Giờ giao dịch chứng khoán phái sinh (Cập nhật 2023)

1. Chứng khoán phái sinh là gì ?

Chứng khoán phái sinh là các công cụ tài chính mà giá trị của chúng phụ thuộc vào giá của một tài sản cơ sở.

Chứng khoán phái sinh quy định quyền lợi và/hoặc nghĩa vụ của các bên tham gia hợp đồng đối với việc thanh toán và/hoặc chuyển giao tài sản cơ sở với một mức giá được thỏa thuận trước vào một thời gian nhất định trong tương lai.

Tài sản cơ sở của chứng khoán phái sinh có thể là hàng hóa như nông sản, kim loại, v,v.. hoặc công cụ tài chính như cổ phiếu, trái phiếu, lãi suất, v.v.

2. Ưu – nhược điểm của giao dịch phái sinh 

Ưu điểm

Mục đích của việc giao dịch phái sinh nhằm giảm thiểu rủi ro hoặc đầu cơ, chấp nhận rủi ro với kỳ vọng sẽ nhận được phần thưởng tương xứng.

Một ví dụ cụ thể: Bạn có mã cổ phiếu A hiện đang giao dịch trên thị trường giá 10.000 đồng và muốn bán. Có người muốn mua cổ phiếu này theo hợp đồng tương lai, họ sẽ trả cho bạn số tiền là 20.000 đồng trong 30 ngày sau.

Đến ngày thứ 30, giá cổ phiếu này trên thị trường đang giao dịch là 15.000 đồng, người mua vẫn sẽ phải trả cho bạn 20.000 đồng theo hợp đồng đã ký. Nếu giá thị trường là 30.000 đồng, bạn cũng chỉ nhận được 20.000 đồng theo thỏa thuận của hợp đồng.

Vì vậy, dựa vào hợp đồng tương lai (giao dịch phái sinh), người mua sẽ kỳ vọng giá tăng để mình mua với giá hời, người bán lại kỳ vọng giá giảm để được bán với giá cao hơn. Giao dịch phái sinh giúp bảo hiểm lợi ích cho các bên tham gia, ai cũng sẽ có cơ hội để kiếm lời nếu biết lựa thời cơ giao dịch thích hợp.

Nếu bạn nhìn thấy tiềm năng phát triển của một chứng khoán cơ sở, có thể chọn giao dịch hợp đồng tương lai để tiết kiệm chi phí so với đợi tới lúc đó mới mua hoặc mua theo giá trên thị trường.

Nhược điểm

Nhược điểm của giao dịch phái sinh chính là khả năng thua lỗ khi thị trường thay đổi không theo dự đoán của nhà đầu tư. Nếu bạn kỳ vọng mã cổ phiếu A tăng trong tháng sau nên quyết định mua cổ phiếu theo giao dịch phái sinh, nhưng thực tiễn giá của cổ phiếu A không tăng, tệ hơn là còn sụt giảm thì bạn sẽ lỗ vì phải thực hiện thanh toán đúng theo hợp đồng đã ký trước đó.

Trong số các công cụ phái sinh có loại yêu cầu ký quỹ bổ sung với trường hợp tiền trong tài khoản ký quỹ bằng hoặc thấp hơn so với mức duy trì. Nếu bạn không kịp thời bổ sung thì vị thế đầu tư sẽ bị đóng, gây thua lỗ và nghiêm trọng hơn là phá sản.

3. Các loại giao dịch phái sinh

Hiện nay, có 2 loại giao dịch phái sinh phổ biến trên thị trường:

Giao dịch OTC: Các hợp đồng phái sinh được trao đổi hoặc thỏa thuận riêng trực tiếp giữa các bên tham gia, không thông qua bất kỳ sàn giao dịch hoặc bên trung gian khác. Ở thị trường này chủ yếu xuất hiện các sản phẩm như hoán đổi tài chính, thỏa thuận tỷ giá kỳ hạn, quyền chọn đặc biệt… Việc báo cáo giá trị giao dịch OTC rất khó vì các trao đổi thường diễn ra riêng tư, không được kiểm soát, những thông tin công bố giữa các bên khá phức tạp, …

Trao đổi qua sàn giao dịch – ETD: là những công cụ phái sinh giao dịch trên sàn giao dịch đặc biệt hoặc sàn khác. Các cá nhân trao đổi hợp đồng chuẩn hóa theo hướng dẫn của sàn, thông tin được công bố công khai, có sự kiểm soát đảm bảo tính minh bạch, rõ ràng

4. Giờ giao dịch chứng khoán phái sinh 

Mỗi hợp đồng đều có quy định cụ thể về ngày thực hiện thanh toán cũng như ngày đáo hạn phái sinh. Nếu bạn không nắm rõ thì nguy cơ bị tổn hại rất lớn. Trong trường hợp đến ngày đáo hạn mà không thực hiện hợp đồng, bạn sẽ bỏ lỡ cơ hội đầu tư tốt dẫn đến nguy cơ tổn thất tài chính.

Thời gian giao dịch phái sinh được quy định như sau: 

Thời gian mở cửa thị trường phái sinh sớm hơn thị trường các chứng khoán khác. Tại sở giao dịch Hà Nội (HNX) thời gian giao dịch từ thứ Hai đến thứ Sáu hằng tuần, nghỉ lễ theo hướng dẫn của bộ Luật Lao Động.

Phiên sáng:

Giờ mở cửa phiên khớp lệnh định kỳ: 8h45 – 9h với lệnh LO, ATO

Giờ mở cửa phiên khớp lệnh liên tục: 9h – 11h30 lệnh LO, MOK, MAK, MTL

Giờ mở cửa giao dịch thỏa thuận: 8h45 – 11h30

Phiên chiều:

Giờ mở cửa phiên khớp lệnh định kỳ: 13h – 14h30 với lệnh LO, MOK, MAK, MTL

Giờ mở cửa phiên khớp lệnh liên tục: 14h30 – 14h45 lệnh LO, ATC

Giờ mở cửa giao dịch thỏa thuận: 13h45 – 14h45

Trong đó từ 11h30 – 13h là thời gian nghỉ trưa và đóng cửa thị trường vào 14h45.

Lưu ý cần thiết về giao dịch phái sinh

Một trong những vấn đề cần thiết cần lưu ý khi giao dịch phái sinh chính là ký quỹ. Mỗi công ty sẽ quy định cụ thể về tỷ lệ ký quỹ, nhà đầu tư tuân thủ theo để giữ được vị thế của mình trong hợp đồng. 

Vậy ảnh hưởng của ký quỹ trong giao dịch phái sinh là gì? Nếu mức ký quỹ xuống quá thấp bạn sẽ bị đóng vị thế, điều này sẽ rất tệ nếu trong lúc này thị trường đang biến động tốt nhưng bạn không có vị thế để mua/bán.

Bên cạnh đó, những người tham gia vào thị trường phái sinh nên cẩn trọng trước khi đưa ra quyết định. Đừng để sự biến động ảnh hưởng đến quyết định của nhà đầu tư. Trong trường hợp bạn chơi margin, không nên đầu tư theo cảm xúc tránh đưa ra quyết định sai lầm dẫn đến tổn thất tài chính nghiêm trọng.

Trên đây là nội dung trình bày đã gửi tới cho bạn một số kiến thức cơ bản về Giờ giao dịch chứng khoán phái sinh (Cập nhật 2023). Nếu có bất kỳ câu hỏi nào xin hãy liên hệ với công ty Luật LVN Group để được đội ngũ chuyên viên chuyên nghiệp tư vấn và hỗ trợ nhiệt tình nhất. Công ty Luật LVN Group đồng hành pháp lý cùng bạn!