1. Hóa đơn điện tử là gì?

Hóa đơn điện tử là hóa đơn có mã hoặc không có mã của cơ quan thuế được thể hiện ở dạng dữ liệu điện tử do tổ chức, cá nhân bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ lập, ghi nhận thông tin bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ theo quy định của pháp luật về kế toán, pháp luật về thuế bằng phương tiện điện tử, bao gồm cả trường hợp hóa đơn được khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối chuyển dữ liệu điện tử với cơ quan thuế.

Hóa đơn điện tử bao gồm hóa đơn giá trị gia tăng, hóa đơn bán hàng, tem điện tử, vé điện tử, thẻ điện tử, phiếu thu điện tử, phiếu xuất kho kiêm vận chuyển điện tử hoặc các chứng từ điện tử có tên gọi khác. (Điều 89 Luật quản lý thuế 2019)

 

2. Thời điểm bắt buộc áp dụng hóa đơn điện tử trên cả nước

Theo quy định tại khoản 2 Điều 151 Luật quản lý thuế 2019 thì các quy định về hóa đơn, chứng từ điện tử trong Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2022 đồng thời cũng khuyến khích cơ quan, tổ chức, cá nhân áp dụng quy định về hóa đơn, chứng từ điện tử của Luật này trước ngày 01/7/2022.

Và nội dung này được cụ thể tại Điều 59, Điều 60 Nghị định 123/2020/NĐ-CP, Điều 11 Thông tư 78/2021/TT-BTC.

 

3. Trường hợp không bắt buộc áp dụng hóa đơn điện tử sau ngày 30/6/2022

Theo quy định tại Luật quản lý thuế 2019, Nghị định 123/2020/NĐ-CP và Thông tư 78/2021/TT-BTC thì các cơ sở kinh doanh phải sử dụng hóa đơn điện tử kể từ ngày 1/7/2022. Tuy nhiên vẫn có trường hợp không bắt buộc phải sử dụng hóa đơn điện từ kể từ thời điểm trên khi đáp ứng điều kiện theo quy định. Cụ thể, nội dung này được ghi nhận tại khoản 2 Điều 12 Thông tư 78/2021/TT-BTC:

Đối với cơ sở kinh doanh mới thành lập trong thời gian từ ngày Thông tu này được ban hành đến hết ngày 30 tháng 6 năm 2022, trường hợp cơ quan thuế thông báo cơ sở kinh doanh thực hiện áp dụng hóa đơn điện tử theo quy định tại Nghị định 123/2020/NĐ-CP, Nghị định 119/2018/NĐ-CP, Thông tư số 68/2019/TT-BTC và Thông tư này thì cơ sở kinh doanh thực hiện theo hướng dẫn của cơ quan thuế. Trường hợp chưa đáp ứng điều kiện về hạ tầng công nghệ thông tin mà tiếp tục sử dụng hóa đơn theo quy định tại Nghị định số 51/2010/NĐ-CP ngày 14/5/2010 và Nghị định số 04/2014/NĐ-CP ngày 17/01/2014 của Chính phủ quy định về hóa đơn bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ thì thực hiện như các cơ sở kinh doanh nêu tại khoản 1 Điều này.

Theo đó, cơ sở kinh doanh thuộc trường hợp không bắt buôc phải sử dụng hóa đơn điện tử từ ngày 1/7/2022 nếu đáp ứng các điều kiện gồm:

(i) Thành lập trong thời gian từ ngày 17/9/2021 đến hết ngày 30/6/2022; và

(ii) Chưa đáp ứng điều kiện về hạ tầng công nghệ thông tin để sử dụng hóa đơn điện tử theo quy định pháp luật.

Cơ sở kinh doanh thuộc trường hợp không bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử này sẽ tiếp tục sử dụng hóa đơn đặt in, hóa đơn tự in,…  thì phải thực hiện gửi dữ liệu hóa đơn để cơ quan thuế theo Mẫu số 03/DL-HĐĐT Phụ lục IA ban hành kèm theo Nghị định 123/2020/NĐ-CP cùng với việc nộp tờ khai thuế giá trị gia tăng. Cơ quan thuế xây dựng dữ liệu hóa đơn của các cơ sở kinh doanh này để đưa vào cơ sở dữ liệu hóa đơn và đăng tải trên Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế phục vụ việc tra cứu dữ liệu hóa đơn.

Như vậy, ngoại trừ trường hợp cơ sở kinh doanh đáp ứng 02 điều kiện trình bày trên đây thì từ ngàu 1/7/2022 tất cả các cơ sở kinh doanh quy định tại Điều 91 Luật quản lý thuế sẽ phải áp dụng hóa đơn điện tử cho hoạt động bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ của mình.

 

4. Xử phạt hành chính hành vi không sử dụng hóa đơn điện tử theo quy định

Theo quy định tại Nghị định 125/2020/NĐ-CP thì không có quy định xử phạt đối với hành vi không sử dụng hóa đơn điện tử khi thuộc trường hợp bắt buộc phải sử dụng hóa đơn điện tử. Tuy nhiên, tại Điều 30 có quy định xử phạt hành vi vi phạm quy định về chuyển dữ liệu hóa đơn điện tử.

Theo đó, hình phạt chính đối với hành vi vi phạm quy định về chuyển dữ liệu hóa đơn điện tử này là phạt tiền, mức tiền phạt sẽ tăng dần trên cơ sở số ngày quá thời hạn chuyển dữ liệu hóa đơn điện tử đến cơ quan thuế theo quy định. Mức phạt tiền thấp nhất là 2 triệu đồng đến 5 triệu đồng và cao nhất là 10 triệu đồng đến 20 triệu đồng. Đây là mức xử phạt áp dụng đối với cá nhân vi phạm, trường hợp là tổ chức thì mức phạt gấp đôi (điểm a khoản 4 Điều 7 Nghị định 125/2020/NĐ-CP).

Đồng thời sẽ bị áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả là buộc chuyển dữ liệu hóa đơn điện tử đến cơ quan thuế đối với hành vi vi phạm:

(i) chuyển bảng tổng hợp dữ liệu hóa đơn điện tử không đầy đủ số lượng hóa đơn đã lập trong kỳ và

(ii) không chuyển dữ liệu hóa đơn điện tử cho cơ quan thuế theo thời hạn quy định.

Trên đây là tư vấn của chúng tôi về nội dung “Các trường hợp không bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử” theo quy định pháp luật hiện hành. Trên thực tế, việc áp dụng hóa đơn điện tử của các cơ sở kinh doanh được cơ quan thuế thông báo trực tiếp, tuy nhiên việc nắm bắt kiến thức pháp lý về trường hợp không bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử từ ngày 1/7/2022 sẽ giúp các cơ sở kinh doanh chủ động hơn trong việc thực hiện các nghĩa vụ về hóa đơn điện tử của mình. Nếu bạn đọc có vướng mắc pháp lý cụ thể trong lĩnh vực thuế, hóa đơn cần giải đáp vui lòng liên hệ qua Hotline 1900.0191 để được tư vấn hỗ trợ trực tiếp bởi Luật sư và chuyên viên tư vấn pháp luật thuế của Luật LVN Group. Rất mong nhận được sự hợp tác!