Thủ tục trưng cầu giám định chữ ký, chữ viết trong dân sự

Giám định chữ ký là một cách thức giám định tư pháp. Giám định tư pháp là việc người giám định tư pháp sử dụng kiến thức, phương tiện, phương pháp khoa học, kỹ thuật, nghiệp vụ để kết luận về chuyên môn những vấn đề có liên quan đến hoạt động khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án hình sự, giải quyết vụ việc dân sự, vụ án hành chính theo trưng cầu của đơn vị có thẩm quyền tiến hành tố tụng, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng hoặc theo yêu cầu của người yêu cầu giám định theo hướng dẫn của Luật Giám định tư pháp. Trong một số vụ việc dân sự, việc giám định chữ ký, chữ viết là rất cần thiết để xác định xem chứng cứ nào là xác thực hay sai sự thật nhằm giải quyết vụ án một cách khách quan. Trong nội dung trình bày này, Luật LVN Group xin đề cập đến vấn đề “ Thủ tục trưng cầu giám định chữ ký, chữ viết trong dân sự”. 

Căn cứ pháp lý: 

Bộ luật tố tụng dân sự 2015 

Luật Giám định tư pháp số 13/2012/QH13 do Quốc hội ban hành ngày 20 tháng 06 năm 2012;

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giám định tư pháp số 56/2020/QH14 do Quốc hội ban hành ngày 10 tháng 06 năm 2020;

1. Trường hợp giám định chữ ký, chữ viết trong tố tụng dân sự 

Theo quy định tại khoản 2 Điều 97 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015, trưng cầu giám định là một trong các biện pháp để thu thập tài liệu, chứng cứ. Việc giám định trong đó có giám định chữ viết, chữ ký được thực hiện trong trường hợp nêu tại Điều 102 Bộ luật Tố tụng dân sự gồm:

– Theo yêu cầu của đương sự và nếu thấy chứng cứ bị tố cáo là giả mạo thì nếu người đưa ra chứng cứ không rút lại thì người tố cáo có quyền hoặc Toà án có quyền quyết định trưng cầu giám định.

– Nếu Toà án từ chối yêu cầu giám định của đương sự thì các đương sự có thể tự mình yêu cầu giám định. Việc tự giám định phải được thực hiện trước khi Tòa án ra quyết định đưa vụ án ra xét xử sơ thẩm.

– Đồng thời, Thẩm phán sẽ ra quyết định trưng cầu giám định trong trường hợp xét thấy cần thiết hoặc theo yêu cầu của đương sự.

Vì vậy, việc giám định nói chung và giám định chữ ký, chữ viết nói riêng được thực hiện theo yêu cầu của đương sự hoặc theo quyết định của Toà án, có thể đương sự tự mình thực hiện hoặc yêu cầu Toà án thực hiện.

2. Thủ tục yêu cầu giám định chữ ký, chữ viết 

Theo Chương V Luật Giám định tư pháp số 13/2012/QH13 do Quốc hội ban hành ngày 20 tháng 06 năm 2012, trình tự, thủ tục thực hiện giám định chữ ký như sau:

Bước 1: Người yêu cầu giám định phải gửi văn bản yêu cầu giám định:

Văn bản giám định kèm theo đối tượng giám định, các tài liệu, đồ vật có liên quan (nếu có) và bản sao giấy tờ chứng minh mình là đương sự trong vụ việc dân sự, vụ án hành chính, nguyên đơn dân sự, bị đơn dân sự, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án hình sự hoặc người uỷ quyền hợp pháp của họ đến cá nhân, tổ chức thực hiện giám định.

Văn bản yêu cầu giám định tư pháp phải có các nội dung sau đây:

• Tên tổ chức hoặc họ, tên người yêu cầu giám định;
• Nội dung yêu cầu giám định;
• Tên và đặc điểm của đối tượng giám định;
• Tên tài liệu có liên quan hoặc mẫu so sánh gửi kèm theo (nếu có);
•  Ngày, tháng, năm yêu cầu giám định và thời hạn trả kết luận giám định;
•  Chữ ký, họ, tên người yêu cầu giám định.

Bước 2: Giao nhận hồ sơ, đối tượng trưng cầu, yêu cầu giám định

Hồ sơ, đối tượng trưng cầu, yêu cầu giám định được giao, nhận trực tiếp hoặc gửi cho cá nhân, tổ chức thực hiện giám định qua đường bưu chính.

Việc giao, nhận trực tiếp hồ sơ, đối tượng trưng cầu, yêu cầu giám định phải được lập thành biên bản. Biên bản giao, nhận phải có nội dung sau đây:

• Thời gian, địa điểm giao, nhận hồ sơ giám định;
• Họ, tên người uỷ quyền của bên giao và bên nhận đối tượng giám định;
• Quyết định trưng cầu hoặc văn bản yêu cầu giám định; đối tượng cần giám định; tài liệu, đồ vật có liên quan;
• Cách thức bảo quản đối tượng giám định, tài liệu, đồ vật có liên quan khi giao, nhận;
• Tình trạng đối tượng giám định, tài liệu, đồ vật có liên quan khi giao, nhận;
• Chữ ký của người uỷ quyền bên giao và bên nhận đối tượng giám định.

Việc gửi hồ sơ, đối tượng trưng cầu, yêu cầu giám định qua đường bưu chính phải được thực hiện theo cách thức gửi dịch vụ có số hiệu. Cá nhân, tổ chức nhận hồ sơ được gửi theo dịch vụ có số hiệu có trách nhiệm bảo quản, khi mở niêm phong phải lập biên bản theo hướng dẫn của pháp luật.

Người thực hiện giám định tư pháp phải ghi nhận kịp thời, trọn vẹn, trung thực bằng văn bản toàn bộ quá trình thực hiện vụ việc giám định. Văn bản ghi nhận quá trình thực hiện giám định tư pháp nêu rõ tình trạng đối tượng gửi giám định và thông tin, tài liệu có liên quan gửi kèm theo làm căn cứ để thực hiện giám định, thời gian, địa điểm, nội dung công việc, tiến độ, phương pháp thực hiện giám định, kết quả thực hiện và phải có chữ ký của người giám định tư pháp. Văn bản ghi nhận quá trình thực hiện giám định tư pháp phải được lưu trong hồ sơ giám định

Bước 3: Người yêu cầu giám định nhận kết quả giám định

Khi việc thực hiện giám định hoàn thành, cá nhân, tổ chức thực hiện giám định có trách nhiệm giao lại đối tượng giám định cho người trưng cầu, yêu cầu giám định, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác. Người trưng cầu, yêu cầu giám định có trách nhiệm nhận lại đối tượng giám định theo hướng dẫn của pháp luật.

Việc giao, nhận lại đối tượng giám định sau khi việc giám định đã hoàn thành được thực hiện theo hướng dẫn của pháp luật, việc giao nhận phải được lập thành biên bản.

3. Thủ tục nộp hồ sơ trưng cầu giám định chữ ký, chữ viết 

Căn cứ khoản 1 Điều 22 Luật giám định tư pháp năm 2012 (sửa đổi, bổ sung năm 2018)

• Người yêu cầu giám định có quyền gửi văn bản yêu cầu đơn vị tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng trưng cầu giám định.
• Trường hợp đơn vị tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng không chấp nhận yêu cầu thì trong thời hạn 07 ngày phải thông báo cho người yêu cầu giám định bằng văn bản. Hết thời hạn nói trên hoặc kể từ ngày nhận được thông báo từ chối trưng cầu giám định, người yêu cầu giám định có quyền tự mình yêu cầu giám định

Việc giám định chữ ký, chữ viết do người giám định thực hiện theo nguyên tắc sau:

• Tuân thủ pháp luật, tuân theo quy chuẩn chuyên môn.
• Trung thực, chính xác, khách quan, vô tư, kịp thời.
• Chỉ kết luận về chuyên môn những vấn đề trong phạm vi được yêu cầu.
• Chịu trách nhiệm trước pháp luật về kết luận giám định.

Quyết định trưng cầu giám định phải ghi rõ các nội dung:

• Các thông tin cơ bản của vụ việc dân sự;
• Loại hình trưng cầu giám định: lần đầu, bổ sung hay giám định lại
• Trường hợp áp dụng là do đương sự có yêu cầu hay Tòa án xét thấy cần thiết.
• Đối tượng cần giám định (ví dụ: đối với chữ ký của người bán trong hợp đồng mua bán tài sản hoặc đối với chữ viết trong bản di chúc do bị đơn giao nộp cho Toà án).
• Tên, địa chỉ của tổ chức được trưng cầu giám định hoặc họ, tên và địa chỉ của người được trưng cầu giám định.
• Những vấn đề cần giám định và các yêu cầu cụ thể cần có kết luận giám định.
• Các tài liệu có liên quan hoặc mẫu so sánh gửi kèm theo, số lượng cụ thể, ký hiệu;Thời hạn tổ chức giám định tư pháp hoặc giám định viên được trưng cầu giám định phải gửi kết luận giám định cho Toà án.

4. Một số câu hỏi thường gặp trong trưng cầu giám định chữ ký, chữ viết 

Câu 1: Giám định chữ ký khi nào?

– Theo yêu cầu của người yêu cầu giám định (đương sự);

– Khi đã yêu cầu Tòa án trưng cầu giám định mà Tòa án từ chối trưng cầu giám định thì người yêu cầu có quyền tự mình yêu cầu giám định chữ ký, chữ viết trong vụ án dân sự;

– Quyền yêu cầu giám định chữ ký, chữ viết trong vụ án dân sự chỉ được thực hiện trước khi Tòa án ra quyết định đưa vụ án ra xét xử sơ thẩm.

Câu 2: Người yêu cầu giám định nhận kết quả giám định thế nào?

Khi việc thực hiện giám định hoàn thành, cá nhân, tổ chức thực hiện giám định có trách nhiệm giao lại đối tượng giám định cho người trưng cầu, yêu cầu giám định, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác. Người trưng cầu, yêu cầu giám định có trách nhiệm nhận lại đối tượng giám định theo hướng dẫn của pháp luật.

Việc giao, nhận lại đối tượng giám định sau khi việc giám định đã hoàn thành được thực hiện theo hướng dẫn của pháp luật, việc giao nhận phải được lập thành biên bản.

Câu 3: Văn bản yêu cầu giám định chữ ký gồm những nội dung gì?

– Tên tổ chức hoặc họ, tên người yêu cầu giám định;

– Nội dung yêu cầu giám định;

– Tên và đặc điểm của đối tượng giám định;

– Tên tài liệu có liên quan hoặc mẫu so sánh gửi kèm theo (nếu có);

– Ngày, tháng, năm yêu cầu giám định và thời hạn trả kết luận giám định;

– Chữ ký, họ, tên người yêu cầu giám định.

Trên đây là nội dung trình bày của LVN Group về vấn đề Thủ tục trưng cầu giám định chữ ký, chữ viết trong dân sự. LVN Group hy vọng gửi tới cho quý bạn đọc các thông tin hữu ích về Thủ tục trưng cầu giám định chữ ký, chữ viết trong dân sự . Nếu như có bất cứ điều gì câu hỏi hay quan tâm đến vấn đề này xin vui lòng liên hệ với chúng tôi để được tư vấn.