Trái phiếu nói chung là một loại chứng khoán xác nhận nợ của một bên là người nắm giữ trái phiếu (Trái chủ) và một bên là tổ chức phát hành trái phiếu (có thể là doanh nghiệp hoặc một tổ chức nhà nước thuộc chính phủ). Trong đó, người ở hữu trái phiếu sẽ được hưởng một khoản lợi nhuận nhất định mà không bị phụ thuộc vào hiệu quả kinh doanh của tổ chức phát hành trái phiếu. Nhìn chung trái phiếu vẫn là một lĩnh vực khá mới và không phải ai cũng hiểu rõ. Do đó, để bạn đọc hiểu rõ hơn, chúng tôi sẽ hướng dẫn qua nội dung trình bày dưới đây: Trái phiếu là tài khoản gì?
Trái phiếu là tài khoản gì?
1. Trái phiếu là gì
Trái phiếu là một chứng nhận nghĩa vụ nợ của người phát hành phải trả cho người sở hữu trái phiếu đối với một khoản tiền cụ thể (mệnh giá của trái phiếu), trong một thời gian xác định và với một lợi tức quy định.
2. Đặc điểm của trái phiếu
– Người phát hành trái phiếu có thể là doanh nghiệp (gọi là trái phiếu doanh nghiệp) hay một tổ chức của chính quyền công như: Kho bạc nhà nước (gọi là trái phiếu kho bạc) hoặc chính quyền (gọi là công trái hoặc trái phiếu chính phủ).
– Bất cứ cá nhân, doanh nghiệp hoặc chính phủ đều có thể mua trái phiếu hay trái chủ. Trên trái phiếu có thể ghi tên trái chủ gọi là trái phiếu ghi danh hoặc không được ghi tên thì gọi là trái phiếu vô danh.
– Người cho nhà phát hành trái phiếu vay tiền gọi là trái chủ. Trái chủ không chịu bất cứ trách nhiệm nào về hiệu quả sử dụng vốn vay của người vay. Nhà phát hành phải có nghĩa vụ thanh toán số nợ theo cam kết trong hợp đồng cho vay.
– Trái phiếu đem lại nguồn thu là tiền lãi, đây là khoản thu cố định thường kỳ và nó không phụ thuộc vào kết quả kinh doanh.
– Bản chất trái phiếu là chứng khoán nợ, do đó trường hợp công ty bị giải thể hay phá sản thì cổ phần của công ty trước hết phải được thanh toán cho những người nắm giữ trái phiếu trước như một nghĩa vụ bắt buộc. Sau khi trả nợ trái phiếu, cổ phần mới được chia cho các cổ đông.
3. Trái phiếu là tài khoản gì?
Theo Thông tư 200, để hạch toán Trái phiếu phát hành chúng ta sử dụng Tài khoản 343.
Tài khoản 343 - Trái phiếu phát hành: Là TK dùng để phản ánh tình hình phát hành trái phiếu, bao gồm cả trái phiếu chuyển đổi và tình hình thanh toán trái phiếu của DN. Tài khoản này cũng dùng để phản ánh các khoản chiết khấu, phụ trội trái phiếu phát sinh khi phát hành trái phiếu và tình hình phân bổ các khoản chiết khấu, phụ trội khi xác định chi phí đi vay tính vào chi phí sản xuất, kinh doanh hoặc vốn hóa theo từng kỳ.
Cách hạch toán Trái phiếu phát hành theo TT 200.
Kế toán sẽ hạch toán 2 loại trái phiếu: Trái phiếu thường và trái phiếu chuyển đổi. Căn cứ:
Hạch toán Trái phiếu phát hành đối với trái phiếu thường (TK 3431).
Căn cứ vào các tài khoản cấp 3, kế toán hạch toán cụ thể như sau:
Hạch toán Trái phiếu phát hành khi phát hành trái phiếu ngang giá (TK 34311).
Hạch toán từng nghiệp vụ cụ thể như sau:
Kế toán phản ánh số tiền thu về phát hành trái phiếu, hạch toán:
Nợ các TK 111, 112,…: Mệnh giá trái phiếu
Có TK 34311: Mệnh giá trái phiếu.
Kế toán trả lãi trái phiếu.
- Trường hợp trả lãi trái phiếu định kỳ.
Khi Doanh nghiệp trả lãi tính vào chi phí SXKD hoặc vốn hoá, hạch toán:
Nợ TK 635: Trị giá lãi trái phiếu (nếu tính vào chi phí tài chính trong kỳ)
Nợ các TK 627, 241: Trị giá lãi trái phiếu (nếu được vốn hoá)
Có các TK 111, 112,…: Trị giá số tiền trả lãi trái phiếu trong kỳ.
- Trường hợp trả lãi trái phiếu sau (khi trái phiếu đáo hạn).
– Từng kỳ, Doanh nghiệp phải tính trước chi phí lãi vay phải trả trong kỳ vào chi phí SXKD hoặc vốn hoá, hạch toán:
Nợ TK 635: Trị giá chi phí lãi vay phải trả trong kỳ (nếu tính vào chi phí tài chính trong kỳ)
Nợ các TK 241, 627: Trị giá chi phí lãi vay phải trả trong kỳ (nếu được vốn hoá vào giá trị tài sản dở dang)
Có TK 335: Trị giá phần lãi trái phiếu phải trả trong kỳ.
– Cuối thời hạn của trái phiếu, Doanh nghiệp thanh toán gốc và lãi trái phiếu cho người mua trái phiếu, hạch toán:
Nợ TK 335: Tổng số tiền lãi trái phiếu
Nợ TK 34311: Mệnh giá trái phiếu (tiền gốc)
Có các TK 111, 112,…: Tổng trị giá phải trả.
- Trường hợp trả trước lãi trái phiếu ngay khi phát hành.
Hạch toán chi phí lãi vay được phản ánh vào bên Nợ TK 242 (chi tiết lãi trái phiếu trả trước) >>> Phân bổ dần vào các đối tượng chịu chi phí.
– Tại thời gian phát hành trái phiếu, hạch toán:
Nợ các TK 111, 112,…: Tổng số tiền thực thu
Nợ TK 242: Chi phí trả trước (chi tiết lãi trái phiếu trả trước)
Có TK 34311: Mệnh giá trái phiếu.
– Định kỳ, kế toán phân bổ lãi trái phiếu trả trước vào chi phí đi vay từng kỳ, hạch toán:
Nợ TK 635: Trị giá lãi trái phiếu phải trả (nếu tính vào chi phí tài chính trong kỳ)
Nợ các TK 241, 627: Trị giá lãi trái phiếu phải trả (nếu được vốn hoá vào giá trị tài sản dở dang)
Có TK 242: Trị giá lãi trái phiếu phải trả (số lãi trái phiếu phân bổ trong kỳ).
Hạch toán chi phí phát hành trái phiếu.
– Phát sinh chi phí phát hành trái phiếu, hạch toán:
Nợ TK 34311: Mệnh giá trái phiếu
Có các TK 111, 112,…: Mệnh giá trái phiếu.
– Định kỳ, kế toán phân bổ chi phí phát hành trái phiếu theo phương pháp đường thẳng hoặc phương pháp lãi suất thực tiễn, hạch toán:
Nợ các TK 635, 241, 627: (số phân bổ chi phí phát hành trái phiếu trong kỳ)
Có TK 34311: Mệnh giá trái phiếu.
Hạch toán khi thanh toán trái phiếu khi đáo hạn:
Nợ TK 34311: Mệnh giá trái phiếu
Có các TK 111, 112,…: Trị giá phải trả.
4. Một số câu hỏi thường gặp
Bán trái phiếu doanh nghiệp ở đâu?
Thông thường việc bán trái phiếu sẽ được thực hiện trên các sàn chứng khoán. Tại đây bạn có thể đặt lệnh và chờ cho đến khi có người đặt lệnh mua lại trái phiếu của bạn.
Mặt khác, bạn cũng có thể tham gia vào các cộng đồng đầu tư chứng khoán, trái phiếu, cổ phiếu hoặc thông qua những người bạn có kinh nghiệm để trực tiếp mua đi bán lại với nhau.
Nên mua trái phiếu doanh nghiệp nào?
Doanh nghiệp càng lớn, uy tín và có sản phẩm phổ biến thì trái phiếu của doanh nghiệp đó càng an toàn và ít rủi ro. Bởi vậy, bên cạnh trái phiếu của các ngân hàng như Vietcombank, Vietinbank,… thì bạn có thể cân nhắc đến việc đầu tư trái phiếu của các doanh nghiệp như Vingroup, Masan, Cengroup, Đất xanh Group, IPA, DNP,…
Mua trái phiếu doanh nghiệp ở đâu?
Hiện nay, có hai cách thức để mua trái phiếu các doanh nghiệp. Bạn có thể mua trực tiếp tại nơi phát hành trái phiếu của công ty, doanh nghiệp đó. Mặt khác, một cách thức phổ biến hơn là mua trái phiếu doanh nghiệp tại các sàn giao dịch chứng khoán. Tại đây bạn có thể dễ dàng thông qua trung gian để mua trái phiếu từ doanh nghiệp, hoặc mua trái phiếu doanh nghiệp từ các trái chủ khác.
Xem thêm: Đặc điểm của thị trường trái phiếu
Xem thêm: Ý nghĩa phát hành trái phiếu doanh nghiệp
Trên đây là các nội dung trả lời của chúng tôi về Trái phiếu là tài khoản gì? Trong quá trình nghiên cứu, nếu như các bạn cần Công ty Luật LVN Group hướng dẫn các vấn đề pháp lý vui lòng liên hệ với chúng tôi để được trả lời.