Những rủi ro từ lãi suất trái phiếu

Khi đầu tư trái phiếu, một trong những rủi ro nhà đầu tư thường gặp chính là rủi ro từ lãi suất trái phiếu. Vậy, những rủi ro đó là gì? Công ty luật LVN Group sẽ cùng quý bạn đọc nghiên cứu về vấn đề này

Theo quy định của pháp luật, chứng khoán là tài sản, bao gồm các loại sau đây:

– Cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ;

– Chứng quyền, chứng quyền có bảo đảm, quyền mua cổ phần, chứng chỉ lưu ký;

– Chứng khoán phái sinh;

– Các loại chứng khoán khác do Chính phủ quy định.

Vì vậy, trái phiếu là một loại chứng khoán xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của người sở hữu đối với một phần nợ của tổ chức phát hành.

Theo quy định tại Điều 15 Luật Chứng khoán năm 2019, điều kiện chào bán trái phiếu ra công chúng bao gồm:

– Doanh nghiệp có mức vốn điều lệ đã góp tại thời gian đăng ký chào bán từ 30 tỷ đồng trở lên tính theo giá trị ghi trên sổ kế toán;

– Hoạt động kinh doanh của năm liền trước năm đăng ký chào bán phải có lãi, đồng thời không có lỗ lũy kế tính đến năm đăng ký chào bán; không có các khoản nợ phải trả quá hạn trên 01 năm;

– Có phương án phát hành, phương án sử dụng và trả nợ vốn thu được từ đợt chào bán được Đại hội đồng cổ đông hoặc Hội đồng quản trị hoặc Hội đồng thành viên hoặc chủ sở hữu công ty thông qua;

– Có cam kết thực hiện nghĩa vụ của tổ chức phát hành đối với nhà đầu tư về điều kiện phát hành, thanh toán, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư và các điều kiện khác;

– Có công ty chứng khoán tư vấn hồ sơ đăng ký chào bán trái phiếu ra công chúng, trừ trường hợp tổ chức phát hành là công ty chứng khoán;

– Đáp ứng quy định tại điểm e khoản 1 Điều này

– Có kết quả xếp hạng tín nhiệm đối với tổ chức phát hành trái phiếu theo hướng dẫn của Chính phủ về các trường hợp phải xếp hạng tín nhiệm và thời gian áp dụng;

– Tổ chức phát hành phải mở tài khoản phong tỏa nhận tiền mua trái phiếu của đợt chào bán;

– Tổ chức phát hành có cam kết và phải thực hiện niêm yết trái phiếu trên hệ thống giao dịch chứng khoán sau khi kết thúc đợt chào bán.

Theo quy định tại Điều 18 Luật Chứng khoán năm 2019, hồ sơ đăng ký chào bán trái phiếu ra công chúng bao gồm:

– Giấy đăng ký chào bán trái phiếu ra công chúng;

– Tài liệu quy định tại điểm b và điểm c khoản 1 Điều này và văn bản cam kết đáp ứng quy định tại điểm e khoản 1 Điều 15 của Luật Chứng khoán năm 2019

– Quyết định của Đại hội đồng cổ đông hoặc Hội đồng quản trị hoặc Hội đồng thành viên hoặc chủ sở hữu công ty thông qua phương án phát hành, phương án sử dụng và trả nợ vốn thu được từ đợt chào bán trái phiếu ra công chúng và văn bản cam kết niêm yết trái phiếu trên hệ thống giao dịch chứng khoán;

– Cam kết thực hiện nghĩa vụ của tổ chức phát hành đối với nhà đầu tư về điều kiện phát hành, thanh toán, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư và các điều kiện khác;

– Báo cáo kết quả xếp hạng tín nhiệm theo hướng dẫn tại điểm g khoản 3 Điều 15 của Luật Chứng khoán năm 2019

– Hợp đồng tư vấn hồ sơ đăng ký chào bán trái phiếu ra công chúng với công ty chứng khoán;

– Văn bản xác nhận của ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài về việc mở tài khoản phong tỏa nhận tiền mua trái phiếu của đợt chào bán;

– Cam kết bảo lãnh phát hành (nếu có).

Theo thống kê, lãi suất trái phiếu do doanh nghiệp phát hành trong 6 tháng đầu năm 2021 cao nhất, lên đến 13%/năm, con số này nếu đem so với lãi suất tiền gửi ngân hàng thì đang cao gấp khoảng 2,5 lần. Với mức lãi suất hấp dẫn này, dòng tiền của người dân đổ vào trái phiếu doanh nghiệp vẫn tiếp tục tăng mạnh, bất chấp nhiều khuyến cáo của các đơn vị chức năng được đưa ra.

Bên cạnh đó, lãi suất phát hành bình quân của trái phiếu doanh nghiệp (loại trừ trái phiếu ngân hàng) trong quý 2 là 9,95% (giảm 33% trăm so với quý 1). Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy dù lãi suất phát hành trái phiếu doanh nghiệp đang nằm trong xu hướng giảm nhưng rất nhỏ so với mức giảm sâu của lãi suất tiền gửi. Theo SSI, chênh lệch lãi suất trái phiếu doanh nghiệp và lãi suất tiền gửi tiếp tục duy trì ở mức cao là động lực chính giúp phân khúc này tiếp tục tăng trưởng mạnh, hấp dẫn nhà đầu tư.

Đáng chú ý, Bộ Xây dựng cho hay, trong lĩnh vực bất động sản, xây dựng có 26% trái phiếu phát hành không có tài sản đảm bảo hoặc bảo đảm bằng cổ phần, cổ phiếu. Lãi suất phát hành trái phiếu bất động sản chủ yếu dao động trong khoảng 9,5-11%/năm.

Với mức lãi suất như đã nêu ở trên đặt ra nhiều rủi ro cho nhà đầu tư. Bởi lẽ, theo hướng dẫn của Luật Chứng khoán năm 2019, doanh nghiệp phát hành trái phiếu, doanh nghiệp huy động vốn thông qua phát hành trái phiếu theo nguyên tắc tự vay, tự trả, tự chịu trách nhiệm về hiệu quả sử dụng vốn và khả năng trả nợ. Tuy nhiên, trường hợp doanh nghiệp phát hành khối lượng lớn trái phiếu, lãi suất cao, nhưng sử dụng vốn không hiệu quả hoặc tình hình sản xuất kinh doanh gặp khó khăn, hoặc lĩnh vực mà doanh nghiệp hoạt động gặp khó khăn, dẫn đến việc doanh nghiệp không hoàn trả được gốc và lãi trái phiếu cho nhà đầu tư sẽ gây bất ổn cho thị trường trái phiếu nói riêng và thị trường tài chính nói chung.

Trên đây là nội dung thông tin công ty luật LVN Group gửi tới đến quý bạn đọc về rủi ro từ lãi suất trái phiếu. Mọi câu hỏi quý bạn đọc vui lòng liên hệ để được trả lời.