Khó khăn trong xét xử trực tuyến [Chi tiết 2023]

Tổ chức phiên tòa trực tuyến là nhu cầu, xu hướng tất yếu của hoạt động tư pháp; xét xử trực tuyến nói riêng, tố tụng trực tuyến nói chung phù hợp với chủ trương của Đảng, các nguyên tắc cơ bản và thủ tục tố tụng do pháp luật quy định; phù hợp với thực tiễn, đảm bảo tư pháp không chậm trễ, tiết kiệm chi phí xã hội. Vậy xét xử trực tuyến sẽ có những khó khăn gì, hãy cùng LVN Group nghiên cứu qua nội dung trình bày dưới đây.

1. Xét xử trực tuyến là gì

Xét xử trực tuyến là phiên tòa xét xử được tổ chức thực hiện trên hệ thống phần mềm xét xử trực tuyến và hạ tầng công nghệ thông tin cho phép quản lý, tổ chức xét xử thông qua môi trường internet, bao gồm: phần mềm tổ chức xét xử trực tuyến; hệ thống quản lý xét xử trực tuyến; hệ thống quản lý nội dung xét xử trực tuyến.

Xét xử trực tuyến bản chất là xét xử trực tiếp, diễn ra ở phòng xét xử theo hướng dẫn hiện hành, nhưng một số chủ thể (người làm chứng, người bị hại, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan) không đến dự phiên tòa tại điểm cầu trung tâm mà có thể tham gia từ các điểm cầu thành phần. Phiên tòa vẫn đảm bảo trực tiếp, công khai, minh bạch, có sự giám sát của các bên.

Việc tổ chức phiên tòa xét xử trực tuyến là phù hợp với xu hướng hiện nay, để tiến tới xây dựng tòa án thông minh, tòa án điện tử mà Tòa án nhân dân Tối cao đang thực hiện. Việc tổ chức xét xử của các phiên tòa theo cách thức trực tuyến sẽ tiếp cận được những ứng dụng công nghệ thông tin theo hướng hiện đại hóa, đáp ứng chủ trương, yêu cầu công tác cải cách tư pháp.

2. Thuận lợi, khó khăn trong xét xử trực tuyến

2.1. Thuận lợi

– Việc xét xử trực tuyến đảm bảo quy định của pháp luật tố tụng, phù hợp với đường lối, chủ trương của Đảng và Nhà nước về áp dụng khoa học, kỹ thuật, thúc đẩy công nghệ số trong xét xử.

– Xét xử trực tuyến không tập trung đông người trong cùng một không gian, thời gian nên hạn chế sự lây lan của dịch bệnh, việc phân tán con người giúp dễ dàng kiểm soát dịch bệnh trong giai đoạn hiện nay.

– Tiết kiệm chi phí, thời gian đi lại của người tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng; hạn chế việc người tham gia tố tụng vắng mặt tại phiên tòa vì lý do phải di chuyển từ nơi cư trú đến địa điểm mở phiên tòa trực tiếp.

– Giảm thiểu tối đa các rủi ro có thể xảy ra cho người tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng có thể phát sinh từ việc đi lại, di chuyển hồ sơ, vật chứng,…đến địa điểm mở phiên tòa.

– Tạo điều kiện để đông đảo người dân quan tâm đến vụ việc có thể theo dõi quá trình xét xử mà không bị giới hạn số lượng như phòng xử án thông thường, nâng cao khả năng tiếp cận công lý, giảm các thủ tục và chi phí không cần thiết cho người dân, đặc biệt là những đương sự ở các khu vực xa trung tâm.

– Các phiên tòa được ghi âm, ghi hình và lưu trữ làm tài liệu nghiên cứu, rút kinh nghiệm.

– Hỗ trợ Thẩm phán, bất kể ở khu vực địa lý nào, thực hiện nhiệm vụ chuyên môn hiệu quả hơn. Hỗ trợ bộ phận hành chính tư pháp thực hiện nhiệm vụ chuyên môn được dễ dàng hơn

2.2. Khó khăn trong xét xử trực tuyến

Tuy nhiên, xét xử trực tuyến là nội dung mới nên quá trình tổ chức, thực hiện phiên tòa trực tuyến vẫn còn tồn tại một số khó khăn, vướng mắc:

– Tổ chức phiên tòa trực tuyến là cách thức xét xử với sự hỗ trợ của công nghệ thông tin. Việc tổ chức phiên tòa trực tuyến đòi hỏi phải có một hệ thống công nghệ, phương tiện, trang thiết bị hiện đại, chất lượng kết nối tốt để phiên tòa không bị gián đoạn. Tuy nhiên, trên thực tiễn khi tổ chức phiên tòa trực tuyến thì cơ sở vật chất, trang thiết bị chưa đáp ứng được yêu cầu, đường truyền giữa các điểm cầu chưa đảm bảo sự ổn định, chưa được đầu tư đồng bộ, nhất là xét xử các vụ án hình sự phải kết nối với cơ sở giam giữ còn gặp khó khăn. Do đó, để triển khai rộng rãi cũng cần có nguồn kinh phí lớn để đầu tư nâng cấp hệ thống mạng lưới kĩ thuật.

– Hiện tại, TAND cấp huyện (kể cả TAND thành phố Buôn Ma Thuột) không có phòng xét xử trực tuyến, phải sử dụng thiết bị họp giao ban trực tuyến để phục vụ công tác xét xử tại điểm cầu trung tâm; thiết bị xét xử trực tuyến tại điểm cầu thành phần phải mượn toàn bộ của TAND tỉnh Đắk Lắk; trong quá trình tháo dỡ, lắp đặt, vận chuyển thiết bị và vận hành hệ thống cần nhiều thời gian, chi phí và nhân lực.

– Để đảm bảo về chất lượng đường truyền trong quá trình xét xử, TAND thành phố Buôn Ma Thuột phải ký hợp đồng lắp đặt mới đường truyền in-ter-net với đơn vị viễn thông, dẫn đến phát sinh nhiều chi phí trong quá trình lắp đặt.

– Trong hoạt động xét xử cần thiết nhất là tranh tụng, do đó việc xét xử trực tuyến đòi hỏi đội ngũ những người tiến hành tố tụng phải chuyên nghiệp; người dân am hiểu và tôn trọng pháp luật, trong khi đó ý thức chấp hành phiên tòa, tranh tụng, tính thượng tôn pháp luật của một bộ phận người dân còn hạn chế, điều đó ảnh hưởng lớn đến chất lượng xét xử. Trường hợp người tham gia tố tụng không biết cách chia sẻ chứng cứ họ có được khi tham gia xét xử trực tuyến, hoặc cố ý không tham gia phiên tòa nhưng đổ lỗi cho yếu tố kỹ thuật thì cũng khó đáp ứng điều kiện về tổ chức và chất lượng phiên tòa.

– Vì khoảng cách địa lý nên việc gửi các thủ tục tạm giam cho bị cáo sau khi phiên tòa trực tuyến kết thúc cũng gặp nhiều khó khăn hơn.

Dù xét xử trực tuyến đang là xu thế chung nhưng đây là vấn đề mới, cần bước đi thận trọng, chặt chẽ, tránh xảy ra sơ suất. Việc tổ chức phiên tòa trực tuyến cần từng bước rút kinh nghiệm mới áp dụng phổ biến, tùy vào các điều kiện bảo đảm về nhân lực, về phương tiện kỹ thuật và các điều kiện khác để đạt hiệu quả cao nhất.

Trên đây nội dung trình bày về Khó khăn trong xét xử trực tuyến [Chi tiết 2023] . Hi vọng qua nội dung trình bày đã giúp quý bạn đọc có những thông tin cân nhắc hữu ích. Công ty Luật LVN Group tự hào là đơn vị hàng đầu hỗ trợ mọi vấn đề liên quan đến pháp lý, tư vấn pháp luật, thủ tục giấy tờ cho khách hàng là cá nhân và doanh nghiệp trên Toàn quốc với hệ thống văn phòng tại các thành phố lớn và đội ngũ cộng tác viên trên tất cả các tỉnh thành: Hà Nội, TP. HCM, Bình Dương, TP. Cần Thơ, TP. Đà Nẵng và Đồng Nai… Liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời.