Khi nào Tòa án xét xử kín? [Cập nhật 2023]

Hiện nay, về nguyên tắc công khai xét xử các vụ án với mục đích răn đe, tuyên truyền, phổ biến pháp luật trong phòng chống phạm. Tuy nhiên, với nhiều vụ án đặc biệt có thể tiến hành việc xét xử kín. Bài viết dưới đây của LVN Group về Khi nào Tòa án xét xử kín? [Cập nhật 2023] hi vọng đem đến nhiều thông tin chi tiết và cụ thể đến Quý bạn đọc.

Khi nào Tòa án xét xử kín? [Cập nhật 2023]. 

I. Xét xử kín là gì ?

Xét xử kín được hiểu là không phải tất cả mọi người đều có quyền tham dự phiên tòa như trường hợp xét xử công khai, nhưng phải tuyên án công khai.

Trong phiên tòa xét xử kín, chỉ có Hội đồng xét xử, kiểm sát viên, thư ký phiên tòa, bị cáo, đương sự và những người tham gia tố tụng do Hội đồng xét xử triệu tập nếu xét thấy cần thiết. Còn lại, không một ai khác được ở lại phòng xét xử để theo dõi diễn biến phiên tòa, kể cả nhà báo hay người thân của bị cáo, đương sự.

II. Các trường hợp Toà án xét xử kín

Căn cứ theo hướng dẫn của Hiến pháp và Điều 25 Bộ luật tố tụng hình sự thì xét xử kín sẽ được áp dụng trong những trường hợp sau.

– Trong trường hợp Tòa án xét thấy cần giữ bí mật nhà nước, thuần phong mỹ tục của dân tộc. Các vụ án điển hình cho trường hợp xét xử kín này xuất phát từ các vụ án liên quan đến Làm sai quy định nhà nước gây thất thoát ngân sách, tham nhũng,..vì nó liên quan đến việc giữ bí mật nhà nước.

– Xét thấy phải bảo vệ lợi ích của người dưới 18 tuổi. Các vụ án điển hình thường là các vụ án về hiếp dâm trẻ em, cưỡng dâm, dâm ô,…Bởi vì những vụ án này thường ảnh hưởng đến tâm lý của nạn nhân trong giai đoạn chưa phát triển về tinh thần.

– Xuất phát từ quyền giữ kín bí mật đời tư của chính đương sự. Trong một số trường hợp, yêu cầu được xét xử kín cũng là căn cứ để Tòa xét xử kín vụ án.

Nếu vụ án thuộc một trong các trường hợp được xét xử kín nêu trên thì đương sự có quyền gửi đơn đến tòa án xét xử vụ án đó để yêu cầu xử kín. Trên cơ sở yêu cầu của đương sự thì Tòa án sẽ xem xét, quyết định và khi đưa vụ án ra xét xử, Tòa sẽ ghi rõ cách thức xét xử là công khai hoặc xử kín.

Từ những phân tích trên có thể thấy được rằng trong một số trường hợp đặc biệt cần giữ bí mật nhà nước, thuần phong mỹ tục của dân tộc, bảo vệ người dưới 18 tuổi hoặc để giữ bí mật đời tư theo yêu cầu chính đáng của đương sự thì Tòa án có thể xét xử kín nhưng phải tuyên án công khai.

III. Xét xử kín nhưng bản án phải công khai 

Tuy quá trình xét xử phải kín nhưng mà bản án phải được công khai cho mọi người. Song, bản án cũng thường chỉ được công khai phần quyết định bởi lẽ, việc công bố toàn bộ bản án sẽ trình bày hết các tình tiết vụ án. Điều này sẽ khó bảo vệ được bí mật nhà nước, bí mật đời tư và quyền lợi của người dưới 18 tuổi, trái với nguyên tắc việc xét xử kín. Theo đó, phần tuyên án công khai nêu họ tên các bị cáo, tội danh và mức hình phạt cụ thể đối với từng bị cáo.

Vụ án hình sự khi xét xử kín phải tuyên án công khai. Căn cứ, Điều 327 BLTTHS 2015 quy định: Trường hợp xét xử kín thì chỉ đọc phần quyết định trong bản án, sau khi đọc xong có thể giải thích thêm về việc chấp hành bản án và quyền kháng cáo.

Điều này được hiểu rằng phần tuyên án công khai này sẽ chỉ nêu họ tên các bị cáo, tội danh bị kết án và mức hình phạt cụ thể đối với từng bị cáo, không công bố nội dung vụ án cũng như hành vi phạm tội của các bị cáo để đảm bảo các yêu cầu tại Điều 25 kể trên.

Quy định về việc tuyên án công khai này nhằm đảm bảo phán quyết của Tòa án phải được công khai để từ đó giúp nhân dân giám sát và kiểm tra tính khách quan, minh bạch của phán quyết.

Bên cạnh đó, điều này nhằm giáo dục ý thức pháp luật, tuyên truyền pháp luật cho nhân dân bởi, thông qua hoạt động xét xử công khai mọi người nhận thức được rằng bất cứ sự việc vi phạm pháp luật nào đều bị xử lí theo pháp luật, thể hiện tính răn đe và mục đích phòng ngừa chung đến xã hội.

IV. Cần phân biệt xử kín và xử công khai

Với sự phát triển của các phương tiện thu và phát hình hiện nay, không hẳn mọi phiên tòa công khai thì người dân và những đơn vị báo chí đưa tin thì đều được có mặt trong hội trường xét xử. Nhiều phiên tòa có tính chất nhạy cảm; hoặc số lượng bị can, bị cáo, đương sự, người có quyền và nghĩa vụ liên quan quá nhiều thì người dân và các phóng viên được tòa án bố trí ngồi trong một phòng khác; và theo dõi vụ án thông qua màn hình vô tuyến.

Cũng rất sai lầm khi lầm tưởng rằng đã là các vụ án được xét xử kín thì mọi vấn đề liên quan đến vụ án thì đều không được biết. Pháp luật có quy định rõ, những vụ án được xét xử kín thì không công bố nội dung vụ án, diễn biến của phiên tòa nhưng vẫn phải tuyên án công khai.

Trên đây là bài viết mà chúng tôi gửi tới đến Quý bạn đọc về Khi nào Tòa án xét xử kín? [Cập nhật 2023]. Trong quá trình nghiên cứu và nghiên cứu, nếu như quý bạn đọc còn câu hỏi hay quan tâm đến Khi nào Tòa án xét xử kín? [Cập nhật 2023], quý bạn đọc vui lòng liên hệ với chúng tôi để được hướng dẫn.