Khi nghiên cứu đến lĩnh vực những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin, chắc chắn chúng ta không kể không nhắc đến thuật ngữ tư bản. Ngay cả trong đời sống thường ngày, nhiều người vẫn thường hay nhắc đến khái niệm này. Tuy nhiên, để có thể hiểu được chính xác tư bản là gì thì không phải ai cũng có thể nắm được. Để giúp bạn đọc hiểu và sử dụng cụm từ này một cách chính xác, Công ty luật LVN Group sẽ thông tin đến bạn đọc trong nội dung trình bày dưới đây.
1. Định nghĩa tư bản là gì?
Dưới góc độ kinh tế học
Theo quan điểm của Từ điển Kinh tế học giải thích tư bản là gì như sau: “Tư bản là khái niệm được dùng để chỉ nhân tố sản xuất do hệ thống kinh tế sản xuất ra. Hàng hóa tư bản là những hàng hóa được sản xuất ra, sau đó được sử dụng làm đầu vào nhân tố phục vụ cho các quá trình sản xuất khác, như máy móc, trang thiết bị, nhà xưởng, nguyên vật liệu. Do khái niệm này bao gồm nhiều thứ khác nhau, nên việc xác định khối lượng tư bản là vấn đề gây nhiều tranh cãi giữa các nhà kinh tế”.
Dưới góc độ tài chính – kế toán
Tư bản thường được sử dụng để ám chỉ những nguồn lực tài chính mà trong đó là Dòng tiền hoặc Dòng luân chuyển vốn.
2. Bản chất của tư bản là gì?
– Dưới góc độ kinh tế, tư bản được định nghĩa bao gồm cả những công cụ, tư liệu lao động. Tuy nhiên bản chất của tư bản là gì không thực sự bao gồm những yếu tố đó. Những yếu tố này chỉ trở thành tư bản trong trường hợp đó được sử dụng để các nhà tư bản sử dụng để bóc lột người làm thuê.
– Do đó, về bản chất, tư bản là một quan hệ sản xuất xã hội giữa con người với nhau và có tính chất tạm thời ở những giai đoạn lịch sử nhất định.
– Tư bản chính là những yếu tố giúp nhà tư bản tạo nên giá trị thặng dư khi bóc lột sức lao động của người làm thuê.
3. Phân loại tư bản dưới góc độ tài chính kế toán
Dưới góc độ kế toán, tài chính thì tư bản là gì sẽ được phân loại như sau:
Vốn tài chính
– Đây là dạng tiền hoặc những quyền lợi và quyền sở hữu. Được thể hiện dưới cách thức vốn được giao dịch trong thị trường tài chính.
Vốn thiên nhiên
– Đây là những đặc điểm về sinh thái, nó được sự công nhận và bảo vệ của cộng đồng nhằm giúp duy trì cuộc sống.
Vốn cơ sở hạ tầng
– Đây là yếu tố do chính con người tạo ra thông qua việc xây dựng và sự bổ sung nhiều hơn theo thời gian. Điều này là sự khác biệt giữa vốn cơ sở hạ tầng và vốn thiên nhiên, bởi vốn thiên nhiên thì có thể khôi phục được.
4. Tư bản và chủ nghĩa tư bản
– Chủ nghĩa tư bản được C.Mác định nghĩa như sau: “Chủ nghĩa tư bản là một hệ thống kinh tế trong đó các cá nhân hoặc doanh nghiệp tư nhân sở hữu tư liệu sản xuất. Việc sản xuất hàng hóa và dịch vụ dựa trên cung và cầu của thị trường chung (nền kinh tế thị trường) thay vì thông qua kế hoạch trung tâm (nền kinh tế kế hoạch hoặc nền kinh tế chỉ huy)”.
– Các hình thái của chủ nghĩa tư bản được thể hiện thông qua bốn hình thái dưới đây:
+ Tư bản thương nghiệp: Có nhiệm vụ thực hiện bán hàng hóa để đẩy mạnh lưu thông hàng hóa trong quá trình sản xuất.
+ Tư bản cho vay: Mục đích của tư bản cho vay là để huy động vốn và mở rộng sản xuất.
+ Tư bản dưới cách thức vốn cổ phần: Hình thức tư bản này đem lại một khoản tiền là lợi nhuận cho người sở hữu, đó chính là cổ tức có nguồn gốc từ giá trị thặng dư.
+ Tư bản kinh doanh nông nghiệp: Đây là cách thức tư bản gắn liền với ruộng đất và những chủ sở hữu có thể nhận được khoản tiền đó là địa tô.
Vì vậy, tư bản là gì sẽ có những cách hiểu khác nhau dựa vào góc độ nghiên cứu khác nhau. Tùy từng mục đích nghiên cứu mà chúng ta lựa chọn góc độ nghiên cứu phù hợp, để có thể có những nội dung phù hợp với lĩnh vực mà ta đang quan tâm. Nếu hiểu được những vấn đề cốt lõi về tư bản thì con người ta sẽ dễ dàng tư duy logic để ứng dụng vào các hoạt động kinh doanh tương ứng.