Trái phiếu là một loại chứng khoán, một khái niệm không còn mới mẻ đối với các cá nhân, doanh nghiệp. Tuy nhiên, khi nói đến trái phiếu Chính phủ thì rất nhiều bạn còn chưa hiểu được một cách chính xác về khái niệm trên. Vì vậy, nội dung trình bày dưới đây của Luật LVN Group sẽ giúp các bạn có cái nhìn tổng quan về Sàn giao dịch trái phiếu Chính phủ !.
Tìm hiểu về sàn giao dịch trái phiếu Chính phủ
1/ Trái phiếu được quy định thế nào?
Theo khoản 1 và khoản 3 Điều 4 Luật Chứng khoán 2019 quy định:
“Điều 4. Giải thích từ ngữ
Trong Luật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:
- Chứng khoán là tài sản, bao gồm các loại sau đây:
a) Cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ;
b) Chứng quyền, chứng quyền có bảo đảm, quyền mua cổ phần, chứng chỉ lưu ký;
c) Chứng khoán phái sinh;
d) Các loại chứng khoán khác do Chính phủ quy định.
….
- Trái phiếu là loại chứng khoán xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của người sở hữu đối với một phần nợ của tổ chức phát hành.”
Theo đó, trái phiếu là một loại chứng khoán, là đối tượng giao dịch trên thị trường chứng khoán.
2/ Thế nào là trái phiếu Chính phủ?
Căn cứ vào khoản 1 Điều 2 Nghị định 01/2011/NĐ-CP quy định về khái niệm trái phiếu chính phủ cụ thể như sau:
“Điều 2. Giải thích từ ngữ
Trong Nghị định này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:
- “Trái phiếu Chính phủ” là loại trái phiếu do Bộ Tài chính phát hành nhằm huy động vốn cho ngân sách nhà nước hoặc huy động vốn cho chương trình, dự án đầu tư cụ thể thuộc phạm vi đầu tư của nhà nước.”
Theo quy định trên thì Trái phiếu Chính phủ là một loại trái phiếu do Bộ Tài Chính phát hành, mục đích để huy động nguồn vốn cho ngân sách nhà nước và cho các chương trình, dự án đầu tư cụ thể thuộc phạm vi đầu tư của nhà nước.
3/ Đặc điểm của trái phiếu Chính phủ
Căn cứ vào Nghị định 01/2011/NĐ-CPthì trái phiếu chính phủ có những đặc điểm cụ thể như sau:
3.1/ Chủ thể phát hành
– Chủ thể phát hành trái phiếu chính phủ là Bộ Tài chính.
– Chủ thể phát hành trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh là doanh nghiệp, ngân hàng chính sách của nhà nước và tổ chức tài chính, tín dụng thuộc đối tượng được cấp bảo lãnh Chính phủ.
3.2/ Các điều khoản của trái phiếu Chính phủ
Đối với kỳ hạn trái phiếu: Các loại trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh, trái phiếu chính quyền địa phương có kỳ hạn từ 1 năm trở lên, ngoại trừ tín phiếu kho bạc do Bộ Tài chính phát hành,
Mệnh giá trái phiếu: Chủ thể phát hành trái phiếu là người ra quyết định về mệnh giá trái phiếu. Đối với trường hợp trái phiếu niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán, mệnh giá trái phiếu được quy định phù hợp với quy định về niêm yết và giao dịch chứng khoán.
Đồng tiền phát hành, thanh toán trái phiếu: Đối với trái phiếu chính phủ, trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh, trái phiếu chính quyền địa phương khi phát hành trong nước thì đồng tiền phát hành, thanh toán trái phiếu là đồng Việt Nam. Trường hợp trái phiếu chính phủ phát hành trong nước bằng ngoại tệ tự do chuyển đổi thực hiện theo đề án được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Trường hợp trái phiếu chính phủ, trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh phát hành ra thị trường quốc tế bằng ngoại tệ theo đề án được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Đồng tiền sử dụng để thanh toán gốc, lãi trái phiếu cùng loại với đồng tiền khi phát hành và việc sử dụng ngoại tệ làm đồng tiền phát hành, thanh toán trái phiếu phải đảm bảo phù hợp với quy định của pháp luật về quản lý ngoại hối.
Hình thức trái phiếu: Đối với quy định về cách thức của trái phiếu chính phủ thì trái phiếu được phát hành dưới cách thức chứng chỉ, bút toán ghi sổ hoặc dữ liệu điện tử. Chủ thể phát hành trái phiếu sẽ quyết định cụ thể về cách thức trái phiếu đối với mỗi đợt phát hành.
Lãi suất trái phiếu: Chủ thể phát hành quyết định trong khung lãi suất do Bộ Tài chính quy định đối với lãi suất trái phiếu Chính phủ, trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh, trái phiếu chính quyền địa phương phát hành trong nước
Trái phiếu được phát hành theo lãi suất cố định, lãi suất thả nổi và lãi suất chiết khấu theo phương án phát hành được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
4/ Các loại Trái phiếu Chính phủ
Căn cứ Điều 10 Nghị định 01/2011/NĐ-CP thì trái phiếu Chính phủ thì hiện nay, có 3 loại như sau:
– Tín phiếu kho bạc: là loại trái phiếu chính phủ có kỳ hạn 13 tuần, 26 tuần hoặc 52 tuần và đồng tiền phát hành là đồng Việt Nam.
– Trái phiếu kho bạc: là loại trái phiếu Chính phủ có kỳ hạn từ 01 năm trở lên và đồng tiền phát hành là đồng tiền Việt Nam hoặc ngoại tệ tự do chuyển đổi.
– Công trái xây dựng Tổ quốc: là loại trái phiếu Chính phủ có kỳ hạn từ một 01 năm trở lên, đồng tiền phát hành là đồng Việt Nam và được phát hành nhằm huy động nguồn vốn để đầu tư xây dựng những công trình cần thiết quốc gia và các công trình thiết yếu khác phục vụ sản xuất, đời sống, tạo cơ sở vật chất, kỹ thuật cho đất nước.
5/ Đối tượng được mua trái phiếu Chính phủ
Theo quy định tại Điều 7 Nghị định 01/2011/NĐ-CP quy định về đối tượng được mua trái phiếu Chính phủ cụ thể như sau:
“Điều 7. Đối tượng mua trái phiếu
- Đối tượng mua trái phiếu là tổ chức, cá nhân Việt Nam và tổ chức, cá nhân nước ngoài.
- Tổ chức của Việt Nam không được sử dụng kinh phí do ngân sách nhà nước cấp để mua trái phiếu.”
Theo đó, đối tượng được mua trái phiếu chính phủ bao gồm tổ chức, cá nhân Việt Nam và tổ chức, cá nhân nước ngoài, được thực hiện theo đúng quy định của pháp luật.
6/ Phương thức phát hành trái phiếu Chính phủ
Căn cứ vào Khoản 2 Điều 11 Nghị định 01/2011/NĐ-CP thì có các phương thức phát hành trái phiếu Chính phủ như sau:
– Đấu thầu phát hành trái phiếu.
– Bảo lãnh phát hành trái phiếu.
– Đại lý phát hành trái phiếu.
– Bán lẻ trái phiếu.
7/ Quyền lợi và nghĩa vụ chủ sở hữu trái phiếu Chính phủ là gì?
Căn cứ vào Điều 8 Nghị định 01/2011/NĐ-CP thì chủ sở hữu trái phiếu Chính phủ có những lợi ích như sau:
– Chủ sở hữu trái phiếu được đảm bảo thanh toán trọn vẹn, đúng hạn khi gốc, lãi trái phiếu đến hạn thanh toán.
– Chủ sở hữu trái phiếu được sử dụng trái phiếu để chuyển nhượng, cho, tặng, thừa kế, chiết khấu và cầm cố trong các quan hệ tín dụng và quan hệ dân sự theo hướng dẫn của pháp luật hiện hành.
Song song với quyền lợi, chủ sở hữu trái phiếu Chính phủ cũng phải có những nghĩa vụ cần thực hiện nhứ:
– Nộp thuế: Chủ sở hữu trái phiếu thực hiện nghĩa vụ nộp thuế thu nhập doanh nghiệp hoặc thuế thu nhập cá nhân đối với các khoản thu nhập phát sinh từ lãi trái phiếu Chính phủ, trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh, trái phiếu chính quyền địa phương theo hướng dẫn của pháp luật thuế hiện hành. Việc miễn trừ nghĩa vụ thuế thu nhập doanh nghiệp hoặc thuế thu nhập cá nhân đối với các khoản thu nhập từ lãi trái phiếu Chính phủ phát hành ra thị trường quốc tế do Chính phủ quyết định.
8/ Sàn giao dịch trái phiếu Chính phủ
Sàn giao dịch trái phiếu Chính phủ là một cách thức sàn giao dịch gửi tới cho những người môi giới trái phiếu Chính phủ và người mua bán trái phiếu Chính phủ một nền tảng và phương tiện để trao đổi và mua bán các trái phiếu Chính phủ.
Hiện nay, thị trường trái phiếu chính phủ tại Việt Nam là nơi diễn ra hoạt động huy động vốn phục vụ xây dựng các công trình, các dự án công cộng để nhằm mục đích cải thiện điều kiện cơ sở vật chất, cải tiến kỹ thuật đồng thời bù đắp cho sự thâm hụt của ngân sách. Bên cạnh đó, thị trường trái phiếu chính phủ Việt Nam còn là nơi để chính phủ có thể quản lý các dòng tiền, đảm bảo để không xảy ra tình trạng lạm phát.
Một số cách thức phát hành trái phiếu phổ biến tại thị trường Việt Nam bao gồm: đấu thầu trái phiếu, bảo lãnh trái phiếu hoặc cách thức bán lẻ. Sau khi được phát hành, trái phiếu chính phủ sẽ được đăng ký, lưu ký và được niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội. Đối với các doanh nghiệp tham gia mua trái phiếu chính phủ sẽ bị kiểm tra về các hoạt động và tình hình tài chính khi tham gia 2 thị trường thứ cấp và sơ cấp bởi Bộ Tài Chính.
Trên đây là một số khái quát về chủ đề Tìm hiểu về sàn giao dịch trái phiếu Chính phủ. Trong quá trình nghiên cứu, nghiên cứu, bạn có bất kỳ câu hỏi nào hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được trả lời !.