Phân biệt tạm đình chỉ điều tra và kết thúc điều tra [Chi tiết 2023]

Quá trình tố tụng Hình sự bao gồm bốn giai đoạn: khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử. Trong đó giai đoạn điều tra là một giai đoạn vô cùng cần thiết bởi trong giai đoạn này các đơn vị có thẩm quyền sẽ tiến hành thu thập những thông tin, chứng cứ phục vụ cho các giai đoạn tố tụng sau.

Kết quả của quá trình điều tra ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả của vụ án. Do đó, trong quá trình điều tra đơn vị có thẩm quyền cần phải tuân thủ những quy định nghiêm ngặt của pháp luật Hình sự ngay cả khi kết thúc giai đoạn để chuyển sang các giai đoạn khác của quá trình Tố tụng. Bài viết sau đây, chúng ta cùng nhau Phân biệt tạm đình chỉ điều tra và kết thúc điều tra.

Tạm đình chỉ điều tra và kết thúc điều tra

1. Tạm đình chỉ điều tra là gì?

Theo quy định tại Điều 229 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 quy định tạm đình chỉ điều tra như sau:

“-  Cơ quan điều tra ra quyết định tạm đình chỉ điều tra khi thuộc một trong các trường hợp:

a) Khi chưa xác định được bị can hoặc không biết rõ bị can đang ở đâu nhưng đã hết thời hạn điều tra vụ án. Trường hợp không biết rõ bị can đang ở đâu, Cơ quan điều tra phải ra quyết định truy nã trước khi tạm đình chỉ điều tra;

b) Khi có kết luận giám định tư pháp xác định bị can bị bệnh tâm thần hoặc bệnh hiểm nghèo thì có thể tạm đình chỉ điều tra trước khi hết thời hạn điều tra;

c) Khi trưng cầu giám định, yêu cầu định giá tài sản, yêu cầu nước ngoài tương trợ tư pháp không có kết quả nhưng đã hết thời hạn điều tra. Trong trường hợp này, việc giám định, định giá tài sản, tương trợ tư pháp vẫn tiếp tục được tiến hành cho đến khi có kết quả.

– Trường hợp vụ án có nhiều bị can mà lý do tạm đình chỉ điều tra không liên quan đến tất cả bị can thì có thể tạm đình chỉ điều tra đối với từng bị can.

– Trong thời hạn 02 ngày kể từ ngày ra quyết định tạm đình chỉ điều tra, Cơ quan điều tra phải gửi quyết định này cho Viện kiểm sát cùng cấp, bị can, người bào chữa hoặc người uỷ quyền của bị can; thông báo cho bị hại, đương sự và người bảo vệ quyền lợi của họ”.

2. Kết thúc điều tra là gì?

Kết thúc điều tra là giai đoạn việc điều tra vụ án đã hoàn thành, đến thời gian Cơ quan điều tra làm bản kết luận điều tra. Việc điều tra vụ án kết thúc khi Cơ quan điều tra ra quyết định đề nghị truy tố hoặc đình chỉ điều tra.

Khi Cơ quan điều tra có trọn vẹn chứng cứ để xác định có tội phạm và người thực hiện hành vi phạm tội thì Cơ quan điều tra làm bản kết luận điều tra và đề nghị truy tố bị can. Bản kết luận điều tra, đề nghị truy tố kèm theo hồ sơ vụ án được gửi đến Viện kiểm sát cùng cấp và đồng thời Cơ quan điều tra phải báo ngay cho bị can và người bào chữa biết.

Trong các trường hợp đình chỉ điều tra theo hướng dẫn của pháp luật, Cơ quan điều tra đưa ra quyết định đình chỉ điều tra vụ án. Quyết định đình chỉ điều tra được gửi ngay Viện kiểm sát cùng cấp, đồng thời, Cơ quan điều tra báo ngay cho bị can, người bị hại biết. Khi quyết định đình chỉ điều tra, Cơ quan điều tra và Viện kiểm sát quyết định hủy bỏ mọi biện pháp ngăn chặn đã áp dụng đối với bị can bị cáo, trả lại đồ vật đã bị tạm giữ. Nếu bị can đang bị áp dụng các biện pháp ngăn chặn như bị tạm giam thì được trả tự do ngay.

Kết thúc điều tra tiếng Anh là ” End of investigation “

3. Phân biệt tạm đình chỉ điều tra và kết thúc điều tra 

4. Phục hồi điều tra

Phục hồi điều tra là một giai đoạn đặc biệt của quá trình điều tra. Giai đoạn phục hồi điều tra chỉ xuất hiện khi có những tình tiết đặc biệt và trước đó cuộc điều tra đã được tạm đình chỉ hoặc đã đình chỉ do hết thời hạn điều tra mà chưa chứng minh được tội phạm. Phục hồi điều tra là một giai đoạn của quá trình điều tra bởi vì những trình tự, thủ tục và thẩm quyền cũng như các vấn đề khác có liên quan vẫn rất đặc trưng cho giai đoạn điều tra, nhằm mục đích phát hiện thu thập, củng cố các tài liệu có giá trị chứng cứ để làm rõ chân lý khách quan về vụ án

Theo quy định tại Điều 235 Bộ luật Tố tụng Hình sự quy định thì, thì phục hồi điều tra được thực hiện khi:

– Khi có lý do để hủy bỏ quyết định đình chỉ điều tra hoặc quyết định tạm đình chỉ điều tra thì Cơ quan điều tra ra quyết định phục hồi điều tra, nếu chưa hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự.

– Nếu việc điều tra bị đình chỉ theo hướng dẫn tại Khoản 5 và Khoản 6 Điều 157 của Bộ luật này mà bị can không đồng ý và yêu cầu điều tra lại thì Cơ quan điều tra hoặc Viện kiểm sát cùng cấp ra quyết định phục hồi điều tra. Căn cứ là trường hợp đã hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự và tội phạm đã được đại xá;

“Điều 157. Căn cứ không khởi tố vụ án hình sự

Không được khởi tố vụ án hình sự khi có một trong các căn cứ sau:

1. Không có sự việc phạm tội;

2. Hành vi không cấu thành tội phạm;

3. Người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội chưa đến tuổi chịu trách nhiệm hình sự;

4. Người mà hành vi phạm tội của họ đã có bản án hoặc quyết định đình chỉ vụ án có hiệu lực pháp luật;

5. Đã hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự;

6. Tội phạm đã được đại xá;

7. Người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội đã chết, trừ trường hợp cần tái thẩm đối với người khác;

8. Tội phạm quy định tại Khoản 1 các Điều 134, 135, 136, 138, 139, 141, 143, 155, 156 và 226 của Bộ luật hình sự mà bị hại hoặc người uỷ quyền của bị hại không yêu cầu khởi tố.”

Theo đó, trong thời hạn 02 ngày kể từ ngày ra quyết định phục hồi điều tra, Cơ quan điều tra phải gửi quyết định này cho Viện kiểm sát cùng cấp, bị can, người bào chữa hoặc người uỷ quyền của bị can; thông báo cho bị hại, đương sự và người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của họ.

Quy định về phục hồi điều tra là sự thể hiện trên thực tiễn nguyên tắc tôn trọng sự thật khách quan trong tố tụng hình sự. Quy định về phục hồi điều tra cho phép các đơn vị tiến hành tố tụng có điều kiện để khắc phục những sai sót có thể có trong quá trình điều tra vụ án hình sự để không bỏ lọt tội phạm.

Trên đây là nội dung Phân biệt tạm đình chỉ điều tra và kết thúc điều tra. Nếu có câu hỏi các vấn đề pháp lý về đơn vị có thẩm quyền tạm đình chỉ và kết thúc điều tra, hãy liên hệ với chúng tôi để được đội ngũ chuyên viên hỗ trợ kịp thời. Công ty Luật LVN Group tự hào là đơn vị hàng đầu hỗ trợ mọi vấn đề liên quan đến pháp lý, tư vấn pháp luật, thủ tục giấy tờ cho khách hàng là cá nhân và doanh nghiệp. Hy vọng những nội dung trên sẽ giúp ích cho quý bạn đọc trong cuộc sống và công việc. Công ty Luật LVN Group – Đồng hành pháp lý cùng bạn.