Ubnd cấp xã có thẩm quyền cho thuê đất không?

1/ Ủy ban nhân dân xã do ai bầu, gồm những ai?

Theo Điều 8 Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2015 quy định về Ủy ban nhân dân như sau:

“Điều 8. Ủy ban nhân dân

1. Ủy ban nhân dân do Hội đồng nhân dân cùng cấp bầu, là đơn vị chấp hành của Hội đồng nhân dân, đơn vị hành chính nhà nước ở địa phương, chịu trách nhiệm trước Nhân dân địa phương, Hội đồng nhân dân cùng cấp và đơn vị hành chính nhà nước cấp trên.

2. Ủy ban nhân dân gồm Chủ tịch, Phó Chủ tịch và các Ủy viên, số lượng cụ thể Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp do Chính phủ quy định.”

Theo đó, Ủy ban nhân dân do Hội đồng nhân dân cùng cấp bầu, là đơn vị chấp hành của Hội đồng nhân dân, đơn vị hành chính nhà nước ở địa phương, chịu trách nhiệm trước Nhân dân địa phương, Hội đồng nhân dân cùng cấp và đơn vị hành chính nhà nước cấp trên. Ủy ban nhân dân gồm Chủ tịch, Phó Chủ tịch và các Ủy viên, số lượng cụ thể Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp do Chính phủ quy định. Vì vậy, Ủy ban nhân dân xã do Hội đồng nhân dân cùng cấp bầu, tức là Hội đồng nhân dân xã bầu.

Đồng thời, tại Điều 34 Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2015, được sửa đổi bởi khoản 12 Điều 2 Luật Tổ chức chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương sửa đổi 2019 quy định về cơ cấu tổ chức của Ủy ban nhân dân xã như sau:

“Điều 34. Cơ cấu tổ chức của Ủy ban nhân dân xã

Ủy ban nhân dân xã gồm Chủ tịch, Phó Chủ tịch, Ủy viên phụ trách quân sự, Ủy viên phụ trách công an.

Ủy ban nhân dân xã loại I, loại II có không quá hai Phó Chủ tịch; xã loại III có một Phó Chủ tịch.”

Theo đó, Ủy ban nhân dân xã gồm Chủ tịch, Phó Chủ tịch, Ủy viên phụ trách quân sự, Ủy viên phụ trách công an.

2/ Ủy ban nhân dân cấp xã có những thẩm quyền gì trong việc lãnh đạo, chỉ đạo các trường học trên địa bàn?

Theo Điều 35 Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2015 quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban nhân dân xã như sau:

“Điều 35. Nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban nhân dân xã

1. Xây dựng, trình Hội đồng nhân dân xã quyết định các nội dung quy định tại các khoản 1, 2 và 4 Điều 33 của Luật này và tổ chức thực hiện các nghị quyết của Hội đồng nhân dân xã.

2. Tổ chức thực hiện ngân sách địa phương.

3. Thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn do đơn vị nhà nước cấp trên phân cấp, ủy quyền cho Ủy ban nhân dân xã.”

Theo đó, Ủy ban nhân dân xã thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn do đơn vị nhà nước cấp trên phân cấp, ủy quyền cho Ủy ban nhân dân xã. Vì vậy, nếu như Uỷ ban nhân dân huyện/phòng giáo dục có phân cấp, ủy quyền cho Ủy ban nhân dân xã quản lý trường học thì Uỷ ban nhân dân xã thực hiện theo phân cấp, ủy quyền đó.

3/ Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã có quyền giải quyết khiếu nại, tố cáo của người dân tại địa phương được không?

Theo Điều 36 Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2015 quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã như sau:

Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã là người đứng đầu Ủy ban nhân dân xã và có các nhiệm vụ, quyền hạn sau đây:

– Lãnh đạo và điều hành công việc của Ủy ban nhân dân, các thành viên Ủy ban nhân dân xã;

– Lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện các nhiệm vụ về tổ chức và bảo đảm việc thi hành Hiến pháp, pháp luật, các văn bản của đơn vị nhà nước cấp trên, của Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân xã; thực hiện các nhiệm vụ về quốc phòng, an ninh, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, đấu tranh, phòng, chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật khác, phòng, chống quan liêu, tham nhũng; tổ chức thực hiện các biện pháp bảo vệ tài sản của đơn vị, tổ chức, bảo hộ tính mạng, tự do, danh dự, nhân phẩm, tài sản, các quyền và lợi ích hợp pháp khác của công dân; thực hiện các biện pháp quản lý dân cư trên địa bàn xã theo hướng dẫn của pháp luật;

– Quản lý và tổ chức sử dụng có hiệu quả công sở, tài sản, phương tiện công tác và ngân sách nhà nước được giao theo hướng dẫn của pháp luật;

– Giải quyết khiếu nại, tố cáo, xử lý vi phạm pháp luật, tiếp công dân theo hướng dẫn của pháp luật;

– Ủy quyền cho Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn trong phạm vi thẩm quyền của Chủ tịch Ủy ban nhân dân;

– Chỉ đạo thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường, phòng, chống cháy, nổ; áp dụng các biện pháp để giải quyết các công việc đột xuất, khẩn cấp trong phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, an ninh, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn xã theo hướng dẫn của pháp luật;

– Thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn do đơn vị nhà nước cấp trên phân cấp, ủy quyền.

Theo đó, Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã có quyền giải quyết khiếu nại, tố cáo, xử lý vi phạm pháp luật, tiếp công dân theo hướng dẫn của pháp luật.

4/ Ubnd cấp xã có thẩm quyền cho thuê đất không?

1. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất trong các trường hợp sau đây:

a) Giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất đối với tổ chức;

b) Giao đất đối với cơ sở tôn giáo;

c) Giao đất đối với người Việt Nam định cư ở nước ngoài, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài theo hướng dẫn tại khoản 3 Điều 55 của Luật này;

d) Cho thuê đất đối với người Việt Nam định cư ở nước ngoài, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài theo hướng dẫn tại điểm đ và điểm e khoản 1 Điều 56 của Luật này;

đ) Cho thuê đất đối với tổ chức nước ngoài có chức năng ngoại giao.

2. Ủy ban nhân dân cấp huyện quyết định giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất trong các trường hợp sau đây:

a) Giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất đối với hộ gia đình, cá nhân. Trường hợp cho hộ gia đình, cá nhân thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp để sử dụng vào mục đích thương mại, dịch vụ với diện tích từ 0,5 héc ta trở lên thì phải có văn bản chấp thuận của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh trước khi quyết định;

b) Giao đất đối với cộng đồng dân cư.

3. Ủy ban nhân dân cấp xã cho thuê đất thuộc quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích của xã, phường, thị trấn.

4. Cơ quan có thẩm quyền quyết định giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này không được ủy quyền.

Vì vậy, căn cứ Điều 59 Luật Đất đai 2013 thì UBND cấp xã không phải là cấp có thẩm quyền giao đất.

Còn khoản 1 Điều 132 quy định về đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích như sau:

1. Căn cứ vào quỹ đất, đặc điểm và nhu cầu của địa phương, mỗi xã, phường, thị trấn được lập quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích không quá 5% tổng diện tích đất trồng cây hàng năm, đất trồng cây lâu năm, đất nuôi trồng thủy sản để phục vụ cho các nhu cầu công ích của địa phương.

Đất nông nghiệp do tổ chức, hộ gia đình, cá nhân trả lại hoặc tặng cho quyền sử dụng cho Nhà nước, đất khai hoang, đất nông nghiệp thu hồi là nguồn để hình thành hoặc bổ sung cho quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích của xã, phường, thị trấn.

Đối với những nơi đã để lại quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích vượt quá 5% thì diện tích ngoài mức 5% được sử dụng để xây dựng hoặc bồi thường khi sử dụng đất khác để xây dựng các công trình công cộng của địa phương; giao cho hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản tại địa phương chưa được giao đất hoặc thiếu đất sản xuất.

Khoản 3 Điều 132 Luật Đất đai 2013 quy định

Đối với diện tích đất chưa sử dụng vào các mục đích quy định tại khoản 2 điều này thì Ủy ban nhân dân cấp xã cho hộ gia đình, cá nhân tại địa phương thuê để sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản theo cách thức đấu giá để cho thuê. Thời hạn sử dụng đất đối với mỗi lần thuê không quá 05 năm.

Tiền thu được từ việc cho thuê đất thuộc quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích phải nộp vào ngân sách nhà nước do Ủy ban nhân dân cấp xã quản lý và chỉ được dùng cho nhu cầu công ích của xã, phường, thị trấn theo hướng dẫn của pháp luật.

Tóm lại, UBND cấp xã không phải là cấp có thẩm quyền giao đất. UBND cấp xã chỉ có thẩm quyền trong việc cho thuê đất. Loại đất được cho thuê nằm trong 5% đất công ích chưa sử dụng. Loại đất này chỉ được cho đối tượng là hộ gia đình, cá nhân tại địa phương thuê với mục đích sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản theo cách thức đấu giá. Thời hạn sử dụng đất đối với mỗi lần thuê không quá 05 năm.