Hết thời hiệu khởi kiện, người cho vay có mất quyền đòi nợ?

Hết thời hiệu khởi kiện, người cho vay có mất quyền đòi nợ?

1. Khái quát về hợp đồng vay tài sản

Quy định của pháp luật về hợp đồng vay tài sản

Căn cứ theo hướng dẫn tại Điều 463 của Bộ luật dân sự 2015 thì hợp đồng vay tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên. Trong đó, bên cho vay giao tài sản cho bên vay, khi đến hạn trả thì bên vay phải hoàn trả cho bên cho vay tài sản cùng loại và trả lãi theo thỏa thuận giữa các bên. Bên vay trở thành chủ sở hữu tài sản vay kể từ thời gian nhận tài sản đó.

Việc các bên cam kết và tham gia vào hợp đồng vay tài sản không chỉ thông qua cách thức bằng văn bản mà còn có thể bằng một số cách thức khác như lời nói… Tuy nhiên, đối với hợp đồng vay tiền thì pháp luật dân sự bắt buộc phải lập thành văn bản.

Trong trường hợp bạn xác lập một hợp đồng vay tiền nhưng thông qua cách thức tin nhắn, lời nói, hoặc bằng miệng thì những tin nhắn trao đổi giữa hai bên vẫn có giá trị về mặt pháp lý. Quyền và nghĩa vụ của hai bên vẫn được đảm bảo và tuân theo hướng dẫn của pháp luật.

Các tranh chấp đối với hợp đồng vay tài sản

Đối với hợp đồng vay tài sản, các tranh chấp thường xảy ra khi các bên không thống nhất với nhau về việc đánh giá hành vi vi phạm nghĩa vụ thực hiện hợp đồng hoặc cách thức giải quyết hậu quả của vấn đề phát sinh.

Pháp luật dân sự Việt Nam cho phép các bên giải quyết vấn đề này thông qua các nguyên tắc thương lượng, hòa giải, tòa án, trọng tài… và các bên có thể tự do lựa chọn một trong những phương thức phù hợp để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên đang tranh chấp.

2. Thời hiệu khởi kiện đòi nợ gốc và lãi cập nhật mới nhất 2023

Theo quy định; Hợp đồng vay tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên; theo đó bên cho vay giao tài sản cho bên vay; khi đến hạn trả, bên vay phải hoàn trả cho bên cho vay tài sản cùng loại theo đúng số lượng, chất lượng; và chỉ phải trả lãi nếu có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định. (theo hướng dẫn tại Điều 463 của Bộ luật Dân sự năm 2015). Khi đó, bên cho vay và bên vay cũng phải thực hiện quyền và nghĩa vụ có trong hợp đồng. Nếu như bên vay không trả tiền thì đồng nghĩa với việc vi phạm hợp đồng đã ký kết. Trường nợp bên vay không trả tiền theo hợp đồng; bên cho vay tiền sẽ khởi kiện ra Tòa án.

Thời hiệu khởi kiện là quy định rất cần thiết và cần phải nắm rõ trong tố tụng dân sự để khởi kiện vụ án dân sự. Việc xác định thời hiệu được Bộ luật dân sự quy định khá rõ ràng đối với các trường hợp, vụ án cụ thể.

Bộ luật dân sự 2015 quy định về thời hiệu khởi kiện về hợp đồng như sau:

“Thời hiệu khởi kiện để yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp hợp đồng là 03 năm, kể từ ngày người có quyền yêu cầu biết hoặc phải biết quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm”.

Theo đó đối với trường hợp khởi kiện đòi nợ chẳng hạn, thời hiệu khởi kiện là 3 năm kể từ khi bên vay không thực hiện nghĩa vụ và các bên không có thỏa thuận gia hạn thời hạn cho vay. Kể từ thời gian bên vay không thực hiện nghĩa vụ trả nợ, bên vay được cho là có quyền, lợi ích bị xâm phạm và được quyền khởi kiện để yêu cầu Tòa án giải quyết.

3. Hết thời hiệu khởi kiện, người cho vay có mất quyền đòi nợ?

Theo quy định tại Điều 155 Bộ Luật Dân sự năm 2015:

“Điều 157: Bắt đầu lại thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự

1. Thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự bắt đầu lại trong trường hợp sau đây:

a) Bên có nghĩa vụ đã thừa nhận một phần hoặc toàn bộ nghĩa vụ của mình đối với người khởi kiện;

b) Bên có nghĩa vụ thừa nhận hoặc thực hiện xong một phần nghĩa vụ của mình đối với người khởi kiện;

c) Các bên đã tự hòa giải với nhau.

2. Thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự bắt đầu lại kể từ ngày tiếp theo sau ngày xảy ra sự kiện quy định tại khoản 1 Điều này.“

Vì vậy, tùy thuộc vào từng vụ án cụ thể. Nếu thuộc một trong những trường hợp quy định tại Điều 157 Bộ Luật Dân sự 2015; thì dù đã hết thời hiệu nhưng vẫn được bắt đầu lại thời hiệu khởi kiện; bên cho vay vẫn có quyền khởi kiện lên tòa án có thẩm quyền để đòi lại tài sản cho vay.
Tuy nhiên, đối với trường hợp tranh chấp về hợp đồng vay tài sản; sẽ được tính vào trường hợp không áp dụng thời hiệu khởi kiện. Bởi việc đòi lại tài sản đã cho vay thuộc về yêu cầu bảo vệ quyền sở hữu đối với tài sản; theo hướng dẫn tại khoản 2 Điều 155 Bộ Luật Dân sự năm 2015.

“Điều 155: Không áp dụng thời hiệu khởi kiện:

1. Yêu cầu bảo vệ quyền nhân thân không gắn với tài sản.

2. Yêu cầu bảo vệ quyền sở hữu; trừ trường hợp Bộ luật này, luật khác có liên quan quy định khác.

3. Tranh chấp về quyền sử dụng đất theo hướng dẫn của Luật đất đai.

4. Trường hợp khác do luật quy định.“

Về nguyên tắc, quyền sở hữu tài sản của cá nhân và pháp nhân là quyển tuyệt đối. Không ai có thể tước quyền sở hữu của cá nhân, pháp nhân trừ trường hợp luật có quy định khác; Cho nên nếu quyền sở hữu bị xâm phạm như trộm cắp, lừa đảo, chiếm hữu bất hợp pháp… ; thì không áp dụng thời hiệu khởi kiện.

Trong trường hợp bên vay không trả lại tài sản theo đúng thỏa thuận; thì được coi như là đang chiếm hữu bất hợp pháp tài sản của bên cho vay.

Trên đây là các nội dung trả lời của chúng tôi về Hết thời hiệu khởi kiện, người cho vay có mất quyền đòi nợ?Trong quá trình nghiên cứu, nếu như các bạn cần Công ty Luật LVN Group hướng dẫn các vấn đề pháp lý vui lòng liên hệ với chúng tôi để được trả lời.