Quyền lợi khi tham gia bảo hiểm xã hội (Cập nhật 2023)

Một trong những vấn đề mà người lao động rất quan tâm khi tham gia chế độ bảo hiểm xã hội bắt buộc cũng như tự nguyện đó là quyền lợi khi tham gia bảo hiểm xã hội. Vậy theo hướng dẫn hiện hành thì người tham gia bảo hiểm xã hội sẽ có những quyền lợi gì? Hãy cùng nghiên cứu vấn đề này trong nội dung trình bày của LVN Group.

1. Quyền lợi khi tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc

Hiện nay, theo hướng dẫn của pháp luật Việt Nam, bảo hiểm xã hội bắt buộc gồm có 5 chế độ là chế độ ốm đau, chế độ thai sản, chế độ tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp, chế độ hưu trí  và chế độ tử tuất. Với mỗi chế độ sẽ mang đến người tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc những quyền lợi khác nhau nếu đủ điều kiện hưởng theo hướng dẫn. 

Các quyền lợi khi tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc có thể kể đến như:

1.1. Quyền lợi khi tham gia bảo hiểm xã hội từ chế độ ốm đau

Chế độ ốm đau mang đến cho người tham gia lợi ích là được nghỉ hưởng bảo hiểm xã hội. Theo đó, chế độ ốm đau hỗ trợ người lao động một phần chi phí điều trị bệnh, đảm bảo một phần thu nhập để người lao động có thể duy trì cuộc sống hàng ngày. Điều này có thể giúp người lao động nhanh chóng trở lại công tác, ổn định cuộc sống khi phải nghỉ việc vì ốm đau, bệnh tật. Căn cứ, nếu người lao động tham gia bảo hiểm xã hội thuộc Điều 24 và đáp ứng các điều kiện được quy định tại Điều 25 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 thì người lao động có thể được hưởng các quyền lợi sau:

 

 1.2. Quyền lợi khi tham gia bảo hiểm xã hội từ chế độ hưu trí

Chế độ hưu trí đảm bảo cho người lao động có một khoản thu nhập khi người lao động về già yếu và không còn đủ sức lao động để tạo ra thu nhập nữa. Theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội, cách thức hưởng chế độ hưu trí là lương hưu và BHXH một lần.

Bạn đọc cân nhắc cách tính lương hưu tại nội dung trình bày này Cách tính lương hưu tham gia bảo hiểm xã hội mới nhất

1.3. Quyền lợi khi tham gia bảo hiểm xã hội từ chế độ thai sản

Chế độ thai sản nhằm đảm bảo thu nhập của lao động nữ trong khoảng thời gian họ nghỉ do mang thai và sinh con khiến họ không thể công tác. Chế độ thai sản mang đến sự an tâm cho người lao động, tạo điều kiện để đảm bảo sức khỏe cho lao động cũng như con của họ. Người lao động hưởng chế độ thai sản sẽ được nghỉ khi để đi khám thai, sinh con, nuôi con mà vẫn được hưởng lương.

Nếu người lao động tham gia bảo hiểm xã hội thuộc Điều 30 và đáp ứng các điều kiện được quy định tại Điều 31 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 thì người lao động có thể được hưởng một số quyền lợi nổi bật như:

 

1.4. Quyền lợi khi tham gia bảo hiểm xã hội từ chế độ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp

Trong quá trình công tác, nhiều trường hợp người lao động gặp tai nạn, bệnh nghề nghiệp khiến họ mất sức lao động hoặc sức lao động giảm sút. Khi tham gia chế độ bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, người lao động tham gia bảo hiểm xã hội sẽ chia sẻ bớt những rủi ro trên thông qua việc họ được hưởng các chế độ trợ cấp và thời gian nghỉ ngơi khi gặp rủi ro tai nạn, bệnh nghề nghiệp trong quá trình công tác.

Quyền lợi khi tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc được hưởng từ chế độ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp nếu người lao động thuộc đối tượng quy định tại Điều 43 và đáp ứng điều kiện quy định tại Điều 45 hoặc 46 Luật An toàn, vệ sinh lao động 2018 như sau:

• Trợ cấp một lần: Khi người lao động bị suy giảm khả năng lao động từ 5% đến 30% thì được hưởng trợ cấp một lần bằng 05 lần mức lương cơ sở, sau đó cứ suy giảm thêm 1% thì được hưởng thêm 0,5 lần mức lương cơ sở.

• Trợ cấp hằng tháng: Người lao động bị suy giảm khả năng lao động từ 31% trở lên thì được hưởng trợ cấp hằng tháng bằng 30% mức lương cơ sở, sau đó cứ suy giảm thêm 1% thì được hưởng thêm 2% mức lương cơ sở.

1.5. Quyền lợi khi tham gia bảo hiểm xã hội từ chế độ tử tuất

Chế độ tử tuất thể hiện lợi ích bảo hiểm xã hội bằng cách bù đắp tổn thất cho người thân của người tham gia bảo hiểm xã hội khi người tham gia bảo hiểm xã hội chết. Chế độ tử tuất mang đến quyền lợi cho người thân của người tham gia bảo hiểm xã hội thể hiện ở 3 loại trợ cấp: trợ cấp mai táng, trợ cấp hàng tháng và trợ cấp tuất hưởng một lần. Căn cứ là:

• Mức hưởng đối với trợ cấp mai táng: người thân của người tham gia bị chết sẽ được hưởng bằng 10 lần mức lương cơ sở

• Mức hưởng đối với trợ cấp tuất hằng tháng : Mức trợ cấp tuất hằng tháng đối với mỗi thân nhân bằng 50% mức lương cơ sở; trường hợp thân nhân không có người trực tiếp nuôi dưỡng thì mức trợ cấp tuất hằng tháng bằng 70% mức lương cơ sở.

• Mức hưởng đối với trợ cấp tuất 1 lần: khi thân nhân của người tham gia có nguyện vọng muốn nhận trợ cấp này 1 lần và không thuộc đối tượng hưởng trợ cấp tuất hàng tháng thì sẽ được bằng 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho các năm đóng từ năm 2014 trở đi; mức thấp nhất bằng 03 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội.

2. Quyền lợi khi tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện

Chỉ với mức tham gia chỉ vài trăm nghìn đồng mỗi tháng, người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện khi đủ điều kiện theo hướng dẫn có thể nhận được rất nhiều quyền lợi. Các quyền lợi khi tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện có thể kể đến như: 

Thứ nhất, người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện được hưởng lương hưu khi về già. Khi đủ điều kiện hưởng lương hưu, người lao động có thể hưởng mức lương hưu  bằng 45% mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH tương ứng với số năm đóng BHXH. Lao động nam là 20 năm; lao động nữ là 15 năm. Sau đó cứ thêm mỗi năm đóng BHXH, người lao động cả nam và nữ được tính thêm 2%, mức tối đa bằng 75%.

Bên cạnh đó, lương hưu được điều chỉnh trên cơ sở mức tăng của chỉ số giá tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế phù hợp với ngân sách Nhà nước và quỹ BHXH.

Thứ hai, người tham gia bảo hiểm xã hội  tự nguyện sẽ được cấp thẻ BHYT miễn phí trong suốt quá trình hưởng lương hưu, với mức quyền lợi hưởng chi phí khám bệnh, chữa bệnh là 95% (trong khi mức hưởng của người tham gia BHYT theo cách thức hộ gia đình là 80%).

Thứ ba, người tham gia bảo hiểm xã hội  tự nguyện sẽ được nhà  nước hỗ trợ mức đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện, khi tham gia theo mức chuẩn hộ nghèo. Sau khi có sự hỗ trợ của nhà nước, người dân muốn tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện có thể tham gia với mức đóng chỉ vài trăm ngàn/tháng nhưng lại mang nhiều ích lợi về sau. 

 

Thứ tư, nếu người tham gia không đủ điều kiện hưởng lương hưu có thể hưởng chế độ bảo hiểm một lần. Theo đó, mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần được tính theo số năm đã đóng BHXH, cứ mỗi năm được: 1,5 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH cho những năm đóng trước năm 2014; 02 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi.Trường hợp, thời gian đóng BHXH chưa đủ 01 năm, mức hưởng bằng số tiền đã đóng, mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội.

Thứ năm, thân nhân của người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện có thể hưởng trợ cấp mai táng và chế độ tử tuất khi người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện mất. 

Bảo hiểm xã hội mang đến cho người tham rất nhiều quyền lợi. Bài viết là sự cập nhật các thông tin về quyền lợi khi tham gia bảo hiểm mới nhất. Mong rằng bạn đọc có thể cân nhắc các thông tin và cân nhắc việc tham gia bảo hiểm xã hội. Nếu bạn đọc còn có câu hỏi gì về bảo hiểm xã hội, bạn đọc có thể liên hệ LVN Group để được hỗ trợ tư vấn trả lời câu hỏi.