Hiện nay bạn đọc có thể bắt gặp một khái niệm thường xuyên gặp phải, đó là Thu lợi bất chính. Vậy bạn đọc có câu hỏi Thu lợi bất chính là gì không? Về vấn đề này, LVN Group xin đưa ra nội dung trình bày Thu lợi bất chính là gì? để bạn đọc cân nhắc qua nội dung trình bày sau:
Thu lợi bất chính là gì? Quy định pháp luật về khoản tiền thu lợi bất chính
1. Thu lợi bất chính là gì?
- “Thu lợi bất chính” là số tiền lãi vượt quá mức lãi suất vay cao nhất theo hướng dẫn của Bộ luật Dân sự hiện hành và các khoản thu trái pháp luật khác của người vay.
- Trường hợp thu lợi bất chính là tài sản khác (không phải là tiền) thì phải được quy đổi thành tiền tại thời gian chuyển giao tài sản vay.
- Thu lợi bất chính cũng có thể được hiểu là chủ thể vi phạm bỏ ra hoặc thu được của người tham gia một số tiền nhất định sau đó thực hiện các hành vi bị cấm tại khoản 1 Điều 211 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 để hưởng chênh lệch, số tiền chênh lệch đó được hiểu là số tiền thu lợi bất chính.
2. Khoản tiền thu lợi bất chính được pháp luật quy định thế nào?
Theo khoản 1 Mục I Công văn 212/TANDTC-PC năm 2019 giải thích về khoản tiền thu lợi bất chính như sau:
– Vướng mắc về tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự (quy định tại Điều 201 của Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017).
+ Số tiền thu lợi bất chính để xác định trách nhiệm hình sự là tổng số tiền lãi thu được từ việc cho vay hay là Số tiền lãi thu được sau khi trừ đi tiền lãi theo hướng dẫn của Bộ luật Dân sự năm 2015?
Theo quy định tại khoản 1 Điều 468 của Bộ luật Dân sự năm 2015 thì: “Lãi suất vay do những bên thỏa thuận. Trường hợp những bên có thỏa thuận về lãi suất thì lãi suất theo thỏa thuận không được vượt quá 20%/năm của Số tiền vay…”. Do đó, Số tiền thu lợi bất chính để xác định trách nhiệm hình sự là số tiền lãi thu được sau khi trừ đi số tiền lãi tương ứng với mức lãi suất theo hướng dẫn của Bộ luật Dân sự năm 2015.
+ Số tiền thu lợi bất chính để xác định trách nhiệm hình sự trong vụ án là tổng số tiền lãi mà người thực hiện tội phạm thu được của tất cả những người vay hay số tiền lãi thu được của từng người vay?
Số tiền thu lợi bất chính để xác định trách nhiệm hình sự là tổng số tiền lãi mà người thực hiện tội phạm thu được của tất cả những người vay, nếu hành vi cho vay lãi nặng được thực hiện một cách liên tục, kế tiếp nhau về mặt thời gian.
Trường hợp một người thực hiện nhiều lần hành vi cho vay lãi nặng, mà tổng số tiền thu lợi bất chính của những lần phạm tội từ 100 triệu đồng trở lên, nếu những lần phạm tội đều chưa bị truy cứu trách nhiệm hình sự và chưa hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự, thì ngoài việc bị áp dụng khung hình phạt tương ứng với trị giá tài sản chiếm đoạt, họ còn bị áp dụng tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự “phạm tội 02 lần trở lên” quy định tại điểm g khoản 1 Điều 52 của Bộ luật Hình sự.
+ Số tiền thu lợi bất chính mà người thực hiện tội phạm thu được từ việc cho vay lãi nặng bị tịch thu sung công hay trả lại cho người vay?
Theo quy định tại đoạn 2 khoản 1 Điều 468 của Bộ luật Dân sự năm 2015 thì: “Trường hợp lãi suất theo thỏa thuận vượt quá lãi suất giới hạn được quy định tại khoản này thì mức lãi suất vượt quá không có hiệu lực”. Do đó, Số tiền lãi tương ứng với mức lãi suất trên 20%/năm là Số tiền mà người thực hiện tội phạm thu lợi bất chính của người vay nên được trả lại cho người vay tiền, trừ trường hợp người vay sử dụng tiền vay vào mục đích bất hợp pháp (như đánh bạc, mua bán trái phép chất ma túy…) thì Số tiền thu lợi bất chính bị tịch thu sung công quỹ nhà nước.
+ Số tiền người thực hiện tội phạm dùng để cho vay và khoản lãi tương ứng với mức lãi suất 20%/năm có xác định là phương tiện phạm tội để tịch thu sung quỹ nhà nước hay trả cho người thực hiện tội phạm?
Đối với Số tiền cho vay (tiền gốc) được xác định là phương tiện phạm tội, nên bị tịch thu sung quỹ Nhà nước.
Đối với Số tiền lãi tương ứng với mức lãi suất 20%/năm tuy không bị tính khi xác định trách nhiệm hình sự, nhưng đây cũng là Số tiền phát sinh từ tội phạm, đồng thời hoạt động cho vay lãi nặng thường gắn với những băng nhóm tội phạm. Do đó, để bảo đảm yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội phạm thì Tòa án phải tuyên tịch thu sung công quỹ nhà nước Số tiền này.
+ Người vay tiền trong vụ án cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự tham gia tố tụng với tư cách là bị hại hay là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan?
Theo quy định tại Điều 65 của Bộ luật Tố tụng hình sự thì người vay tiền trong trường hợp này tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án.
+ Trong vụ án cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự có bắt buộc phải trưng cầu giám định về tiền lãi không?
Tại Điều 4 Thông tư liên tịch số 01/2017/TTLT-VKSNDTC- TANDTC-BCA-BTP ngày 13-12-2017 quy định những trường hợp cần thiết phải trưng cầu giám định tư pháp trong giải quyết vụ án, vụ việc về tham nhũng, kinh tế thì việc xác định tiền lãi, tiền lãi nặng trong vụ án này không thuộc trường hợp bắt buộc phải trưng cầu giám định tư pháp.
3. Giải đáp có liên quan
1. Cách xác định số tiền thu lợi bất chính thế nào?
Cách xác định số tiền thu lợi bất chính được quy định cụ thể tại Điều 6 Nghị quyết 01/2021/NQ-HĐTP như sau:
- Trong trường hợp cho vay lãi nặng đã hết thời hạn vay theo thỏa thuận thì khoản tiền thu lợi bất chính để xác định trách nhiệm hình sự bao gồm tiền lãi và các khoản thu trái PL khác mà người vay phải trả cho người cho vay sau khi trừ đi khoản tiền lãi tương ứng với mức lãi suất cao nhất theo hướng dẫn của Bộ luật Dân sự năm 2015 trong cả kỳ hạn vay.
- Trong trường hợp cho vay lãi nặng chưa hết thời hạn vay theo thỏa thuận mà bị phát hiện thì khoản tiền thu lợi bất chính để xác định trách nhiệm hình sự bao gồm tiền lãi và các khoản thu trái PL khác mà người vay phải trả cho người cho vay sau khi trừ đi khoản tiền lãi tương ứng với mức lãi suất cao nhất theo hướng dẫn của Bộ luật Dân sự năm 2015 tính đến thời gian đơn vị có thẩm quyền phát hiện và ngăn chặn.
- Trong trường hợp bên vay đã trả tiền lãi trước hạn và các khoản thu trái PL khác thì khoản tiền thu lợi bất chính để xác định trách nhiệm hình sự bao gồm tiền lãi và các khoản thu trái PL khác mà người vay thực tiễn đã trả cho người cho vay sau khi trừ đi khoản tiền lãi tương ứng với mức lãi suất cao nhất theo hướng dẫn của Bộ luật Dân sự năm 2015.
2. Điều 211 Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định về nội dung gì?
Điều 211 Bộ luật Hình sự năm 2015 được nhắc đến ở phần trước của nội dung trình bày quy định về Tội thao túng thị trường chứng khoán. Theo đó, cá nhân phạm phải tội này có thể đối diện với mức phạt tiền từ 2.000.000.000 đồng đến 4.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.
Xem thêm: Bán hàng đa cấp bất chính là gì? Quy định xử phạt
Việc nghiên cứu về Thu lợi bất chính sẽ giúp ích cho bạn đọc nắm thêm kiến thức về vấn đề này, đồng thời những vấn đề khác xoay quanh nó cũng đã được chúng tôi trình bày như trên.
Trên đây là toàn bộ nội dung giới thiệu của LVN Group về Thu lợi bất chính là gì? Quy định pháp luật về khoản tiền thu lợi bất chính gửi đến quý bạn đọc để cân nhắc. Trong quá trình nghiên cứu nếu như quý bạn đọc còn câu hỏi cần trả lời, quý bạn đọc vui lòng truy cập trang web: https: lvngroup.vn để được trao đổi, hướng dẫn cụ thể.