Quy định về hội đồng xét xử phúc thẩm vụ án hình sự 2023

Khi xét xử phúc thẩm, Tòa án cấp phúc thẩm đánh giá tính chất đúng đắn của bản án sơ thẩm và trong phạm vi quyền hạn cùa mình, khắc phục những thiếu sót của Tòa án cấp sơ thẩm. Do đó, Hội đông xét xử phúc thẩm phải gồm ba thẩm phán và Tòa án cấp phúc thẩm không được thay thế thẩm phán bằng HTND. Mặt khác còn có những quy định nào nữa về hội đồng xét xử phúc thẩm? Mời bạn đọc cân nhắc nội dung trình bày Quy định về hội đồng xét xử phúc thẩm vụ án hình sự 2023 dưới đây của Công ty Luật LVN Group.

1. Quy định chung về phúc thẩm

Phúc thẩm được áp dụng đối với các vụ án dân sự, hình sự, lao động, kinh tế, hành chính. Phúc thẩm là một hoạt động tố tụng, trong đó Tòa án cấp trên tiến hành kiểm tra tính hợp pháp và tính có căn cự của bản án, quyết định do Tòa án cấp sơ thẩm xử mà bị kháng cáo, kháng nghị, kiểm tra tính hợp pháp là kiểm tra việc áp dụng pháp luật của tòa sơ thẩm khi ra bản án, quyết định đó, bao gồm cả pháp luật nội dung và pháp luật tố tụng; kiểm tra tính có căn cứ của bản án, quyết định là kiểm tra những chứng cứ đã thu thập được có phù hợp với thực tiễn không, kết luận của bản án/quyết định có phù hợp với hồ sơ vụ án được không.

Toà án nhân dân cấp tỉnh, Toà án quân sự cấp quân khu là các toà án cấp phúc thẩm đối với bản án, quyết định của Toà án nhân cấp huyện, Toà án quân sự cấp khu vực. Tòa phúc thẩm của Tòa án nhân dân tối cao, Toà án quân sự trung ương là Toà án cấp phúc thẩm đối với bản án, quyết định của Toà án nhân dân cấp tỉnh, Toà án quân sự cấp quân khu. Đối với các vụ án hình sự, Toà án cấp phúc thẩm có quyền quyết định:

1) Không chấp thuận những kháng cáo, kháng nghị và giữ nguyên bản án sơ thẩm;

2) Sửa bản án sơ thẩm;

3) Huỷ bản án sơ thẩm và chuyển hồ sơ vụ án để điều tra lại hoặc xét xử lại;

4) Huỷ bản án sơ thẩm và đình chỉ vụ án.

Mục đích của phúc thẩm là nhằm sửa chữa, khắc phục những sai lầm của Toà án cấp sơ thẩm khi xét xử và ra bản án/quyết định, bảo đảm các quyền và lợi ích hợp pháp của các đương sự. Qua đó còn kiểm tra chất lượng xét xử của Toà án cấp sơ thẩm, đúc rút kinh nghiệm, uốn nắn những sai lầm trong công tác xét xử và có hướng bồi dưỡng về trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho Thẩm phán.

Bản án, quyết định của Toà án cấp phúc thẩm có hiệu lực thi hành ngay.

2. Thành phần hội đồng xét xử phúc thẩm

Về nguyên tắc chung Hội đồng xét xử phúc thẩm gồm ba Thẩm phán và trong trường hợp cần thiết có thể có thêm hai Hội thẩm.

Khi xét xử phúc thẩm, Tòa án cấp phúc thẩm đánh giá tính chất đúng đắn của bản án sơ thẩm và trong phạm vi quyền hạn của mình, khắc phục những thiếu sót của Tòa án cấp sơ thẩm. Do đó, Hội đông xét xử phúc thẩm phải gồm ba thẩm phán và Tòa án cấp phúc thẩm không được thay thế thẩm phán bằng hội thẩm nhân dân..

Trong những trường hợp cần thiết, Hội đồng xét xử phúc thẩm gồm ba thẩm phán và hai hội thẩm nhân dân. Đó là khi Tòa án cấp phúc thẩm xét thấy thành phần của Hội đồng xét xử phúc thẩm như vậy là cần thiết do vụ án có tính chất phức tạp như: có đông bị cáo, vụ án có liên quan đến chính sách dân tộc, tôn giáo,…

3. Các trường hợp thay đổi thẩm phán, hội thẩm

Căn cứ Điều 49, 53 Bộ luật Tố tụng hình sự, thẩm phán, hội thẩm phải từ chối tham gia xét xử hoặc bị thay đổi khi thuộc một trong các trường hợp:

– Đồng thời là bị hại, đương sự; là người uỷ quyền, người thân thích của bị hại, đương sự hoặc của bị can, bị cáo;

– Đã tham gia với tư cách là người bào chữa, người làm chứng, người giám định, người định giá tài sản, người phiên dịch, người dịch thuật trong vụ án đó;

– Có căn cứ rõ ràng khác để cho rằng họ có thể không vô tư trong khi làm nhiệm vụ.

– Họ cùng trong một Hội đồng xét xử và là người thân thích với nhau;

– Đã tham gia xét xử sơ thẩm hoặc phúc thẩm hoặc tiến hành tố tụng vụ án đó với tư cách là Điều tra viên, Cán bộ điều tra, Kiểm sát viên, Kiểm tra viên, Thẩm tra viên, Thư ký Tòa án.

Việc thay đổi Thẩm phán, Hội thẩm trước khi mở phiên tòa do Chánh án hoặc Phó Chánh án Tòa án được phân công giải quyết vụ án quyết định.

Thẩm phán bị thay đổi là Chánh án Tòa án thì do Chánh án Tòa án trên một cấp quyết định.

Việc thay đổi Thẩm phán, Hội thẩm tại phiên tòa do Hội đồng xét xử quyết định trước khi bắt đầu xét hỏi bằng cách biểu quyết tại phòng nghị án. Khi xem xét thay đổi thành viên nào thì thành viên đó được trình bày ý kiến của mình, Hội đồng quyết định theo đa số.

Trường hợp phải thay đổi Thẩm phán, Hội thẩm tại phiên tòa thì Hội đồng xét xử ra quyết định hoãn phiên tòa.

4. Quyền hạn của Hội đồng phúc thẩm đối với quyết định sơ thẩm? 

Theo khoản 1 Điều 361 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định về thẩm quyền của Hội đồng phúc thẩm đối với quyết định sơ thẩm như sau:

– Không chấp nhận kháng cáo, kháng nghị và giữ nguyên quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm khi xét thấy các quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm có căn cứ và đúng pháp luật;

– Sửa quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm;

– Hủy quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm và chuyển hồ sơ vụ án cho Tòa án cấp sơ thẩm để tiếp tục giải quyết vụ án.

Vì vậy, Hội đồng xét xử phúc thẩm có quyền hủy quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm.

5. Thẩm quyền của Hội đồng xét xử phúc thẩm đối với bản án sơ thẩm là gì?

Căn cứ theo khoản 1 Điều 355 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định về thẩm quyền của Hội đồng xét xử phúc thẩm đối với bản án sơ thẩm như sau:

– Không chấp nhận kháng cáo, kháng nghị và giữ nguyên bản án sơ thẩm;

– Sửa bản án sơ thẩm;

– Hủy bản án sơ thẩm và chuyển hồ sơ vụ án để điều tra lại hoặc xét xử lại;

– Hủy bản án sơ thẩm và đình chỉ vụ án;

– Đình chỉ việc xét xử phúc thẩm.

Vì vậy, theo hướng dẫn nêu trên, Hội đồng xét xử phúc thẩm có thể hủy bản án sơ thẩm và đình chỉ vụ án.

Trên đây là tư vấn của chúng tôi về chủ đề: Quy định về hội đồng xét xử phúc thẩm vụ án hình sự 2023. Nếu quý khách hàng có bất kỳ câu hỏi liên quan đến chủ đề này có thể liên hệ trực tiếp với chúng tôi để nhận được câu trả lời nhanh chóng, chính xác nhất. Với đội ngũ luật sư và chuyên viên pháp lý nhiều kinh nghiệm, giỏi chuyên môn, chúng tôi tự tin cam kết cho Quý khách hàng dịch vụ pháp lý tốt nhất, nhanh nhất, giá cả hợp lý nhất.