Hứa thưởng có phải là căn cứ phát sinh nghĩa vụ không?

Hứa thưởng là hành vi dân sự khá phổ biến. Tuy nhiên, nhiều người nhầm lẫn về hứa thưởng, còn chưa hiểu rõ về nó. Hãy cùng LVN Group nghiên cứu các thông tin về vấn đề trên thông qua nội dung trình bày dưới đây !

1. Hứa thưởng là gì? 

Căn cứ Điều 570 Bộ luật dân sự 2015 (BLDS 2015) quy định cụ thể:

“1. Người đã công khai hứa thưởng phải trả thưởng cho người đã thực hiện công việc theo yêu cầu của người hứa thưởng.

2. Công việc được hứa thưởng phải cụ thể, có thể thực hiện được, không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.”

Hứa thưởng là hành vi pháp lý đơn phương, thể hiện ý chí ban đầu của một bên chủ thể mà không có sự thỏa thuận thống nhất ý chí giữa các bên như hợp đồng dân sự. Ý chí của bên hứa thưởng phải được thể hiện một cách công khai, chủ thể bên nhận thưởng có thể được xác định rõ ràng hoặc không. Khi chủ thể bên nhận thưởng không được xác định cụ thể thì một người nào thực hiện công việc sẽ được coi là chấp nhận đề nghị giao kết của bên hứa thưởng. Nghĩa vụ thực hiện công việc của bên được nhận thưởng trong quan hệ hứa thưởng không phải là nghĩa vụ bắt buộc, vậy nên người này có thể thực hiện nhưng cũng có thể không thực hiện và nếu không thực hiện thì sẽ không nhận được giải thưởng

Công việc được hứa thưởng phải được xác định cụ thể, có thể thực hiện được không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội. Trường hợp công việc hứa thưởng không đáp ứng được những yêu cầu này thì giao dịch sẽ bị coi là vô hiệu, nếu gây ra tổn hại cho người khác thì bên hứa thưởng và bên thực hiện công việc sẽ cùng phải chịu trách nhiệm bồi thường tổn hại.

2. Nội dung của hứa thưởng.

Bên hứa thưởng

Là cá nhân hoặc pháp nhân có trọn vẹn năng lực hành vi dân sự, có nghĩa vụ phải tiếp nhận kết quả công việc mà người khác đã thực hiện xong, đúng với các điều kiện mà bên hứa thưởng đưa ra.

Bên hứa thưởng có quyền rút lại tuyên bố hứa thưởng nếu chưa đến hạn bắt đầu thực hiện công việc. Trường hợp này bên hứa thưởng phải tuyên bố về thời hạn bắt đầu thực hiện công việc. Nếu tuyên bố hứa thưởng không quy định về thời hạn bắt đầu thực hiện công việc thì việc tuyên bố đó có hiệu lực kể từ khi tuyên bố công khai. Việc rút lại tuyên bố hứa thưởng phải được thực hiện theo cách thức và trên phương tiện mà việc hứa thưởng đã công bố.

Bên hứa thưởng có thể tuyên bố về thời gian bắt đầu và thời gian kết thúc công việc. Trong khoảng thời gian đó, bên hứa thưởng phải thực hiện cam kết của mình nếu người khác đã thực hiện xong những điều kiện hứa thưởng. Hết thời gian đó, bên hứa thưởng không buộc phải trả thưởng cho người đã thực hiện công việc không đúng thời hạn

Bên được trả thưởng

Là người đã hoàn thành công việc mà bên hứa thưởng tuyên bố. Sau khi thực hiện xong công việc phải bàn giao lại cho bên hứa thưởng và nhận phần thưởng do bên trả thưởng trả.

3. Đặc điểm của hứa thưởng.

Vì vậy, có thể thấy hứa thưởng có một số đặc điểm của hứa thưởng như sau:

• Hứa thưởng bản chất là ý chí đơn phương của một bên khi công khai hứa thưởng cho một cá nhân khác nếu người này thực hiện được yêu cầu, điều kiện mà người hứa thưởng nêu ra.
• Người hứa thưởng phải trả thưởng cho người được hứa thưởng khi người này thực hiện theo yêu cầu của người hứa thưởng
• Nội dung, công việc được người hứa thưởng phải cụ thể, có thể thực hiện được, đặc biệt là không vi phạm điều cấm của Luật cũng như không trái đạo đức xã hội.

Về bản chất: Là sự tuyên bố mang tính ý chí đơn phương từ một phía

Về cách thức: Hứa thưởng có thể được thể hiện bằng văn bản, bằng lời nói hay thể hiện trong các phát ngôn, tuyên bố chính.

Về đối tượng: Đối tượng của hứa thưởng là công việc

Về chủ thể: Thông thường, bên trả thưởng chưa được xác định

Về thời gian thực hiện: Thực hiện xong công việc mới được nhận thưởng

Về tính lợi ích: Có thể mang lại lợi ích cho bên hứa thưởng

Về điều kiện hứa thưởng: 

• Thực hiện công việc theo yêu cầu của người hứa thưởng
• Công việc được hứa thưởng phải cụ thể, có thể thực hiện được, không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.

4. Hứa thưởng có làm phát sinh nghĩa vụ không?

Dựa trên quy định tại Điều 275 BLDS 2015 căn cứ phát sinh nghĩa vụ chúng ta có thể thấy quan hệ nghĩa vụ  được hình thành từ các căn cứ sau:

Hợp đồng: Là sự thỏa thuận của các bên, qua đó nhằm làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền và nghĩa vụ. Với tính chất này, khi các bên thỏa thuận nhằm làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền và nghĩa vụ của nhau thì đây sẽ là căn cứ hình thành nghĩa vụ. Thông thường, quyền và nghĩa vụ của các bên trong quan hệ hợp đồng có tính tương xứng, quyền của bên này là nghĩa vụ của bên kia và ngược lại.

Hành vi pháp lý đơn phương: Tuyên bố ý chí của một bên chủ thể nhằm làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền và nghĩa vụ được hiểu là hành vi pháp lý đơn phương. Với căn cứ này, quan hệ nghĩa vụ chỉ phát sinh khi người tuyên bố ý chí đưa ra các yêu cầu và một chủ thể nào đó phải thực hiện được yêu cầu đó. Ví dụ, hứa thưởng, thi có giải.

Thực hiện công việc không có ủy quyền: xuất phát từ sự tương trợ, giúp đỡ lẫn nhau trong cuộc sống, về bản chất, khi một người không có nghĩa vụ phải thực hiện công việc của người khác mà họ tự nguyện thực hiện mang lại lợi ích cho bên có công việc thì quan hệ nghĩa vụ phát sinh giữa người có công việc và người thực hiện công việc. Cả hai bên chủ thể đều có quyền và nghĩa vụ tương ứng với nhau.

Chiếm hữu, sử dụng tài sản hoặc được lợi về tài sản không có căn cứ pháp luật: Pháp luật quy định hai loại chiếm hữu có và không có căn cứ pháp luật. Nếu chiếm hữu có căn cứ pháp luật được pháp luật bảo vệ bằng công cụ pháp lý thì chiếm hữu không có căn cứ pháp luật sẽ phát sinh nghĩa vụ hoàn trả tài sản cho chủ sở hữu, người chiếm hữu hợp pháp tài sản đó.

Thực hiện hành vi gây tổn hại trái pháp luật sẽ phát sinh quan hệ bồi thường tổn hại: Trong quan hệ này, bên gây tổn hại phải thực hiện nghĩa vụ bồi thường cho bên bị tổn hại là bên mang quyền.

Ngoài các căn cứ trên, pháp luật còn quy định những căn cứ khác. Ví dụ, Tòa án quyết định buộc chủ thể nào đó phải thực hiện nghĩa vụ trước bên có quyền.

Vì vậy, theo hướng dẫn của pháp luật và phân tích ở trên chúng ta thấy rằng hứa thưởng là hành vi pháp lý đơn phương. Đây chính là một căn cứ làm phát sinh nghĩa vụ dân sự được quy định trong Bộ luật Dân sự 2015.

Trên đây là một số thông tin về phát sinh nghĩa vụ ngoài hợp đồng của hứa thưởng. Hy vọng với những thông tin LVN Group đã gửi tới sẽ giúp bạn trả lời được những câu hỏi về vấn đề trên. Nếu bạn cần hỗ trợ hãy đừng ngần ngại mà liên hệ với Công ty Luật LVN Group, để được chúng tôi hỗ trợ nhanh chóng. LVN Group cam kết sẽ giúp bạn có trải nghiệm tốt nhất về các dịch vụ mà mình gửi tới đến khách hàng. Chúng tôi luôn đồng hành pháp lý cùng bạn