Trong những năm gần đây, vấn đề liên quan đến lãnh thổ được quan tâm nhiều hơn từ nhiều thế hệ, đặc biệt là giới trẻ. Khi nhắc đến lãnh thổ chúng ta thường nghĩ đến vấn đề về chủ quyền quốc gia. Vậy lãnh thổ là gì? Dưới góc độ pháp lý, lãnh thổ được quy định thế nào và những vấn đề nổi bật liên quan đến lãnh thổ thế nào. Hãy cùng Công ty luật LVN Group nghiên cứu về nội dung này trong nội dung trình bày dưới đây.
1. Khái niệm lãnh thổ là gì?
– Lãnh thổ là thuật ngữ được bắt nguồn từ tiếng La tinh Terra và tượng trưng cho đất đai. Trong đó, lãnh thổ được coi là một yếu tố không thể thiếu tạo nên quốc gia và rộng ra là quốc tế.
– Trong pháp luật quốc tế định nghĩa lãnh thổ là gì được hiểu là cơ sở để xác định ranh giới chủ quyền giữa các quốc gia với nhau. Do đó, việc xây dựng hệ thống các quy phạm pháp luật liên quan đến vấn đề này có vai trò cần thiết. Những quy định này xoay quanh các căn cứ xác định lãnh thổ đối với một quốc gia.
– Lãnh thổ quốc gia là một phần của Trái đất và thuộc chủ quyền của quốc gia đó, được bảo vệ bởi cả hệ thống pháp luật quốc gia và quốc tế mà không một chủ thể nào có thể xâm phạm được. Xét ở góc độ địa lý, lãnh thổ quốc gia bao gồm: Vùng đất, vùng trời, vùng nước và lòng đất.
Vì vậy, lãnh thổ được xác định là toàn bộ Trái Đất, bao gồm các bộ phận cấu thành là vùng đất, vùng nước, vùng trời, vùng lòng đất và kể cả khoảng không vũ trụ.
2. Phân loại lãnh thổ trong pháp luật quốc tế
Trong hệ thống pháp luật quốc tế, lãnh thổ được phân loại khác nhau và mỗi lãnh thổ là gì thì lại có các quy chế pháp lý riêng biệt. Căn cứ như sau:
Lãnh thổ quốc gia: Lãnh thổ quốc gia bao gồm các bộ phận cấu thành quốc gia tạo nên chủ quyền riêng biệt để xác định ranh giới giữa quốc gia này với quốc gia khác. Lãnh thổ quốc gia được thể hiện trong quy chế pháp lý về lãnh thổ quốc gia được ban hành bởi chính quốc gia đó và phù hợp với các quy định trong pháp luật quốc tế.
Lãnh thổ quốc tế: Đây là những bộ phận được sử dụng chung bởi tất cả các chủ thể của luật quốc tế nhằm mục đích hòa bình và phát triển chung của thế giới. Quy chế pháp lý cho bộ phận này là những nguyên tắc quốc tế, như: Nguyên tắc tự do biển cả, Nguyên tắc tự do bay trong vùng trời quốc tế.
Lãnh thổ có quy chế hỗn hợp: Đây là một bộ phận mà tại đó các quốc gia không có quyền xác định lãnh thổ riêng của mình nhưng lại có quyền chủ quyền hoặc quyền tài phán. Ví dụ: vùng đặc quền kinh tế, thềm lục địa.
Lãnh thổ quốc gia sử dụng quốc tế: Đây là bộ phận tuy thuộc lãnh thổ riêng biệt của một quốc gia nhưng lại được sử dụng bởi tất cả các chủ thể của luật quốc tế hay còn gọi là quốc tế hóa. Nguyên nhân là vì để phục vụ những mục đích cần thiết về chính trị, kinh tế. Ví dụ: Kênh đào Xuyê.
3. Quy định về lãnh thổ trong pháp luật Việt Nam
– Lãnh thổ là gì được quy định tại Hiến pháp năm 2013 xác định lãnh thổ của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam như sau:
“Nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam là một nước độc lập, có chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ, bao gồm đất liền, hải đảo, vùng biển và vùng trời”.
– Theo đó, lãnh thổ của nước ta được cấu thành bởi 03 bộ phận:
+ Đất liền và hải đảo: Bao gồm toàn bộ phần đất liền và các đảo. Đối với bộ phận này, Việt Nam có hoàn toàn chủ quyền và tuyệt đối.
+ Vùng biển: Bao gồm các bộ phận hợp thành là vùng nội thủy, lãnh hải, vùng tiếp giáp lãnh hải, vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa và hệ thống các đảo và quần đảo.
+ Vùng trời: Vùng trời chính là khoảng không gian giới hạn trên toàn bộ lãnh thổ nước Việt Nam. Được xác định thông qua phạm vi của đất liền và vùng biển chính là đường biên giới và ranh giới bên ngoài lãnh hải cộng với không gian của các đảo của Việt Nam.
Trên đây là những thông tin liên quan đến lãnh thổ là gì mà Công ty luật LVN Group đã tổng hợp và gửi đến bạn đọc. Vì vậy, lãnh thổ là một bộ phận không thể thiếu của bất kỳ quốc gia nào trên thế giới, việc xác định lãnh thổ còn được quy định bởi hệ thống pháp luật quốc gia và quốc tế như một lời tuyên bố chủ quyền, ngăn cấm các hành vi xâm phạm. Hãy liên hệ với chúng tôi nếu bạn đọc còn có những vướng mắc nào khác.