Tình hình tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản

1. Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản là gì?

2. Yếu tố cấu thành tội chiếm đoạt tài sản

3. Tình hình tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản

3.1. Giai đoạn 2015 – 2019

Trong 5 năm 2015 – 2019, Công an toàn quốc đã phát hiện, khởi tố điều tra 10.360 vụ – 11.410 bị can về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, số tiền bị chiếm đoạt lên đến hàng nghìn tỷ đồng.

Ngoài các thủ đoạn lừa đảo truyền thống như: Giả danh các bộ đơn vị Nhà nước, người nhà lãnh đạo cấp cao để lừa xin việc làm, “chạy chức”, “chạy án”, xin dự án, vay vốn tổ chức, cá nhân nước ngoài; kêu gọi đầu tư, tài trợ vào các công ty, dự án, chương trình, các quỹ, lừa làm các thủ tục đưa người đi du lịch, du học hoặc đi công tác ở nước ngoài; làm giả cổ vật, đá quý, kim loại quý, cây cảnh (lan đột biến, cá cảnh…) giá trị cao để lừa đảo chiếm đoạt tài sản; làm, sử dụng các loại giấy tờ, tài liệu giả liên quan đến quyền sở hữu tài sản để cầm cố, thuế chấp, mua bán; lừa đảo trong hoạt động đầu tư, kinh doanh bất động sản…

Các đối tượng còn lợi dụng không gian mạng để hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản, với phương thức thủ đoạn hết sức tinh vi, đa dạng về cách tiếp cận các nạn nhân, nhiều vụ có lượng lớn người bị hại tham gia tại nhiều địa phương trên khắp cả nước, một số thủ đoạn điển hình như: Sử dụng mạng xã hội để kết bạn, thông báo gửi quà, sau đó giả danh chuyên viên sân bay, hải quan, thuế để yêu cầu bị hại nộp tiền cước vận chuyển, thuế, phí, tiền phạt… vào các tài khoản ngân hàng được chỉ định rồi chiếm đoạt; giải danh cán bộ đơn vị nhà nước, Công an, Viện kiểm sát, Tòa án gọi điện thông báo chủ thuê bao có liên quan đến vụ án, vụ việc đang giải quyết rồi đe dọa, yêu cầu bị hại chuyển tiền hoặc khai thác thông tin tài khoản ngân hàng của bị hại để đăng nhập rồi chuyển tiền vào các tài khoản khác để chiếm đoạt; chiếm quyền quản trị (hack) hoặc giả lập các tài khoản mạng xã hội của người khác rồi nhắn tin, lừa gạt người thân quen của chủ tài khoản chuyển tiền, sau đó chiếm đoạt.

3.2. Giai đoạn năm 2019 đến nay

Từ năm 2019 đến nay, do tác động của việc thực hiện giãn cách xã hội để phòng, chống dịch bệnh Covid-19, hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản theo phương thức truyền thống giảm, song tội phạm lừa đảo lợi dụng không gian mạng để hoạt động lại có chiều hướng gia tăng và diễn biến rất phức tạp, nổi lên là các thủ đoạn như: Tạo lập các Website, sàn giao dịch, ứng dụng kiếm tiền, sử dụng “mồi nhử” là các khoản lợi nhuận cao để kêu gọi, lôi kéo đầu tư, kinh doanh tiền ảo, ngoại hối (Forex), sàn giao dịch quyền chọn nhị phân (Binary option)… theo mô hình đa cấp, sau đó can thiệp vào hệ thống kỹ thuật làm cho nhà đầu tư thua lỗ hoặc đánh sập để chiếm đoạt tài sản; đăng thông tin giả mạo về các hoàn cảnh khó khăn để vận động quyên góp từ thiện và chiếm đoạt số tiền huy động được; lợi dụng việc mua bán hàng hóa trên các website bán hàng trực tuyến, trên mạng xã hội, nhất là mua bán các mặt hàng như khẩu trang, thiết bị y tế phục vụ phòng chống dịch bệnh Covid-19 đang diễn ra… để lừa đảo chiếm đoạt tiền của đối tác mua, bán hàng hoặc giả danh chuyên viên y tế mời gọi người dân mua thuốc phòng dịch hoặc gửi tới dịch vụ xét nghiệm, tiêm vắc xin, cung ứng vật tư y tế yêu cầu người dân đóng tiền rồi chiếm đoạt.

4. Giải đáp có liên quan

• Những cách thức lừa đảo chiếm đoạt tài sản nào phổ biến hiện nay?
  • Lừa đảo thông qua cách thức vay, mượn tiền
  • Lừa đảo thông qua việc trao đổi mua bán
  • Lừa đảo thông qua cách thức nhận xin việc
  • Lừa đảo thông qua cách thức giả danh cán bộ đơn vị nhà nước hoặc đơn vị chức năng khác
  • Lừa đảo thông qua mạng xã hội
• Vì sao dịch Covid 19 làm gia tăng tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản?

• Cần làm gì để phòng tránh lừa đảo chiếm đoạt tài sản?