Xuất khẩu tư bản là gì? (Cập nhật 2023)

Xuất khẩu hàng hóa là mang hàng hóa ra nước ngoài để thực hiện giá trị và giá trị thặng dư vậy xuất khẩu tư bản là gì? ACc mời bạn cùng nghiên cứu trong nội dung trình bày Xuất khẩu tư bản là gì? (Cập nhật 2023)

Xuất khẩu tư bản là gì? (Cập nhật 2023)

1. Xuất khẩu tư bản là gì?

Khái niệm xuất khẩu tư bản xuất hiện vào giữa thế kỷ 19, đi kèm với việc đầu tư quy mô lớn và cướp bóc thuộc địa của các nước phát triển. Lần đầu tiên Marx đưa ra khái niệm xuất khẩu tư bản, ông chỉ ra rằng xuất khẩu tư bản là việc các nước tư bản đầu tư hoặc cho các nước khác vay nhằm thu được lợi nhuận cao bằng cách sử dụng tư bản thừa. Học thuyết Tư bản của Marx cho thấy bản chất của xuất khẩu tư bản ở các nước phát triển và tác động của nó đối với nền kinh tế thế giới. Marx cho rằng xuất khẩu tư bản là kết quả của việc tư bản theo đuổi giá trị thặng dư và sản phẩm xã hội hóa tư bản chủ nghĩa.

Bản chất của việc tư bản theo đuổi giá trị thặng dư khiến cho tư bản cần phải mở rộng ra khỏi biên giới quốc gia, do đó dẫn đến xuất khẩu tư bản. Xuất khẩu tư bản của xã hội tư bản tồn tại dưới cách thức xuất khẩu tư bản hàng hóa và xuất khẩu tư bản cho vay. “Tư bản thừa” là cơ sở vật chất cần thiết để xuất khẩu tư bản. Do tồn tại dư thừa vốn, tỷ suất sinh lợi nội địa giảm, nhằm đạt được doanh thu cao hơn; vốn cần xuất khẩu ra nước ngoài. Ngoài việc xem xét xuất khẩu tư bản trong lĩnh vực sản xuất, Mác còn phân tích tác động của xuất khẩu tư bản đối với nền kinh tế dưới góc độ quan hệ sản xuất. Ông chỉ ra rằng một mặt, xuất khẩu tư bản đã làm thay đổi quan hệ sản xuất tự cung tự cấp trước đây, làm cho các quốc gia, dân tộc phụ thuộc và liên kết với nhau.

Mặt khác, nó cũng đã giành được quyền kiểm soát đối với các thuộc địa và nửa thuộc địa, chấm dứt quá trình tự phát triển của các nước này. Cuối cùng, Marx cũng thảo luận về mối quan hệ giữa khủng hoảng kinh tế và xuất khẩu tư bản. xuất khẩu tư bản tạm thời khắc phục được mâu thuẫn cố hữu của chủ nghĩa tư bản, đồng thời đẩy mâu thuẫn ra phạm vi rộng hơn, đồng thời làm tăng khả năng nổ ra khủng hoảng trên phạm vi quốc tế. Trên cơ sở lý luận của Mác, Lê-nin đã đào sâu thêm lý luận về xuất khẩu tư bản.

Ông chia xuất khẩu tư bản thành hai cách thức, một là xuất khẩu tư bản sản xuất, hai là xuất khẩu tư bản cho vay. Lê-nin cho rằng tư bản dư thừa của các nước phát triển chủ yếu chảy sang các nước lạc hậu về kinh tế. Xuất khẩu tư bản phải thoả mãn hai điều kiện, một là tư bản dư thừa ở một số ít nước tư bản phát triển, hai là các nước lạc hậu có khả năng phát triển tư bản chủ nghĩa. Cuối cùng, Lenin chỉ ra rằng kết quả tất yếu của quá trình luân chuyển vốn từ các nước phát triển sang các nước đang phát triển là sự trì trệ kinh tế ở các nước xuất khẩu tư bản và sự suy giảm tư bản của các nước nhập khẩu tư bản.

2. Nguyên nhân hình thành xuất khẩu tư bản

Xuất khẩu tư bản trở thành tất yếu, vì trong những nước tư bản chủ nghĩa phát triển đã tích luỹ được một khối lượng tư bản lớn và nảy sinh tình trạng “thừa tư bản”.

Tình trạng thừa này không phải là thừa tuyệt đối, mà là thừa tương đối, nghĩa là không tìm được nơi đầu tư có lợi nhuận cao ở trong nước.

Tiến bộ kĩ thuật ở các nước này đã dẫn đến tăng cấu tạo hữu cơ của tư bản và hạ thấp tỉ suất lợi nhuận; trong khi đó, ở những nước kém phát triển về kinh tế, nhất là ở các nước thuộc địa, dồi dào nguyên liệu và nhân công giá rẻ nhưng lại thiếu vốn và kĩ thuật.

Do tập trung trong tay một khối lượng tư bản khổng lồ nên việc xuất khẩu tư bản ra nước ngoài trở thành một nhu cầu tất yếu của các tổ chức độc quyền.

3. Các cách thức xuất khẩu tư bản

Xét về hình thức đầu tư, có thể phân chia xuất khẩu tư bản thành xuất khẩu tư bản trực tiếp và xuất khẩu tư bản gián tiếp.

– Xuất khẩu tư bản trực tiếp là đưa tư bản ra nước ngoài để trực tiếp kinh doanh thu lợi nhuận cao.

– Xuất khẩu tư bản gián tiếp là cho vay để thu lợi tức.

4. Vai trò của xuất khẩu tư bản

Việc xuất khẩu tư bản là sự mở rộng quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa ra nước ngoài, là công cụ chủ yếu để bành trướng sự thống trị của tư bản tài chính ra toàn thế giới.

Tuy nhiên, việc xuất khẩu tư bản, về khách quan có những tác động tích cực đến nền kinh tế các nước nhập khẩu.

Như thúc đẩy quá trình chuyển kinh tế tự cung tự cấp thành kinh tế hàng hóa, thúc đẩy sự chuyển biến từ cơ cấu kinh tế thuần nông thành cơ cấu kinh tế nông – công nghiệp, mặc dù cơ cấu này còn què quặt, lệ thuộc vào kinh tế của chính quốc.

Trên đây là toàn bộ nội dung về Xuất khẩu tư bản là gì? (Cập nhật 2023) mà chúng tôi muốn giới thiệu đến quý bạn đọc. Trong quá trình nghiên cứu vấn đề, nếu có bất kỳ câu hỏi nào hoặc có nhu cầu sử dụng dịch vụ hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được hỗ trợ tốt nhất, chúng tôi có các dịch vụ hỗ trợ mà bạn cần. LVN Group đồng hành pháp lý cùng bạn.