Thay đổi họ và tên cho con trai của vợ

Anh Thư có câu hỏi:

Thưa luật sư,vợ chồng tôi mới kết hôn được 2 tháng,vợ tôi đã có một con trai sn 31/5/2010,cháu mang họ mẹ sau khi ly hôn với chồng trước sau 2 năm cưới nhau.hiện chung tôi lấy nhau và hai bên gia đình muốn cháu mang họ của chồng.tôi chưa biết thủ tục ntn,rất mong được luật sư tư vấn.

Luật sư trả lời:

Chào bạn!

Trường hợp này, đứa bé là con riêng của vợ bạn với người chồng trước nên muốn cháu bé mang họ của bạn thì trước tiên bạn cần làm thủ tục nhận đứa bé là con nuôi theo hướng dẫn tại Luật nuôi con nuôi về việc nhận con riêng của vợ là con nuôi.

Theo quy định tại của Nghị định 19/2011/NĐ – CP hướng dẫn thi hành Luật nuôi con nuôi thì :

Việc đăng ký nuôi con nuôi được tiến hành tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã. Khi đăng ký nuôi con nuôi, cha mẹ nuôi, cha mẹ đẻ, người giám hộ hoặc uỷ quyền cơ sở nuôi dưỡng và người được nhận làm con nuôi phải có mặt. Công chức tư pháp – hộ tịch ghi vào Sổ đăng ký nuôi con nuôi và trao Giấy chứng nhận nuôi con nuôi cho các bên.

Hồ sơ của người được nhận làm con nuôi phải có các giấy tờ được lập theo hướng dẫn tại Điều 32 của Luật Nuôi con nuôi và các quy định cụ thể sau đây:

1. Bản tóm tắt đặc điểm, sở thích, thói quen của trẻ em phải ghi trung thực các thông tin về sức khỏe, tình trạng bệnh tật (nếu có) của trẻ em, sở thích, thói quen hàng ngày đáng lưu ý của trẻ em để thuận lợi cho người nhận con nuôi trong việc chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ em sau khi được nhận làm con nuôi.

Trường hợp cha dượng hoặc mẹ kế nhận con riêng của vợ hoặc chồng làm con nuôi thì không cần văn bản này.

Vì vậy, sau khi làm thủ tục nhận đứa bé làm con nuôi một cách hợp pháp, bạn hoàn toàn có thể nhờ Ủy ban nhân dân cấp xã để làm thủ tục đổi họ lại cho con theo họ của cha nuôi theo đúng quy định tại Điều 24 của Luật nuôi con nuôi:

2. Theo yêu cầu của cha mẹ nuôi, đơn vị nhà nước có thẩm quyền quyết định việc thay đổi họ, tên của con nuôi.

Việc thay đổi họ, tên của con nuôi từ đủ 09 tuổi trở lên phải được sự đồng ý của người đó.

Thân ái!

Luật sư 2 trả lời:

1. Căn cứ đổi họ cho con

Theo quy định tại Điều 27 Bộ luật Dân sự 2005 thì cá nhân có quyền yêu cầu đơn vị nhà nước có thẩm quyền công nhận việc thay đổi họ, tên trong các trường hợp sau:

 a) Theo yêu cầu của người có họ, tên mà việc sử dụng họ, tên đó gây nhầm lẫn, ảnh hưởng đến tình cảm gia đình, đến danh dự, quyền, lợi ích hợp pháp của người đó;

b) Theo yêu cầu của cha nuôi, mẹ nuôi về việc thay đổi họ, tên cho con nuôi hoặc khi người con nuôi thôi không làm con nuôi và người này hoặc cha đẻ, mẹ đẻ yêu cầu lấy lại họ, tên mà cha đẻ, mẹ đẻ đã đặt;

c) Theo yêu cầu của cha đẻ, mẹ đẻ hoặc người con khi xác định cha, mẹ cho con;

d) Thay đổi họ cho con từ họ của cha sang họ của mẹ hoặc ngược lại;

đ) Thay đổi họ, tên của người bị lưu lạc đã tìm ra nguồn gốc huyết thống của mình;

e) Thay đổi họ, tên của người được xác định lại giới tính;

g) Các trường hợp khác do pháp luật về hộ tịch quy định.

Vì vậy, chỉ khi rơi vào một trong các trường hợp quy định trên thì đơn vị thẩm quyền mới thực hiện thủ tục đổi họ cho cháu bé.

Vì cháu là con của vợ bạn với người chồng trước nên tại thời gian hiện tại, bạn có thể bàn với vợ mình lựa chọn phương án bạn nhận cháu bé làm con nuôi, sau đó thực hiện đổi họ cho cháu theo họ của bạn theo điểm b, khoản 1 Điều 27 nêu trên.

2. Thủ tục nhận con nuôi:

–  Điều kiện phải đáp ứng liên quan đến việc nuôi con nuôi:

Người được nhận làm con nuôi phải là trẻ em dưới 16 tuổi; người từ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi chỉ được làm con nuôi nếu được cha dượng, mẹ kế, cô, cậu, dì, chú, bác ruột nhận làm con nuôi.

Người nhận nuôi con nuôi phải có năng lực hành vi dân sự trọn vẹn; hơn con nuôi từ 20 tuổi trở lên và có điều kiện về sức khỏe, kinh tế, chỗ ở bảo đảm việc chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con nuôi cũng như có tư cách đạo đức tốt.

– Thẩm quyền: Ủy ban nhân dân cấp xã nơi thường trú của người được nhận làm con nuôi.

– Hồ sơ cần chuẩn bị:

+ Đơn xin nhận con nuôi( theo mẫu); 

+ Hộ chiếu/Chứng minh nhân dân hoặc giầy tờ có giá trị thay thế; (Bảo sao)

+ Phiếu lý lịch tư pháp; (Bản chính, được cấp chưa quá 06 tháng)

+ Văn bản xác nhận tình trạng hôn nhân (Bản sao nếu là Giấy chứng nhận kết hôn hoặc bản gốc nếu là giấy xác nhận tình trạng độc thân;

+ Giấy khám sức khỏe do cơ sở y tế cấp huyện trở lên cấp (Bản chính, được cấp chưa quá 06 tháng);

– Hồ sơ của người được nhận làm con nuôi:

+  Giấy khai sinh;

+  Giấy khám sức khỏe do đơn vị y tế cấp huyện trở lên cấp;

+  Hai ảnh toàn thân, nhìn thẳng chụp không quá 06 tháng;

– Thời gian giải quyết: 30 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ.

(Quy định tại Điều 17, Điều 18 Luật Nuôi con nuôi 2010)

3. Thủ tục thay đổi họ, tên con nuôi

Sau khi đã hoàn tất thủ tục nhận con nuôi, bạn tiến hành thủ tục đổi họ cho con theo hướng dẫn dưới đây:

– Hồ sơ:

+ Tờ khai (theo mẫu);

+ Giấy khai sinh của người cần thay đổi;

+ Các giấy tờ liên quan làm căn cứ cho việc thay đổi (Giấy chứng nhận nuôi con nuôi)

– Cơ quan có thẩm quyền giải quyết: Ủy ban nhân dân cấp xã nơi đăng ký khai sinh.

–  Thời hạn giải quyết: 3 ngày. Trường hợp cần phải xác minh, thì thời hạn có thể kéo dài nhưng không quá 5 ngày.

(Tham khảo Khoản 10, điều 1 Nghị định 06/2012/NĐ-CP).