Quyền nuôi con khi ly hôn
1. Căn cứ pháp lý về quyền nuôi con khi ly hôn
Quyền nuôi con khi ly hôn được quy định ở những văn bản pháp luật sau:
– Điều 81, 84 Luật Hôn nhân và gia đình 2014;
– Điều 52, Khoản 1 Điều 54 Bộ luật Dân sự 2015.
2. Thế nào là quyền nuôi con khi ly hôn?
Mở đầu nội dung trình bày Quyền nuôi con khi ly hôn chúng ta cùng nghiên cứu một số khái niệm cần lưu ý trong nội dung trình bày này
Ly hôn là việc chấm dứt quan hệ vợ chồng theo bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án ( theo Khoản 14 Điều 3 Luật Hôn nhân và gia đình 2014).
– Theo quy định tại khoản 1 Điều 71 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 thì “Cha, mẹ có nghĩa vụ và quyền ngang nhau, cùng nhau chăm sóc, nuôi dưỡng con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình”.
– Cha mẹ có quyền và nghĩa vụ nuôi con trong các trường hợp sau đây: Con chưa thành niên; Con đã thành niên nhưng mất năng lực hành vi dân sự, không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình.
3. Giải quyết tranh chấp quyền nuôi con khi ly hôn
Về quyền nuôi con khi ly hôn
Việc giải quyết tranh chấp người trực tiếp nuôi con con khi ly hôn được xác định như sau:
- Cách 1: vợ chồng có thể thỏa thuận với nhau để vợ hoặc chồng là người trực tiếp nuôi dạy, chăm sóc con và người kia có nghĩa vụ cấp dưỡng. Nếu con từ 7 tuổi đến dưới 18 tuổi Tòa án sẽ triệu tập để lấy lời khai về nguyện vọng sống với bố hoặc mẹ.
- Cách 2: Trường hợp vợ chồng không thỏa thuận được với nhau về người trực tiếp nuôi con thì có thể yêu cầu Tòa án quyết định người được trực tiếp nuôi con dựa trên những nguyên tắc của pháp luật.
Nếu con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nôm, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.
Nếu con trên 3 tuổi thì quyền nuôi con của cha, mẹ là như nhau. Tòa án sẽ căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con và phải xem xét đến nguyện vọng của con muốn được sống trực tiếp với ai để quyết định việc trao quyền nuôi con cho vợ hoặc chồng.
Về nghĩa vụ cấp dưỡng
Nếu cha, mẹ là người không trực tiếp nuôi con thì phải có nghĩa vụ cấp dưỡng nuôi con để người kia chăm sóc, nuôi dưỡng đến khi trưởng thành.
- Mức cấp dưỡng do người có nghĩa vụ cấp dưỡng và người được ấp dưỡng hoặc người giám hộ của người đó thóa thuận căn cứ vào thu nhập, khả năng thực tiễn của người có nghĩa vụ cấp dưỡng và nhu cầu thiết yếu của người được cấp dưỡng; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết.
- Khi có lý do chính đang, mức cấp dưỡng có thể thay đổi.Việc thay đổi mức cấp dưỡng do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết
Vì vậy, pháp luật không quy định cụ thể mức cấp dưỡng là bao nhiêu mà phải căn cứ vào thu nhập, khả năng thực tiễn của người có nghĩa vụ cấp dưỡng, nhu cầu thiết yếu của người được cấp dưỡng, nhu cầu thiết yếu của người được vấp dưỡng.
4. Các bước thực hiện giành quyền nuôi con khi ly hôn
Bước 1: Nộp đơn khỏi kiện về ly hôn có yêu cầu quyền nuôi con tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền (Đơn theo mẫu quy định của Tòa án nơi đương sự nộp đơn khởi kiện)
Bước 2: Tòa án xem xét đơn trong trường hợp đơn hợp lệ, trường hợp đơn chưa hợp lệ thì ra thông báo bổ sung, sửa đổi đơn khởi kiện
Bước 3: Tòa án ra quyết định thụ lý vụ án quyền nuôi con khi ly hôn và thông báo nộp tiền tạm ứng án phí
Bước 4: Mở phiên tòa để giải quyết
- Trong phiên tòa này: Các bên đương sự phải chứng minh được mình đủ điều kiện để nuôi con để Tòa án xem xét và làm căn cứ giải quyết.
- Tòa án sẽ giải quyết việc ai nuôi con trong quá trình giải quyết ly hôn theo đơn khỏi kiện về ly hôn
5. Căn cứu để giành quyền nuôi con khi ly hôn
– Để được giành quyền nuôi con khi ly hôn, cha mẹ phải chứng minh mình có đủ các điều kiện kinh tế và tinh thần để tạo cho con môi trường phát triển tốt nhất về mọi mặt: trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục …
- Về điều kiện kinh tế: Một trong hai người phải chứng minh mình có đủ điều kiện vật chất về thu nhập, tài sản, nơi ở ổn định…
- Về tinh thần phải chứng minh bản thân có đủ thời gian để ở bên con, chăm sóc, nuôi dưỡng con, luôn phải đặt con lên hàng đầu…
6. Một số chứng minh để làm căn cứ khi giành quyền nuôi con khi ly hôn
Khi giành quyền nuôi con khi ly hôn bạn phải chứng minh một số việc để làm căn cứ như sau:
– Bằng chứng lợi thế trước tòa cho thấy đối phương có lỗi trong việc ly hôn như ngoại tình, bạo lực gia đình, không thực hiện tốt nghĩa vụ của người chồng, người cha,…
– Chứng minh được thu nhập đảm bảo nuôi con
– Chứng minh được thời gian quan tâm chăm sóc con: Người trực tiếp nuôi dưỡng con phải có thời gian dành cho con.
Để trẻ phát triển toàn diện, trẻ cần phải được đáp ứng cả về yếu tố vật chất và tinh thần.
Nếu bạn có kinh tế nhưng lại không thể bố trí thời gian để chăm sóc, gần gũi con thì Tòa án cũng khó có thể giao con cho bạn trực tiếp nuôi dưỡng.
Do đó, nếu như đối phương là người thường xuyên phải đi lại xa nhà, không có thời gian bên con, bạn sẽ giành thêm lợi thế trong cuộc chiến giành quyền nuôi con.
Cho dù đối phương có nền tảng tài chính tốt hơn bạn nhưng nếu bạn chứng minh được đối phương không thể giành thời gian để chăm sóc con hoặc trực tiếp nuôi dưỡng con thì đó sẽ là bất lợi lớn cho họ và quyền nuôi con khi ly hôn sẽ nghiêng về phía bạn.
Yếu tố thời gian có thể được chứng minh qua thời gian công tác của bạn hàng tuần, hàng tháng, tính chất công việc có thường xuyên phải đi xa nhà được không,…
– Chứng minh được đối phương trong thời gian chung sống không quan tâm con, bạo lực với con..
– Chứng minh được ngoài những điều kiện về tiền bạc, thời gian, còn có những điều kiện khác tốt hơn cho con: Yếu tố vật chất là một trong những yếu tố cần thiết khi Tòa án phán quyết quyền nuôi con. Tuy nhiên, đó không phải là yếu tố quyết định.
Tức là dù đối phương có nền tảng tài chính tốt hơn, bạn vẫn có thể giành quyền nuôi con. Điều kiện tài chính đảm bảo mà pháp luật nhắc tới không phải là yêu cầu cho con có cuộc sống chất lượng cao, trọn vẹn mọi thứ.
Vì vậy, người điều kiện về tiền bạc hoặc thời gian, bạn cần chứng minh được mình có nhiều yếu tố khác đảm bảo nuôi dưỡng con tốt hơn như tình cảm dành cho con, con muốn ở với bạn hơn, bạn chăm sóc con tốt hơn,…
Chứng minh được những yếu tố trên, bạn sẽ giành được lợi thế gần như tuyệt đối khi Tòa án phán quyết quyền nuôi con.
Tuy nhiên, trên thực tiễn, không phải lúc nào bạn cũng dễ dàng và biết cách chứng minh các lợi thế của mình. Bạn cần phải chuẩn bị các giấy tờ hoặc tài liệu cần thiết để chứng minh cho Tòa án rằng bạn có điều kiện kinh tế tốt hơn đối phương hoặc ở mức đảm bảo nuôi con.
Bạn phải tìm cách chứng minh mình có phẩm chất đạo đức tốt, môi trường sống tốt cho con, thời gian dành cho con nhiều hơn đối phương… Song song với đó, bạn cũng phải tìm ra các bất lợi nếu cho con ở với đối phương để Tòa án xem xét.
7. Những tài liệu, giấy tờ cần có để chứng minh khi giành quyền nuôi con
Các giấy tờ tài liệu có thể gửi tới cho Tòa án trong quá trình giành quyền nuôi con khi ly hôn:
– Giấy tờ xác minh thu nhập
– Một số hình ảnh để chứng minh không thực hiện tốt nghĩa vụ chăm sóc, nuôi dưỡng con trước thời gian ly hôn.
– Các tài liệu liên quan khác có lợi cho mình để giành quyền nuôi con.
Lưu ý: Các tài liệu, giấy tờ trên phải đảm bảo được tính khách quan, trung thực.
8. Trường hợp bị hạn chế việc giành quyền nuôi con khi ly hôn
Khi thuộc một trong các trường hợp sau vợ hoặc chồng sẽ bị hạn chế quyền nuôi con khi ly hôn:
– Bị kết án về một trong các tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của con với lỗi cố ý;
– Có hành vi vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con;
– Phá tài sản của con;
– Có lối sống đồi trụy;
– Xúi giục, ép buộc con làm những việc trái pháp luật, trái đạo đức xã hội.
9. Hồ sơ yêu cầu Tòa án hạn chế quyền nuôi con khi ly hôn
Hồ sơ bao gồm
– Đơn yêu cầu tòa án hạn chế quyền thăm nom con khi người còn lại giành được quyền nuôi con khi ly hôn;
– Bản sao quyết định ly hôn có công chứng;
– Bản sao chứng minh thư nhân dân, Căn cước công dân;
– Chứng cứ chứng minh người không trực tiếp nuôi con đã có hành vi ảnh hưởng đến việc chăm sóc giáo dục con;
– Đơn xin xác nhận cư trú chứng minh thẩm quyền khởi kiện;
Người yêu gửi đơn tới Tòa án nhân dân cấp huyện nơi bị đơn cư trú để được giải quyết.
10. Các trường hợp thay đổi người nuôi con trong việc giành quyền nuôi con khi ly hôn
Tiếp theo nội dung trình bày quyền nuôi con khi ly hôn là các trường hợp thay đổi người nuôi con. Theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình quy định trường hợp thay đổi người nuôi con sau khi Tòa án đã có quyết định:
– Khi cha mẹ có thỏa thuận về việc thay đổi người nuôi con;
– Nếu con trên 7 tuổi thì khi đổi người nuôi con phải hỏi ý kiến của con;
– Cha hoặc mẹ có quyền yêu cầu nếu thấy người còn lại không còn đủ khả năng và điều kiện để chăm sóc và mang đến cho con lợi ích tốt nhất nữa;
– Nếu cả cha mẹ đều không có đủ điều kiện để nuôi dạy con thì Tòa sẽ quyết định trao quyền nuôi con cho người giám hộ.
11. Trường hợp vi phạm quy định về quyền nuôi con thì bị xử phạt thế nào?
Khi vi phạm quy định về quyền nuôi con khi ly hôn sẽ bị xử phạt như sau:
– Theo quy định tại Điều 53 Nghị định 167/2013/NĐ-CP quy định về xử phạt hành chính trong lĩnh vực hôn nhân gia đình thì người nào có hành vi ngăn cản quyền thăm nom, chăm sóc giữa cha, mẹ và con thì bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100 nghìn đồng đến 300 nghìn đồng.
– Đối với hành vi từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng giữa vợ chồng sau khi ly hôn, giữa cha mẹ và con sau khi ly hôn thì bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100 nghìn đồng đến 300 nghìn đồng.
– Bên cạnh đó, khi đã có quyết định của Tòa án yêu cầu cha hoặc mẹ phải có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con nhưng không thực hiện bản án mặc dù có đủ điều kiện và đã bị áp dụng biện pháp cưỡng chế thì có thể bị phạt tối đa 5 năm tù giam theo hướng dẫn tại Điều 380 Bộ luật Hình sự 2015.
– Mặt khác, nếu việc trốn tránh hoặc từ chối nghĩa vụ cấp dưỡng của cha mẹ khiến người con lâm vào tình trạng nguy hiểm đến tính mạng, sức khỏe thì có thể bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm theo hướng dẫn tại Điều 186 Bộ luật Hình sự 2015.
Danh mục dịch vụ Công ty Luật LVN Group
12. Dịch vụ tư vấn hỗ trợ pháp lý về quyền nuôi con khi ly hôn tại công ty Luật LVN Group
Các bạn có thể sử dụng dịch vụ tư vấn hỗ trợ pháp lý về quyền nuôi con khi ly hôn của chúng tôi như sau:
– Tư vấn về quyền nuôi con trong thời kỳ hôn nhân;
– Tư vấn về thỏa thuận của vợ chồng người trực tiếp nuôi con, cấp dưỡng;
– Tư vấn về vấn đề thăm nom, chăm sóc con khi không trực tiếp nuôi dưỡng, chăm sóc;
– Tư vấn về việc cản trở thăm nom, chăm sóc con.
– Tư vấn tranh chấp giành quyền nuôi con và cấp dưỡng ly hôn;
– Tư vấn về việc thay đổi quyền nuôi con và cấp dưỡng sau ly hôn;
– Tư vấn về độ tuổi của con để giải quyết tranh chấp quyền nuôi con, cấp dưỡng;
– Tư vấn điều kiện về đạo đức nuôi con;
– Tư vấn trường hợp gửi con cho ông bà có được mất quyền nuôi con được không?
– Hướng dẫn, tư vấn cho khách chuẩn bị hồ sơ để nộp tại Tòa án có thẩm quyền;
– Soạn thảo đơn từ và các giấy tờ cần thiết cho khách hàng;
– Tư vấn bảo vệ quyền lợi cho quý khách tại các cấp tòa án và giải quyết tranh chấp có liên quan.
Hy vọng với những thông tin mà chúng tôi chia sẻ ở trên, LVN Group đã giúp các bạn hiểu rõ hơn về các vấn đề liên quan đến quyền nuôi con khi ly hôn. Nếu có bất kỳ câu hỏi nào quý khách có thể liên hệ trực tiếp với chúng tôi qua số điện thoại luật sư tư vấn ly hôn 1900.0191 hoặc qua Hotline 1900.0191 hoặc qua email: info@lvngroup.vn để được tư vấn tận tình. Xin chân thành cảm ơn.