Đối với tài sản thì không chỉ phát sinh quyền sở hữu, sử dụng, chiếm hữu mà còn có cả quyền hưởng dụng. Quyền hưởng dụng được hiểu một cách khái quát là quyền của chủ thể được khai thác công dụng và hưởng hoa lợi, lợi tức đối với tài sản thuộc quyền sở hữu của chủ thể khác trong một thời hạn nhất định. Tuy nhiên, thuật ngữ này cũng khá lạ lẫm đối với chúng ta, quy định của nó thế nào? Để bạn đọc hiểu rõ hơn, chúng tôi sẽ hướng dẫn qua nội dung trình bày dưới đây: Quyền hưởng dụng là gì? (Cập nhật 2023).
Quyền hưởng dụng là gì? (Cập nhật 2023)
1. Quyền hưởng dụng là gì? (Cập nhật 2023)
Đối với tài sản, trong các quan hệ xã hội, có những chủ thể chỉ hướng tới nhu cầu được khai thác, hưởng hoa lợi, lợi tức từ tài sản hay vì xác lập quyền sở hữu với tài sản. Bộ luật dân sự năm 2015 (BLDS) quy định khái niệm quyền hưởng dụng tại điều 257 như sau: Quyền hưởng dụng là quyền của chủ thể được khai thác công dụng và hưởng hoa lợi, lợi tức đối với tài sản thuộc quyền sở hữu của chủ thể khác trong một thời hạn nhất định.
Trong cuộc sống, có nhiều trường hợp tài sản thuộc sở hữu của một chủ thể nhưng việc hưởng lợi ích từ việc khai thác tài sản đó lại thuộc quyền của chủ thể khác.
Ví dụ: cha mẹ già muốn sang tên, chuyển quyền sở hữu nhà cho con để tránh những tranh chấp sau khi ch mẹ mất nhưng vẫn muốn được thu tiền cho thuê nhà để đảm bảo có nguồn thu nhập, sinh sống hoặc trường hợp bố mẹ ở các địa phương mua nhà cho con đi học, đi làm tại Hà Nội trao cho con toàn quyền khai thác, hưởng lợi từ căn nhà nhưng muốn giữ quyền sở hữu để kiểm soát và gìn giữ tài sản. Tuy nhiên, khi người con có quyền hưởng dụng thì có quyền cho thuê, cho phép người khác thực hiện quyền hưởng dụng đó.
BLDS quy định về quyền hưởng dụng để chủ sở hữu có thể trao cho người khác quyền hưởng dụng đối với tài sản thuộc sở hữu của mình nhưng vẫn giữ quyền sở hữu đối với tài sản. Mặt khác, người hưởng dụng cũng có quyền đối với tài sản hưởng dụng tương đối độc lập với chủ sở hữu, vì thế người hưởng dụng có thể thực hiện quyền hưởng dụng của mình một cách hiệu quả nhất.
2. Hiệu lực và thời hạn của quyền hưởng dụng
– Hiệu lực của quyền hưởng dụng được quy định tại Điều 259 Bộ luật Dân sự 2015 như sau:
+ Quyền hưởng dụng được xác lập từ thời gian nhận chuyển giao tài sản, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật liên quan có quy định khác.
+ Quyền hưởng dụng đã được xác lập có hiệu lực đối với mọi cá nhân, pháp nhân, trừ trường hợp luật liên quan có quy định khác.
– Thời hạn của quyền hưởng dụng quy định tại Điều 260 Bộ luật Dân sự 2015 như sau:
+ Thời hạn của quyền hưởng dụng do các bên thỏa thuận hoặc do luật quy định nhưng tối đa đến hết cuộc đời của người hưởng dụng đầu tiên nếu người hưởng dụng là cá nhân và đến khi pháp nhân chấm dứt tồn tại nhưng tối đa 30 năm nếu người hưởng dụng đầu tiên là pháp nhân.
+ Người hưởng dụng có quyền cho thuê quyền hưởng dụng trong thời hạn quy định.
3. Quyền và nghĩa vụ của người hưởng dụng
– Quyền của người hưởng dụng được quy định tại Điều 261 Bộ luật Dân sự 2015 như sau:
+ Tự mình hoặc cho phép người khác khai thác, sử dụng, thu hoa lợi, lợi tức từ đối tượng của quyền hưởng dụng.
+ Yêu cầu chủ sở hữu tài sản thực hiện nghĩa vụ sửa chữa đối với tài sản theo; trường hợp thực hiện nghĩa vụ thay cho chủ sở hữu tài sản thì có quyền yêu cầu chủ sở hữu tài sản hoàn trả chi phí.
+ Cho thuê quyền hưởng dụng đối với tài sản.
– Nghĩa vụ của người hưởng dụng được quy định tại Điều 262 Bộ luật Dân sự 2015 như sau:
+ Tiếp nhận tài sản theo hiện trạng và thực hiện đăng ký nếu luật có quy định.
+ Khai thác tài sản phù hợp với công dụng, mục đích sử dụng của tài sản.
+ Giữ gìn, bảo quản tài sản như tài sản của mình.
+ Bảo dưỡng, sửa chữa tài sản theo định kỳ để bảo đảm cho việc sử dụng bình thường; khôi phục tình trạng của tài sản và khắc phục các hậu quả xấu đối với tài sản do việc không thực hiện tốt nghĩa vụ của mình phù hợp với yêu cầu kỹ thuật hoặc theo tập cửa hàng về bảo quản tài sản.
+ Hoàn trả tài sản cho chủ sở hữu khi hết thời hạn hưởng dụng.
4. Quyền và nghĩa vụ của chủ sở hữu tài sản trong quyền hưởng dụng
Theo quy định tại Điều 263 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về quyền và nghĩa vụ của chủ sở hữu tài sản như sau:
– Định đoạt tài sản nhưng không được làm thay đổi quyền hưởng dụng đã được xác lập.
– Yêu cầu Tòa án truất quyền hưởng dụng trong trường hợp người hưởng dụng vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ của mình.
– Không được cản trở, thực hiện hành vi khác gây khó khăn hoặc xâm phạm đến quyền, lợi ích hợp pháp của người hưởng dụng.
– Thực hiện nghĩa vụ sửa chữa tài sản để bảo đảm không bị suy giảm đáng kể dẫn tới tài sản không thể sử dụng được hoặc mất toàn bộ công dụng, giá trị của tài sản.
5. Một số câu hỏi thường gặp
Trường hợp nào Chấm dứt quyền hưởng dụng?
Quyền hưởng dụng chấm dứt trong trường hợp sau đây:
1. Thời hạn của quyền hưởng dụng đã hết.
2. Theo thỏa thuận của các bên.
3. Người hưởng dụng trở thành chủ sở hữu tài sản là đối tượng của quyền hưởng dụng.
4. Người hưởng dụng từ bỏ hoặc không thực hiện quyền hưởng dụng trong thời hạn do luật quy định.
5. Tài sản là đối tượng của quyền hưởng dụng không còn.
6. Theo quyết định của Tòa án.
7. Căn cứ khác theo hướng dẫn của luật.
Căn cứ điều 261 bộ luật dân sự 2015, quy định về quyền của người hưởng dụng. Người hưởng dụng không có quyền bán tài sản được hưởng dụng; đây là một hành vi bất hợp pháp nếu chưa được chủ sở hữu đồng ý.
Căn cứ điều 263 bộ luật dân sự 2015, chủ sở hữu có các quyền sau:
– Định đoạt tài sản nhưng không được làm thay đổi quyền hưởng dụng đã được xác lập.
-Yêu cầu Tòa án truất quyền hưởng dụng trong trường hợp người hưởng dụng vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ của mình.
Xem thêm: Quyền chọn là gì? (Cập nhật 2023)
Xem thêm: Quy tắc xử sự chung là gì? (Cập nhật 2023) – Luật LVN Group
Trên đây là các nội dung trả lời của chúng tôi về Quyền hưởng dụng là gì? (Cập nhật 2023). Trong quá trình nghiên cứu, nếu như các bạn cần Công ty Luật LVN Group hướng dẫn các vấn đề pháp lý vui lòng liên hệ với chúng tôi để được trả lời.