Địa chỉ thường trú là gì? Cách ghi địa chỉ thường trú đúng?

1. Sổ hộ khẩu là gì?

Hộ khẩu là từ có nguồn gốc Hán Việt trong đó, hộ có nghĩa là gia đình còn khẩu có nghĩa là từng thành phần nhỏ cấu thành lên gia đình. Như vậy, diễn giải ra thì sổ hộ khẩu là giấy tờ quản lý số lượng người trong một gia đình tại một địa chỉ cư trú xác định. Dưới góc độ pháp lý, Sổ hộ khẩu được hiểu là một loại giấy tờ pháp lý trong lĩnh vực quản lý hộ tịch được cấp cho người dân (gồm hộ gia đình hoặc cá nhân) đã đăng ký thường trú. Sổ hộ khẩu có giá trị dùng để xác định nơi thường trú của công dân (để phân biệt với nơi tạm trú).

(Hình ảnh minh họ về quyền Sổ Hộ khẩu được sử dụng để quản lý dân cư từ trước 1/7/2021)

2. Địa chỉ thường trú là gì ?

Theo quy định tại khoản 8 Điều 2 Luật Cư trú năm 2020, địa chỉ thường trú của công dân được giải thích là nơi mà công dân thường xuyên sinh sống, mang tính chất ổn định, lâu dài và đã được đăng ký thường trú tại địa chỉ đó theo quy định pháp luật về cư trú.

3. Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư là gì?

Thuật ngữ này được giải thích tại Điều 3 Luật Căn cước công dân năm 2014 như sau: Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư là hệ thống tập hợp nhiều thông tin, dữ liệu của người dân đã được số hoá, chuẩn hoá, lưu trữ để phục vụ cho mục đích quản lý, tra cứu và thực hiện các công việc cần thiết liên quan đến lĩnh vực hộ tịch. Cơ sở dữ liệu này được tổ chức và xây dựng theo một cấu trúc nhất đinh, được lưu trữ trong các thiết bị điện tử. Các thông tin được lưu trữ trong cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư có thể gồm: Họ tên, ngày tháng năm sinh, giới tính, số định danh công dân, địa chỉ thường trú, nơi ở hiện tại, nguyên quán, dân tộc, tình trạng hôn nhân,… và các thông tin khác theo quy định tại Điều 9 Luật Căn cước công dân năm 2014 mà công dân đã kê khai trong tờ kê khai cung cấp thông tin dân cư.

4. Hướng dẫn cách ghi địa chỉ thường trú đúng nhất

4.1. Lý do công dân hay ghi sai thông tin thường trú

Từ trước tới nay, chúng ta thường có thói quen xuất trình chứng minh thư nhân dân hoặc căn cước công dân để kê khai thông tin cá nhân theo loại giấy tờ tuỳ thân này, trong đó có việc ghi địa chỉ thường trú. Trên chứng minh thư ghi nơi thường trú thế nào thì ghi thông tin y như vậy trong các hợp đồng, giao dịch hoặc các giấy tờ khác.

Vì thời điểm mà công dân đủ tuổi làm chứng minh thư thì sổ hộ khẩu là giấy tờ bắt buộc phải nộp để cán bộ công an phụ trách thủ tục ghi nhận, cập nhật thông tin và cấp chứng minh thư cho công dân theo địa chỉ thường trú trên sổ hộ khẩu. Nên đa phần thông tin thường trú trên chứng minh thư hoặc căn cước sẽ trùng khớp với thông tin thường trú trên sổ hộ khẩu. Ngoài ra, khi công dân có sự thay đổi về địa chỉ thường trú thì phải thực hiện thủ tục cấp lại chứng minh thư nhân dân cho khớp với địa chỉ thường trú mới. Cho nên, nếu các quy định cứ tồn tại như vậy và công dân đều nghiêm chỉnh thực hiện thì các thông tin trong chứng minh và sổ hộ khẩu lúc nào cũng khớp nhau thì việc ghi địa chỉ thường chú theo loại giấy tờ nào thì cũng đều đúng. 

Tuy nhiên, trước đây do nhiều người không thực hiện thủ tục đổi chứng minh nhân dân khi thay đổi nơi thường trú và đặc biệt, kể từ thời điểm tháng 7 năm 2021, việc quản lý hộ khẩu giấy được thay thể bằng Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư (hay chúng ta thường gọi là sổ hộ khẩu điện tử) và quy định về việc đổi sang sử dụng thẻ căn cước công dân gắn chip, việc lúng túng trong việc ghi thông tin thường trú nên thực hiện ghi theo loại giấy tờ nào cũng xảy ra nhiều. Không những vậy, theo quy định tại Luật Căn cước công dân 2014, trường hợp đổi hộ khẩu thường trú, không bắt buộc công dân phải làm thủ tục đổi căn cước công dân mà việc đổi này được giải quyết theo yêu cầu cá nhân nên nhiều người vì ngại thủ tục và sợ thời gian cấp đổi căn cước gắn chip lâu nên không làm nên mới xuất hiện sự mâu thuẫn giữa thông tin trong hộ khẩu hoặc cơ sở dữ liệu quốc gia với chứng minh thư hoặc căn cước công dân. Hoặc nhiều người không đối chiếu thông tin mà ghi theo “trí nhớ” nên xảy ra trường hợp sai địa chỉ thường trú.

Ví dụ: Địa chỉ thường trú ghi nhận trên cơ sở dữ liệu gồm: Số nhà, tên đường, phường, quận, thành phố. Nhưng công dân ghi thiếu số nhà và tên đường, chỉ ghi mỗi phường, quận, thành phố.

4.2. Địa chỉ thường trú ghi như thế nào, ghi theo loại giấy tờ nào mới đúng?

Hiện nay không có quy định hướng dẫn về việc ghi thông tin địa chỉ thường trú phải chi tiết tới mấy bậc như phải chi tiết tới từng số nhà, ngõ, ngách, đường phố,… vì thực tế, ở khu vực thành phố mới có đầy đủ các thông tin đó còn khu vực nông thôn thì không phải ở đâu cũng thể hiện đầy đủ chi tiết được như vậy. Ở khu vực nông thông, thông tin thường trú có thể bao gồm từ Đội 1, Thôn X, Xã Y, Huyện Z, Tỉnh H hoặc số nhà 2, đường Nguyễn Văn Linh, thị trấn A, huyện B, tỉnh C,….

Thời điểm triển khai Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, công an khu vực phụ trách thu thập thông tin dân cư đã gửi tới các hộ dân trong khu vực bản thu thập thông tin dân cư (Mẫu DC-01) theo đó, các thành viên trong gia đình phải kê khai đúng thông tin vào mẫu DC01, nơi thường trú kê khai dựa theo sổ hộ khẩu giấy hiện hành. Nên địa chỉ thường trú trong hộ khẩu giấy như thế nào sẽ được cập nhật vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Trường hợp có thay đổi thường trú, công dân không phải làm thủ tục đổi căn cước công dân mà chỉ thực hiện thủ tục chuyển nơi thường trú và được ghi nhận trong cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Do đó, để chính xác, khi muốn ghi địa chỉ thường trú, quý bạn đọc có thể tra cứu trực tiếp trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. 

Cách tra cứu thông tin được thực hiện như sau:

Bước 1: Truy cập vào trang web: http://dichvucong.dancuquocgia.gov.vn. Giao diện của website này sẽ xuất hiện như sau:

Nếu chưa có tài khoản thì bạn nhấn mục Đăng nhập ở góc trên bên phải của trang web. Sau đó chọn Tài khoản Cổng DVC Quốc gia >> chọn Tài khoản được cấp bởi Cổng dịch vụ công quốc gia. Khi kéo xuống, bạn sẽ thấy mục Chưa có tài khoản? Đăng ký. Bạn nhấn chuột trái vào mục Đăng ký và làm theo hướng dẫn để được cấp tài khoản đăng nhập.

Bước 2: Đăng nhập và tra cứu thông tin công dân

Khi đăng nhập thành công, bạn chọn mục Thông tin công dân, nhập đầy đủ thông tin vào các mục có dấu hoa thị đỏ * 

Sau đó nhấn tìm kiếm, các thông tin cá nhân của bạn sẽ xuất hiện, trong đó có thông tin về địa chỉ thường trú. Bạn sẽ ghi địa chỉ thường trú theo thông tin tra cứu được từ cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Tuy nhiên, trên thực tiễn, trường hợp không có sự sai khác giữa địa chỉ thường trú trên căn cước công dân với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư thì bạn có thể đối chiếu nhanh từ thẻ căn cước mà không cần phải thực hiện việc tra cứu như trên. 

Địa chỉ thường trú là một trong các thông tin quan trọng của cá nhân, góp phần xác định chính xác nơi cung cấp dịch vụ cho cá nhân trong một số giao dịch như ký kết hợp đồng sử dụng điện, nước tại nơi thường trú, gửi, nhận các thông báo, thông tin từ các cơ quan nhà nước và các tổ chức xã hội khác (như thông báo tiền điện, nước, thông báo từ cơ quan chức năng,…) nên việc ghi chép, kê khai địa chỉ thường trú phải thực sự chính xác.

Vậy, trong quá trình tra cứu thông tin, hoặc có sự thay đổi địa chỉ cư trú, bạn có thể liên hệ cán bộ công an phụ trách dân cư tại khu vực của bạn để được hỗ trợ hoặc liên hệ tới Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến của Luật LVN Group theo hotline: 1900.0191 để được các Luật sư của LVN Group, chuyên viên tư vấn, giải đáp thắc mắc. Xin chân thành cảm ơn!