Thủ tục nhận con nuôi có yếu tố nước ngoài (2023)

Hiện tượng người nước ngoài nhận nuôi con nuôi tại Việt Nam hoặc người Việt Nam nhận con nuôi nước ngoài, hay còn gọi chung là nhận con nuôi có yếu tố nước ngoài đã không còn là vấn đề mới. Để tìm hiểu về thủ tục nhận con nuôi có yếu tố nước ngoài theo quy định mới nhất của pháp luật Việt Nam, mời bạn đọc đón đọc bài viết dưới đây.

                                         Thủ tục nhận nuôi con nuôi có yếu tố nước ngoài 

1. Hồ sơ, tài liệu nhận nuôi con nuôi có yếu tố nước ngoài

Giấy tờ, tài liệu trong hồ sơ của người nhận con nuôi, hồ sơ của tổ chức con nuôi nước ngoài do đơn vị có thẩm quyền của nước ngoài lập, cấp hoặc xác nhận phải được hợp pháp hoá lãnh sự khi sử dụng ở Việt Nam, trừ trường hợp được miễn hợp pháp hóa lãnh sự theo điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên hoặc theo nguyên tắc có đi có lại.

Hồ sơ của người nhận nuôi được quy định tại Điều 30 Luật nuôi con nuôi 2010 (Luật NCN 2010):

• Đơn xin nhận con nuôi;
• Bản sao Hộ chiếu hoặc giấy tờ có giá trị thay thế;
• Văn bản cho phép được nhận con nuôi ở Việt Nam;
• Bản điều tra về tâm lý, gia đình;
• Văn bản xác nhận tình trạng sức khoẻ;
• Văn bản xác nhận thu nhập và tài sản;
• Phiếu lý lịch tư pháp;
• Văn bản xác nhận tình trạng hôn nhân;
• Tài liệu chứng minh thuộc trường hợp được xin đích danh quy định tại khoản 2 Điều 28 của Luật này.

Hồ sơ được chuẩn bị thành 02 bộ và nộp Bộ Tư pháp thông qua đơn vị trung ương về nuôi con nuôi của nước nơi người nhận con nuôi thường trú.

Hồ sơ của người được nhận nuôi bao gồm:

• Giấy khai sinh;
• Giấy khám sức khỏe do đơn vị y tế cấp huyện trở lên cấp;
• Hai ảnh toàn thân, nhìn thẳng chụp không quá 06 tháng;
• Biên bản xác nhận do Ủy ban nhân dân hoặc Công an cấp xã nơi phát hiện trẻ bị bỏ rơi lập đối với trẻ em bị bỏ rơi; Giấy chứng tử của cha đẻ, mẹ đẻ hoặc quyết định của Tòa án tuyên bố cha đẻ, mẹ đẻ của trẻ em là đã chết đối với trẻ em mồ côi; quyết định của Tòa án tuyên bố cha đẻ, mẹ đẻ của người được giới thiệu làm con nuôi mất tích đối với người được giới thiệu làm con nuôi mà cha đẻ, mẹ đẻ mất tích; quyết định của Tòa án tuyên bố cha đẻ, mẹ đẻ của người được giới thiệu làm con nuôi mất năng lực hành vi dân sự đối với người được giới thiệu làm con nuôi mà cha đẻ, mẹ để mất năng lực hành vi dân sự;
• Quyết định tiếp nhận đối với trẻ em ở cơ sở nuôi dưỡng.
• Văn bản về đặc điểm, sở thích, thói quen đáng lưu ý của trẻ em;;
• Văn bản về đặc điểm, sở thích, thói quen đáng lưu ý của trẻ em;
• Tài liệu chứng minh đã thực hiện việc tìm gia đình thay thế trong nước cho trẻ em theo hướng dẫn tại khoản 2 Điều 15 của Luật này nhưng không thành.

Hồ sơ được lập thành 03 bộ và nộp cho Sở Tư pháp nơi người được giới thiệu làm con nuôi thường trú.

2. Trách nhiệm kiểm tra, xác minh hồ sơ

Khi nhận được đầy đủ hồ sơ, Sở Tư pháp có trách nhiệm kiểm tra hồ sơ, tiến hành lấy ý kiến của những người quy định tại Điều 21 của Luật này trong thời hạn 20 ngày, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ. Việc lấy ý kiến phải lập thành văn bản và có chữ ký hoặc điểm chỉ của người được lấy ý kiến.

Trường hợp trẻ em bị bỏ rơi cần được xác minh thì Sở Tư pháp đề nghị Công an tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương xác minh; đơn vị công an có trách nhiệm xác minh và trả lời bằng văn bản trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày nhận được đề nghị của Sở Tư pháp.

Sau khi kiểm tra, xác minh theo quy định pháp luật, nếu thấy trẻ em có đủ điều kiện để cho làm con nuôi nước ngoài thì Sở Tư pháp xác nhận và gửi Bộ Tư pháp.

Bộ Tư pháp có trách nhiệm kiểm tra và xử lý hồ sơ của người nhận con nuôi theo hướng dẫn tại khoản 2 hoặc khoản 3 Điều này trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ.

3. Thẩm quyền đăng ký nuôi con nuôi có yếu tố nước ngoài

Theo khoản 2 Điều 2 Nghị định 24/2019/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 19/2011/NĐ-CP ngày 21 tháng 3 năm 2011 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật nuôi con nuôi. Thẩm quyền đăng ký nuôi con nuôi có yếu tố nước ngoài được quy định như sau:

Đối với việc nuôi con nuôi nước ngoài, thì Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (sau đây gọi là Ủy ban nhân dân cấp tỉnh), nơi thường trú của người được nhận làm con nuôi quyết định cho người đó làm con nuôi; trường hợp trẻ em ở cơ sở nuôi dưỡng được nhận làm con nuôi, thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, nơi có trụ sở của cơ sở nuôi dưỡng trẻ em quyết định cho trẻ em đó làm con nuôi.

Sở Tư pháp thực hiện đăng ký việc nuôi con nuôi nước ngoài sau khi có quyết định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.

Đối với việc nuôi con nuôi giữa công dân Việt Nam với nhau tạm trú ở nước ngoài, thì Cơ quan uỷ quyền nơi tạm trú của người được nhận làm con nuôi hoặc của người nhận con nuôi thực hiện đăng ký việc nuôi con nuôi; trường hợp cả hai bên tạm trú ở nước không có Cơ quan uỷ quyền, thì người nhận con nuôi nộp hồ sơ đăng ký việc nuôi con nuôi tại Cơ quan uỷ quyền nào thuận tiện nhất đối với họ.

4. Thủ tục tiến hành nhận con nuôi có yếu tố nước ngoài

4.1. Người nước ngoài nhận con nuôi Việt Nam

Trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày nhận được hồ sơ của người nhận nuôi con nuôi, Sở Tư pháp xem xét, giới thiệu trẻ em làm con nuôi (trừ trường hợp nhận con nuôi đích danh).

Trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày nhận được hồ sơ do Sở Tư pháp, nếu Ủy ban nhân dân cấp tỉnh đồng ý thì ra thông báo cho Sở Tư pháp để làm thủ tục chuyển hồ sơ cho Bộ Tư pháp; trường hợp không đồng ý thì trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.

Trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày nhận được báo cáo kết quả giới thiệu trẻ em làm con nuôi, Bộ Tư pháp thực hiện các việc sau:

Kiểm tra việc giới thiệu trẻ em làm con nuôi, nếu hợp lệ thì lập bản đánh giá việc trẻ em Việt Nam đủ điều kiện được làm con nuôi nước ngoài;

Thông báo cho đơn vị có thẩm quyền của nước nơi người nhận nuôi con nuôi đang thường trú.

Trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày nhận được văn bản của đơn vị có thẩm quyền của nước có người nhận nuôi con nuôi thông báo về sự đồng ý của người nhận nuôi con nuôi đối với trẻ em được giới thiệu, xác nhận trẻ em sẽ được nhập cảnh và thường trú tại nước mà trẻ em được nhận làm con nuôi, Bộ Tư pháp thông báo cho Sở Tư pháp.

Sau khi nhận được thông báo của Bộ Tư pháp, Sở Tư pháp trình Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định cho trẻ em làm con nuôi nước ngoài. Trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày nhận được hồ sơ do Sở Tư pháp trình, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định cho trẻ em làm con nuôi nước ngoài.

Sở Tư pháp thông báo cho người nhận nuôi con nuôi đến Việt Nam để nhận con nuôi.

4.2.Công dân Việt Nam nhận con nuôi nước ngoài

Công dân Việt Nam nhận trẻ em nước ngoài làm con nuôi phải lập hồ sơ gửi Bộ Tư pháp, bao gồm:

• Đơn xin nhận con nuôi;
• Bản sao Hộ chiếu, Giấy chứng minh nhân dân hoặc giấy tờ có giá trị thay thế;
• Phiếu lý lịch tư pháp;
• Văn bản xác nhận tình trạng hôn nhân;
• Giấy khám sức khoẻ do đơn vị y tế cấp huyện trở lên cấp; văn bản xác nhận hoàn cảnh gia đình, tình trạng chỗ ở, điều kiện kinh tế do Ủy ban nhân dân cấp xã nơi người nhận con nuôi thường trú cấp, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 14 của Luật này.

Bộ Tư pháp xem xét, cấp giấy xác nhận người nhận con nuôi có đủ điều kiện nuôi con nuôi theo hướng dẫn của pháp luật Việt Nam trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ. Trường hợp cần thiết, Bộ Tư pháp yêu cầu Sở Tư pháp nơi người đó thường trú xác minh thì thời hạn có thể kéo dài, nhưng không quá 60 ngày.

Sau khi hoàn tất các thủ tục nhận trẻ em nước ngoài làm con nuôi, công dân Việt Nam có trách nhiệm làm thủ tục ghi chú việc nuôi con nuôi tại Sở Tư pháp và Ủy ban nhân dân cấp xã nơi người đó thường trú.

 

Trên đây là trình tự, thủ tục để nhận nuôi con nuôi có yếu tố nước ngoài theo quy định của pháp luât Việt Nam hiện hành. Quy định về hồ sơ, thẩm quyền, trình tự để tiến hành nhận con nuôi có yếu tố nước ngoài đã được đề cập trong bài viết trên. Kính mời quý đọc giả đón đọc những bài viết khác có liên quan của LVN Group.