Tỷ suất giá trị thặng dư chính là tỷ lệ phần trăm giữa giá trị thặng dư và tư bản khả biến. Hay hiểu một cách đơn giản, tỷ suất giá trị thặng dư thể hiện mức độ bóc lột của nhà tư bản đối với công nhân làm thuê. Tỷ suất giá trị thặng dư nói lên trình độ bóc lột của của nhà tư bản đối với công nhân làm thuê, nó chưa nói rõ quy mô bóc lột. Áp dụng vào thời hiện đại ngày nay mọi người có thể dựa vào tỷ suất giá trị thặng dư để xem mình có bị bóc lột sức lao động được không, mức lương nhận được có tương xứng với sức lao động bỏ ra được không.
Tìm hiểu về tỷ suất giá trị thặng dư [Cập nhật 2023]
1. Giá trị thặng dư là gì? Tỷ suất giá trị thặng dư là gì?
Giá trị thặng dư chính là giá trị dôi ra hay có thể nói cụ thể là số tiền dôi ra của hàng hóa mang lại khi lấy mức thu của một đầu vào nhân tố trừ đi phần giá trị cung của nó.
Tỷ suất giá trị thặng dư chính là tỷ lệ phần trăm giữa giá trị thặng dư và tư bản khả biến. Hay hiểu một cách đơn giản, tỷ suất giá trị thặng dư thể hiện mức độ bóc lột của nhà tư bản đối với công nhân làm thuê. Tỷ suất giá trị thặng dư nói lên trình độ bóc lột của của nhà tư bản đối với công nhân làm thuê, nó chưa nói rõ quy mô bóc lột. Áp dụng vào thời hiện đại ngày nay mọi người có thể dựa vào tỷ suất giá trị thặng dư để xem mình có bị bóc lột sức lao động được không, mức lương nhận được có tương xứng với sức lao động bỏ ra được không.
Sau khi hiểu được tỷ suất giá trị thặng dư là gì? Phần tiếp theo nội dung trình bày sẽ đề cập đến công thức tính tỷ suất giá trị thặng dư.
2. Công thức tính tỷ suất giá trị thặng dư
Tỷ suất giá trị thặng dư là tỷ số tính theo phần trăm giữa giá trị thặng dư và tư bản khả biến tương ứng để sản xuất ra giá trị thặng dư đó.
Nếu ký hiệu m’ là tỷ suất giá trị thặng dư, thì m’ được xác định bằng công thức:
Tỷ suất giá trị thặng dư chỉ rõ trong tổng số giá trị mới do sức lao động tạo ra, thì công nhân được hưởng bao nhiêu, nhà tư bản chiếm đoạt bao nhiêu. Tỷ suất giá trị thặng dư còn chỉ rõ trong một ngày lao động, phần thời gian lao động thặng dư mà người công nhân làm cho nhà tư bản chiếm bao nhiêu phần trăm so với thời gian lao động tất yếu làm cho mình. Do đó, có thể biểu thị tỷ suất giá trị thặng dư theo một công thức khác:
Tỷ suất giá trị thặng dư nói lên trình độ bóc lột của nhà tư bản đối với công nhân làm thuê, nó chưa nói rõ quy mô bóc lột. Để phản ánh quy mô bóc lột, C.Mác sử dụng phạm trù khối lượng giá trị thặng dư.
Tỷ suất giá trị thặng dư phản ánh trình độ khai thác, bóc lột của nhà tư bản đối với công nhân làm thuê.
3. Tỷ suất giá trị thặng dư phản ánh điều gì?
– Tỷ suất giá trị thặng dư chỉ rõ trong tổng số giá trị do sức lao động tạo ra thì công nhân được hưởng bao nhiêu, nhà tư bản chiếm đoạt bao nhiêu.
– Tỷ suất giá trị thặng dư còn chỉ rõ, trong một ngày lao động, phần thời gian lao động thặng dư mà người công nhân làm cho nhà tư bản chiếm bao nhiêu phần trăm so với thời gian lao động tất yếu làm cho mình.
– Mặt khác, tỷ suất giá trị thặng dư còn nói lên trình độ bóc lột của nhà tư bản đối với công nhân làm thuê, nó chưa nói rõ quy mô bóc lột. Để phản ánh quy mô bóc lột, Các Mác sử dụng phạm trù khối lượng giá trị thặng dư.
– Về ý nghĩa tỷ suất giá trị thặng dư thì tỷ suất này được cho là sẽ chỉ rõ nhà tư bản chiếm đoạt được bao nhiêu và công nhân được hưởng bao nhiêu. Đồng thời, nó cũng cho biết được, so với thời gian lao động tất yếu cho bản thân mình thì phần thời gian lao động thặng dư trong một ngày mà người công nhân làm cho nhà tư bản sẽ chiếm bao nhiêu %. Có thể nói dễ hiểu hơn rằng tỷ suất giá trị thặng dư sẽ thể hiện được trình độ bóc lột cũng như quy mô bóc lột của nhà tư bản đối với công nhân làm thuê cho họ.
Tóm lại là tỷ suất giá trị thặng dư chỉ rõ trình độ bóc lột của các công ty/ doanh nghiệp hiện nay đối với người lao động.