Thành phần hội đồng xét xử thủ tục rút gọn gồm những ai?

Thủ tục rút gọn trong Bộ luật tố tụng hình sự là một một chế định tiến bộ trong pháp luật tố tụng hình sự. Thủ tục rút gọn có sự rút ngắn về thời gian, cách thức giải quyết vụ án hình sự nên khi được áp dụng, việc giải quyết vụ án sẽ không mất nhiều thời gian như với thủ tục thông thường, góp phần hạn chế những tình trạng đọng án. Vậy hội đồng xét xử thủ tục rút gọn gồm những ai? Quý bạn đọc cân nhắc nội dung trình bày Thành phần hội đồng xét xử thủ tục rút gọn gồm những ai? dưới đây.

1. Khái niệm thủ tục rút gọn trong tố tụng hình sự

Thủ tục rút gọn trong tố tụng hình sự là thủ tục tố tụng hình sự được rút ngắn về thời gian tố tụng, giảm lược một số thủ tục nhất định nhưng vẫn bảo đảm các nguyên tắc chung của tố tụng hình sự, nhằm giúp cho việc điều tra, truy tố, xét xử được nhanh chóng đối với những vụ án nhất định.

2. Hội đồng xét xử là gì?

Hội đồng xét xử là Hội đồng gồm các Thẩm phán và các Hội thẩm nhân dân do Tòa án có thẩm quyền lập ra để nhân danh nhà nước trực tiếp xét xử tại phiên tòa các vụ án và ra bản án hoặc quyết định đối với các vụ án.

Pháp luật quy định về thành phần của Hội đồng xét xử theo từng cấp xét xử và loại vụ án.

Các thành viên của Hội đồng xét xử phải xét xử vụ án từ khi bắt đầu cho đến khi kết thúc. Trong quá trình xét xử, nếu có Thẩm phán hoặc Hội thẩm nhân dân không tiếp tục tham gia xét xử được thì Tòa án vẫn có thể xét xử vụ án, nếu có Thẩm phán hoặc Hội thẩm nhân dân dự khuyết thay thế. Trong trường hợp không có người thay thế ngay thì Hội đồng xét xử quyết định hoãn phiên tòa.

Hội đồng xét xử công tác theo nguyên tắc tập thể và quyết định theo đa số.

Khi xét xử, Hội thẩm nhân dân ngang quyền với thẩm phán.

3. Thành phần Hội đồng xét xử thủ tục rút gọn

Về thành phần Hội đồng xét xử:

Điều 463, Điều 465 BLTTHS năm 2015 quy định phiên tòa xét xử sơ thẩm, phiên tòa xét xử phúc thẩm theo thủ tục rút gọn đều do 01 Thẩm phán tiến hành, không có sự tham gia của Hội thẩm và không tiến hành nghị án.

4. Điều kiện áp dụng thủ tục rút gọn trong giai đoạn điều tra, truy tố, xét xử sơ thẩm

Theo quy định tại Điều 456 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015, thủ tục rút gọn được áp dụng trong giai đoạn điều tra, truy tố, xét xử sơ thẩm khi có đủ các điều kiện:

Thứ nhất, Người thực hiện hành vi phạm tội bị bắt quả tang hoặc người đó tự thú;

Phạm tội quả tang là trường hợp người thực hiện hành vi phạm tội bị bắt khi đang thực hiện tội phạm hoặc ngay sau khi thực hiện tội phạm thì bị phát hiện hoặc bị đuổi bắt. Vì vậy, phạm tội quả tang gồm các trường hợp: trường hợp người đang thực hiện tội phạm thì bị phát hiện và bị bắt giữ; trường hợp ngay sau khi thực hiện tội phạm thì bị phát hiện và bị bắt giữ và trường hợp đang bị đuổi bắt vì bị phát hiện đang thực hiện tội phạm hoặc ngay sau khi thực hiện tội phạm.

Khi phát hiện người đang thực hiện tội phạm hoặc ngay sau khi thực hiện tội phạm thì bị phát hiện hoặc bị đuổi bắt, cũng như người đang bị truy nã thì bất kỳ người nào cũng có quyền bắt và giải ngay đến các đơn vị Công an, Viện kiểm sát hoặc Ủy ban nhân dân nơi gần nhất. Các đơn vị này phải lập biên bản và giải ngay người bị bắt đến Cơ quan điều tra có thẩm quyền.

Thứ hai, Sự việc phạm tội đơn giản, chứng cứ rõ ràng;

Sự việc phạm tội đơn giản là những sự việc mà vấn đề cần chứng minh trong vụ án không phức tạp và dễ xác định. Có thể hiểu sự việc phạm tội đơn giản như sau:

+ Tội phạm được thực hiện tại một địa điểm nhất định, không liên quan đến nhiều địa bàn khác.

+ Người thực hiện hành vi phạm tội thường là người đã thành niên, có đủ năng lực trách nhiệm hình sự, không thuộc trường hợp có nghi ngờ về năng lực trách nhiệm hình sự của họ. Hành vi mà họ thực hiện thường do lỗi cố ý, yếu tố lỗi được thể hiện rõ ràng và dễ xác định.

+ Mục đích phạm tội thường là lợi ích vật chất, động cơ vụ lợi mang tính nhất thời, dễ xác định.

+ Sự việc phạm tội không liên quan đến nhiều cấp, nhiều ngành, không liên quan đến chính sách dân tộc, tôn giáo, phong tục tập cửa hàng hay những vấn đề chính trị, an ninh, kinh tế… phức tạp khác.

Thứ ba, Tội phạm đã thực hiện là tội phạm ít nghiêm trọng;

Bộ luật Hình sự phân hóa tội phạm thành bốn loại tội khác nhau, bao gồm: Tội phạm ít nghiêm trọng, tội phạm nghiêm trọng, tội phạm rất nghiêm trọng và tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.  Tội phạm ít nghiêm trọng là tội phạm gây nguy hại không lớn cho xã hội mà nhất của khung hình phạt đối với tội ấy là đến ba năm tù. Theo quy định này để xác định tội phạm ít nghiêm trọng phải dựa trên hai dấu hiệu: dấu hiệu về mặt nội dung chính trị xã hội và dấu hiệu về mặt hậu quả pháp lý. Dấu hiệu về mặt nội dung chính trị xã hội là tính nguy hiểm cho xã hội. Tội phạm ít nghiêm trọng là tội phạm gây nguy hại không lớn cho xã hội mà khung hình phạt cao nhất đối với tội phạm ít nghiêm trọng là đến ba năm tù.

Thứ tư, Người phạm tội có nơi cư trú, lý lịch rõ ràng.

Lý lịch của bị can, bị cáo liên quan đến năng lực trách nhiệm hình sự của bị can, bị cáo, liên quan đến việc quyết định hình phạt (tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự của bị can, bị cáo)… Lý lịch của người phạm tội đã rõ ràng thì thời gian điều tra, xác minh có thể được rút ngắn và từ đó bảo đảm thời gian tố tụng.

Trên đây là  tư vấn của chúng tôi về chủ đề: Thành phần hội đồng xét xử thủ tục rút gọn gồm những ai? Nếu quý khách hàng có bất kỳ câu hỏi liên quan đến chủ đề này có thể liên hệ trực tiếp với chúng tôi để nhận được câu trả lời nhanh chóng, chính xác nhất. Với đội ngũ luật sư và chuyên viên pháp lý nhiều kinh nghiệm, giỏi chuyên môn, chúng tôi tự tin cam kết cho Quý khách hàng dịch vụ pháp lý tốt nhất, nhanh nhất, giá cả hợp lý nhất.