ Tư pháp hướng dẫn (ảnh chụp bia mộ nơi an táng người đã chết; có xác nhận của Ban Quản lý nghĩa trang và UBND xã nơi có nghĩa trang về người chết; thời gian chết; văn bản xác nhận của người làm chứng) dù đã làm hết khả năng; có ý kiến sẽ thực hiện theo hướng linh động cho phép người dân được tự cam kết và chịu trách nhiệm trước pháp luật; đối với những trường hợp sự việc chết xảy ra đã quá lâu.

Trên đây là những thông tin chi tiết về giấy tờ có thể thay thế giấy chứng tử mới nhất năm 2023 mà Công ty Luật LVN Group muốn giới thiệu đến quý bạn đọc. Hy vọng những thông tin này sẽ mang đến giá trị thiết thực với bạn. Nếu cần hỗ trợ tư vấn hỗ trợ pháp lý hoặc sử dụng các dịch vụ pháp lý khác từ Công ty Luật LVN Group, hãy cứ liên hệ đến với chúng tôi để được hỗ trợ nhanh chóng nhất. LVN Group sẽ luôn gửi tới những dịch vụ tốt nhất với quý khách hàng. Công ty Luật LVN Group luôn đồng hành pháp lý cùng bạn.