Ở Việt Nam hiện nay, công tác đấu tranh phòng chống tội phạm đã đạt được những thành tựu nhất định, tỷ lệ phá án hình sự đạt cao hơn 85%/năm. Tuy nhiên tình hình tội phạm vẫn diễn biến phức tạp với hành vi thủ đoạn phạm tội ngày càng tinh vi. Bên cạnh đó, xuất hiện nhiều tình trạng người thực hiện hành vi phạm tội bỏ trốn ra nước ngoài. Bài viết dưới đây của LVN Group sẽ gửi tới Thông tin chi tiết về truy nã tội phạm quốc tế.
1. Tội phạm quốc tế là gì?
Hiện nay không có một quan điểm thống nhất về thế nào là tội phạm quốc tế. Mà mỗi nhà khóa học lại định nghĩa về tội phạm quốc tế theo một cách riêng:
- Có quan điểm cho rằng tội phạm quốc tế là những hành vi xâm phạm tự do của nhân dân thế giới, lợi ích của toàn thể loài người tiến bộ, nền tảng cơ bản của quan hệ quốc tế, quyền và lợi ích của tất cả các quốc gia. Tội phạm quốc tế là những hành vi xâm phạm độc lập của các quốc gia và quan hệ hòa bình giữa các dân tộc;
- Bên cạnh đó lại có quan điểm đưa ra rằng tội phạm quốc tế là những hành vi xâm phạm sự tồn tại của các quốc gia trên thế giới.
Mặc dù có cách trình bày khác nhau, nhưng nhìn chung các quan điểm trên đều có điểm hợp lý bởi chúng nêu lên bản chất của tội phạm quốc tế là những hành vi xâm phạm đến hòa bình và an ninh nhân loại. Tuy nhiên, để đưa ra một định nghĩa chung cho khái niệm tội phạm quốc tế, cần thiết phải dựa trên những quy định trong các văn bản pháp luật hình sự quốc tế hiện hành.
Từ sự phân tích trên, có thể đưa ra định nghĩa về khái niệm tội phạm quốc tế là: Tội phạm quốc tế là những hành vi đặc biệt nguy hiểm, do người có năng lực trách nhiệm hình sự, từ đủ 18 tuổi trở lên, thực hiện một cách cố ý, xâm phạm hòa bình an ninh quốc tế, gây lo ngại cho toàn thể cộng đồng quốc tế.
2. Đặc điểm của tội phạm quốc tế
Tội phạm quốc tế có các đặc điểm sau:
(1) Là hành vi chống lại cộng đồng thế giới, đe dọa trật tự và an ninh thế giới;
(2) Tội phạm quốc tế là hành vi phạm tội có tính chất xuyên quốc gia.
Tính xuyên quốc gia được hiểu như sau:
- Tội phạm xuyên quốc gia là tội phạm thực tiễn hoặc có khả năng ảnh hưởng vượt biên giới quốc gia, tội phạm này không chi xâm phạm lợi ích quốc gia mà còn xâm phạm lợi ích cơ bản của cộng đồng quốc tế;
- Tội phạm xuyên quốc gia không chỉ là tội phạm với tính chất quốc tế thể hiện hành vi phạm tội vượt qua biên giới của quốc gia (transborder criminal activity), mà còn bao gồm tội phạm có hậu quả nguy hiểm (được coi là một phần của hành vi phạm tội), vượt ra ngoài biên giới quốc gia. Tội phạm xuyên quốc gia cũng có thể là hành vi phạm tội xảy ra ở một quốc gia những hậu quả của hành vi đó lại gây ra đối với quốc gia khác. Ví dụ về tội phạm xuyên quốc gia như tội mua bán người, tội buôn lậu ma tuý, vũ khí, khung bổ, buôn bán nô lệ, tội apartheid”.
Hành vi phạm tội có tính chất xuyên quốc gia phải thỏa mãn một trong các điều kiện kiện sau:
- Hành vi đó được thực hiện ở nhiều quốc gia;
- Hành vi đó được thực hiện ở một quốc giá nhưng việc chuẩn bị, lên kế hoạch, chỉ đạo hoặc điều khiển lại chủ yếu diễn ra ở quốc gia khác;
- Hành vi đó được thực hiện ở một quốc gia nhưng liên quan đến nhóm tội phạm có tổ chức tham gia hoạt động phạm tội ở nhiều quốc gia;
- Hành vi đó được thực hiện ở một quốc giá nhưng có ảnh hưởng lớn ở quốc giá khác.
(3) Là nhóm tội phạm có tổ chức khi có cơ cấu gồm từ ba người trở lên, tồn tại trong thời gian nhất định và có phối hợp hoạt động để thực hiện một hay nhiều tội phạm nghiêm trọng hoặc hành vi phạm tội được quy định trong Công ước, nhằm giành được trực tiếp hay gián tiếp lợi ích về tài chính hay vật chất khác.
Nhóm không phải được hình thành một cách ngẫu nhiên để thực hiện hành vi phạm tội tức thời và không nhất thiết vai trò của thành viên trong nhóm phải được xác định rõ ràng, quan hệ giữa các thành viên phải duy trì hoặc cơ cấu của nhóm phải được phát triển.
Xem thêm:
Một số thông tin về truy nã tội phạm kinh tế tại Việt Nam trong thời gian vừa qua
3. Giải đáp có liên quan
- Có bao nhiêu loại tội phạm có tính chất quốc tê?
Về cơ bản tội phạm có tính chất quốc tế được chia làm 4 nhóm sau:
+ Nhóm thứ nhất: Các tội xâm phạm tội hợp tác hữu nghị và sự tồn tại bình thường của các quan hệ giữa các nước. Ví dụ tội khủng bố, tội cướp máy bay, phương tiện giao thông khác…
+ Nhóm thứ hai: Các tội xâm hại môi trường sống của con người, di sản văn hóa của dân tộc trên thế giới. Ví dụ như buôn lậu, buôn bán trái phép chất ma túy, làm và buôn bán tiền giả…
+ Nhóm thứ ba: Các tội xâm phạm nhân phẩm, danh dự con người. Ví dụ như tội cướp biển, tội tuyên truyền các xuất bản phẩm đồi trụy…
+ Nhóm thứ tư: Các tội phạm có tính quốc tế khác. Ví dụ như phá hoại các công trình ngầm dưới biển, các tội phạm được thực hiện trên máy bay, tàu thủy.
- Thực trạng tội phạm quốc tế ở Việt Nam là như thế náo?
- Ai có thẩm quyền xử lý tội phạm quốc tế?
Thông thường sẽ là quốc gia nơi diễn ra, bắt được tội phạm có tính chất quốc tế. Trong một số trường hợp sẽ do Tòa án quốc tế thực hiện. Nhưng cần lưu ý rằng Tòa án hình sự quốc tế chỉ có quyền tài phán bổ sung chứ không thay thế thẩm quyền của tòa quốc gia Trong trường hợp quốc gia không muốn xét xử hoặc không có khả năng. Hoạt động này sẽ do Tòa án hình sự quốc tế thực hiện.
Trên đây là nội dung tư vấn của LVN Group liên quan đến vấn đề Thông tin chi tiết về truy nã tội phạm quốc tế. Nếu có bất kỳ thắc mặc gì liên quan đến nội dung nội dung trình bày hoặc cần được hỗ trợ, tư vấn về các vấn đề pháp lý khác, vui lòng liên hệ với chúng tôi qua website: lvngroup.vn