Quyền định đoạt tài sản là gì? Quy định pháp luật về quyền định đoạt tài sản

Quyền định đoạt là một trong những quyền cần thiết của công dân đối với tài sản. Mỗi cá nhân và tổ chức, đơn vị… đều có những tài sản riêng, thuộc quyền sở hữu của họ, trong đó họ có các quyền chiếm hữu, sử  dụng và định đoạt đối với tài sản đó. Đối với quyền định đoạt về tài sản được quy định Tại Bộ Luật Dân sự 2015 với các nội dung như việc chuyển giao quyền sở hữu tài sản, từ bỏ quyền sở hữu, tiêu dùng và tiêu hủy tài sản, Vậy, để biết quyền định đoạt tài sản là gì? Quy định pháp luật về quyền định đoạt tài sản hiện nay thế nào? Hãy theo dõi nội dung trình bày dưới đây của LVN Group.

1. Quyền định đoạt là gì?

Quyền định đoạt về tài sản theo hướng dẫn của pháp luật được quy định cụ thể trong Bộ luật dân sự năm 2015. Theo đó, quyền định đoạt tại Điều 192 Bộ luật dân sự năm 2015 được quy định như sau: Quyền định đoạt là quyền chuyển giao quyền sở hữu tài sản, từ bỏ quyền sở hữu, tiêu dùng hoặc tiêu hủy tài sản.

2. Quy định pháp luật về quyền định đoạt tài sản

Pháp luật quy định cho cá nhân là chủ sở hữu hoặc không phải chủ sở hữu có quyền định đoạt tài sản, tuy nhiên cần phải đáp ứng những điều kiện nhất định về năng lực hành vi và các trình tự, thủ tục do pháp luật quy định.

– Về năng lực hành vi: Việc định đoạt tài sản phải do người có năng lực hành vi dân sự thực hiện theo hướng dẫn của pháp luật

– Trình tự, thủ tục theo hướng dẫn của pháp luật về định đoạt tài sản: Trong trường hợp pháp luật có quy định về trình tự, thủ tục định đoạt thì cần phải tuân thủ theo trình tự, thủ tục đó

Theo đó mà các Chủ thể có quyền định đoạt bằng hành vi, và làm chủ về ý chí của mình thực hiện việc chuyển giao quyền sở hữu, từ bỏ quyền sở hữu, tiêu dùng hoặc tiêu hủy tài sản, tùy thuộc vào nhu cầu, mong muốn của chủ thể. Có thể thấy quyền định đoạt được thực hiện ở hai góc độ khác nhau:

Thứ nhất, Đối với định đoạt dưới góc độ thực tiễn của tài sản. các chủ thể  có thể sư dụng các cách như tác động trực tiếp lên tài sản bằng cách tiêu dùng hoặc tiêu hủy tài sản theo hướng dẫn. Tiêu dùng là việc chủ thể đưa tài sả vào sử dụng nhằm thỏa mãn nhu cầu trong cuộc sống của các chủ thể. Tiêu hủy tài sản là việc chủ thể bằng một hành vi cụ thể làm cho tài sản không còn tồn tại theo các cách khác nhau để tài sản đó biến mất vĩnh viễn

Thứ hai, Việc định đoạt dưới góc độ pháp lý của tài sản. Định đoạt dưới góc độ pháp lý được hiểu đó là việc chủ thể chuyển giao quyền sở hữu tài sản từ chủ thể này sang chủ thể khác theo hướng dẫn, hay việc từ bỏ tài sản làm phát sinh chủ thể có quyền mới đối với tài sản đó. Đối với Định đoạt dưới góc độ pháp lý là căn cứ làm chấm dứt quyền sở hữu của chủ thể đối với tài sản. Chủ thể thực hiện quyền thông qua các giao dịch dân sự phù hợp cụ thể như thừa kế, tặng cho, bán tài sản,…theo hướng dẫn của pháp luật.

3. Giải đáp có liên quan

• Chủ thể nào có quyền định đoạt tài sản?

Pháp luật hiện hành, mà cụ thể là Bộ luật dân sự năm 2015 quy định cho cho chủ sở hữu và người không phải là chủ sở hữu có quyền định đoạt tài sản

Thứ nhất: Bộ luật dân sự năm 2015 quy định cho chủ sở hữu có quyền bán, trao đổi, tặng cho, cho vay, để thừa kế, từ bỏ hoặc thực hiện các cách thức định đoạt khác phù hợp với quy định của pháp luật. Vì vậy, pháp luật đã trao quyền rất lớn cho chủ sở hữu khi thực hiện quyền định đoạt tài sản.

Thứ hai: Quyền định đoạt của người không phải là chủ sở hữu

Người không phải chủ sở hữu có quyền định đoạt tài sản sẽ có những hạn chế và trong những trường hợp nhất định.

“Người không phải là chủ sở hữu tài sản chỉ có quyền định đoạt tài sản theo ủy quyền của chủ sở hữu hoặc theo hướng dẫn của pháp luật.

Người được chủ sở hữu ủy quyền định đoạt tài sản phải thực hiện việc định đoạt phù hợp với ý chí, lợi ích của chủ sở hữu” ( Điều 198 Bộ luật dân sự năm 2015)

• Những hạn chế của quyền định đoạt tài sản là gì?

1. Quyền định đoạt chỉ bị hạn chế trong trường hợp do luật quy định.

2. Khi tài sản đem bán là tài sản thuộc di tích lịch sử – văn hóa theo hướng dẫn của Luật di sản văn hóa thì Nhà nước có quyền ưu tiên mua.

Trường hợp cá nhân, pháp nhân có quyền ưu tiên mua đối với tài sản nhất định theo hướng dẫn của pháp luật thì khi bán tài sản, chủ sở hữu phải dành quyền ưu tiên mua cho các chủ thể đó.

Như vây, căn cứ dựa trên các Điều luật này chỉ ra nguyên tắc định đoạt đối với tài sản, đó là chủ thể có toàn quyền định đoạt tài sản theo ý mình (như chọn người nhận chuyển giao quyền sở hữu, cách thức định đoạt…) và quyền này chỉ bị hạn chế trong trường hợp luật quy định. và Để cụ thể hóa thì điều luật quy định hai trường hợp mà chủ thể phải dành ưu tiên mua cho những chủ thể này và Nhà nước có quyền ưu tiên mua khi tài sản định đoạt là di tích, lịch sử văn hóa theo hướng dẫn của Luật di sản văn hóa theo hướng dẫn của pháp luật.

• Người không phải chủ sở hữu có quyền định đoạt tài sản không?

Quyền định đoạt tài sản thuộc về chủ sở hữu tài sản. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp không phải chủ sở hữu những vẫn có quyền định đoạt tài sản. Tại Điều 195 Bộ luật dân sự 2015 có quy định như sau:

Điều 195. Quyền định đoạt của người không phải là chủ sở hữu

Người không phải là chủ sở hữu tài sản chỉ có quyền định đoạt tài sản theo ủy quyền của chủ sở hữu hoặc theo hướng dẫn của luật.

Vì vậy, khi một chủ thể không phải chủ sở hữu nhưng lại có quyền định đoạt đối với tài sản khi có căn cứ:

– Theo sự ủy quyền định đoạt của chủ sở hữu.

– Theo quy định của pháp luật. Theo đó thì Những người không phải chủ sở hữu theo hướng dẫn thì có quyền định đoạt tài sản theo hướng dẫn của pháp luật. Vì vậy đối với các trường hợp thì các đơn vị thi hành án có quyền ký hợp đồng thuê bán đấu giá tài sản theo hướng dẫn các đơn vị nhà nước có thẩm quyền xử lý những tài sản vi phạm quy định của pháp luật để sung công quỹ, đối với bên giữ tài sản có quyền bán tài sản nếu những tài sản đó có nguy cơ hư hỏng, mất giá trị nếu không được xử lý ngay…theo hướng dẫn

Xem thêm:

Cơ quan ngang bộ là gì? Nhiệm vụ, chức năng của đơn vị ngang bộ

Trên đây là nội dung tư vấn của LVN Group liên quan đến vấn đề Quyền định đoạt tài sản là gì? Quy định pháp luật về quyền định đoạt tài sản. Nếu có bất kỳ thắc mặc gì liên quan đến nội dung nội dung trình bày hoặc cần được hỗ trợ, tư vấn về các vấn đề pháp lý khác, vui lòng liên hệ với chúng tôi qua:

Website: lvngroup.vn