Hỏi: Khẳng định sau đúng hay sai, giải thích tại sao: “Mọi trường hợp trong khi thi hành công vụ mà gây ra hậu quả chết người thì đều bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 127 Bộ luật Hình sự năm 2015?”

Đáp: Khẳng định sai. Bởi vì:

Hành vi khách quan của tội làm chết người trong khi thi hành công vụ là hành vi làm chết người do dùng vũ lực ngoài những trường hợp pháp luật cho phép.

Trên thực tế có một số trường hợp trong khi thi hành công vụ mà gây hậu quả chết người không bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 127 Bộ luật hình sự năm 2015:

+ Làm chết người do thực hiện quyền phòng vệ chính đáng.

+ Làm chết người do sử dụng vũ khí trong những trường hợp pháp luật cho phép.

– Làm chết người nhưng do hống hách, xem thường tính mạng của người khác thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội giết người theo quy định tại Điều 123 Bộ luật hình sự năm 2015…

Luật LVN Group phân tích chi tiết hơn quy định pháp luật về vấn đề trên như sau:

 

1. Người thi hành công vụ là gì?

Thi hành công vụ là việc mà người được bầu cử, phê chuẩn, tuyển dungj hoặc được bổ nhiệm vào một vị trí trong cơ quan nhà nước để thực hiện nhiệm vụ quản lý hành chính, tố tụng, thi hành án hoặc người khác được cơ quan nhà nước có thẩm quyền giao thực hiện nhiệm vụ có liên quan đến hoạt động quản lý hành chính, tố tụng, thi hành án. 

Người thi hành công vụ là cán bộ, công chức, viên chức, sĩ quan, hạ sĩ quan, chiến sĩ lực lượng vũ trang nhân dân được cơ quan, tổ chức hoặc cá nhân có thẩm quyền thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của pháp luật và được pháp luật bảo vệ nhằm phục vụ lợi ích của nhà nước, nhân dân và xã hội. 

Theo luật trách nhiệm bồi thường của Nhà nước 2017 thì có quy định rằng, người thi hành công vụ chính là người được bầu cử, phê chuẩn, tuyển dụng hoặc bổ nhiệm theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức và pháp luật liên quan vào một vị trí trong cơ quan nhà nước để thực hiện nhiệm vụ quản lý hành chính, tố tụng hoặc thi hành án hoặc người khác được cơ quan nhà nước có thẩm quyền giao thực hiện nhiệm vụ có liên quan đến hoạt động quản lý hành chính, tố tụng thi hành án. 

 

2. Tội làm chết người trong khi thi hành công vụ. 

Tội làm chết người trong thi hành công vụ được coi là hành vi làm chết người khi thi hành công vụ do dùng vũ lực ngoài những trường hợp mà pháp luật cho phép. Tôi làm chết người trong khi thi hành công vụ được quy định tại điều 270 của bộ luật hình sự 2015 sửa đổi và bổ sung năm 2017. Theo đó thì

Người nào trong khi thi hành công vụ mà làm chết người do dùng vũ lực ngoài những trường hợp pháp luật cho phép, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm

Phạm tội mà thuộc một trong các trường hợp sau thì bị phạt tù từ 08 năm đến 15 năm

– Làm chết 02 người trở lên

– Đối với người dưới 16 tuổi, phụ nữ mà biết là có thai

Đối với người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm. 

Chủ thể của tội này chính là người đang thi hành công vụ, họ là người có chức vụ, quyền hạn trong cơ quan nhà nước hoặc tổ chức xã hội thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình. Do tính chất công việc được giao nên họ được phép dùng vũ lực trong những trường hợp nhất định để thực hiện nhiệm vụ của mình. 

Theo điều 127 của bộ luật hình sự thì có quy định rằng làm chết người do dùng vũ lực ngoài những trường hợp pháp luật cho phép. Vậy thì những trường hợp nào thì pháp luật cho phép dùng vũ lực? 

Căn cứ vào Luật quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ năm 2017 thì có quy định các trường hợp nổ súng quân dụng khi thực hiện nhiệm vụ bảo đảm an ninh, trật tự ( điều 13) thì người thi hành nhiệm vụ độc lập phải cảnh báo bằng hành động, mệnh lênh lời nói hoặc bắn chỉ thiên trước khi nổ súng vào đối tượng trong trường hợp sau:

– Đối tượng đang sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, vũ lực hoặc công vụ, phương tiện khác tấn công hoặc chống trả đe dọa tính mạng, sức khỏe của người thi hành công vụ hoặc người khác

– Đối tượng đang sử dụng vũ khí vật liệu nổ, vũ lực hoặc công cụ, phương tiện khác gây rối trật tự công công đe dọa tính mạng sức khỏe, tài sản của người khác

– Người đang bị truy nã, bị bắt, người bị giữ trong trường hợp khẩn cấp, tạm giữ, tạm giam, người đang bị áp giải, xét xử hoặc chấp hành hình phạt tù đang chống trả, đe dọa tính mạng, sức khỏe của người thi hành công vụ hoặc người khác; đối tượng đang đánh tháo người bị dẫn giải, người bị giam, giữ, áp giải do phạm tội nghiêm trọng, phạm tội rất nghiêm trọng, phạm tội đặc biệt nghiêm trọng, tái phạm nguy hiểm

– -Khi biết rõ đối tượng đang thực hiện hành vi phạm tội nghiêm trọng, phạm tội rất nghiệm trọng, phạm tội đặc biệt nghiêm trọng

– Được nổ sung vào phương tiện giao thông cơ giới đường bộ,phương tiện giao thông đường thủy nội địa, trừ phương tiện giao thông của cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan lãnh sự nước ngoài, cơ quan đại diện tổ chức quốc tế để dừng phương tiện đó trong trường hợp đối tượng điều khiển phương tiện đó tấn công hoặc đe dọa trực tiếp đến tính mạng người thi hành công vụ hoặc người khác; khi biết rõ phương tiện do đối tượng phạm tội điều khiển cố tình chạy trốn, trừ trường hợp trên phương tiện có trở người hoặc có con tin; khi biết rõ trên phương tiện chở đối tượng phạm tội hoặc vũ ký, vật liệu nổ trái phép, tài liệu phản động, bí mật nhà nước, ma túy, bảo vật quốc gia cố tình chạy trốn, trừ trường hợp trên phương tiện có chở người hoặc có con tin. 

Người thi hành nhiệm vụ độc lập được nổ súng vào đối tượng không cần cảnh báo trong trường hợp sau đây:

– Đối tượng đang sử dụng vũ khí, vật liệu nổ trực tiếp thực hiện hành vi phạm tội khủng bổ, giết người, bắt cóc con tim hoặc đang trực tiêp sử dụng vũ khí, vật liệu nổ chống lại việc bắt giữ khi vừa thực hiện xong hành vi phạm tội đó

– Đối tượng sản xuất, mua bán, tàng trữ, vận chuyển hoặc tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy trực tiếp sử dụng vũ khí, vật liệu nổ chống lại việc bắt giữ

– Đối tượng đang sử dụng vũ khí, vật liệu nổ tấn công hoặc uy hiếp trực tiếp đến an toàn của đối tượng cảnh vệ, công trình quan trọng về an ninh quốc gia, mục tiêu quan trọng được bảo vệ theo quy định của pháp luật.

– Đối tượng đang sử dụng vũ khí, vật liệu bổ, vũ lực đe dọa trực tiếp đến tính mạng của người thi hành công vụ hoặc người khác.

– Đối tượng đang trực tiếp thực hiện hành vi cướp súng của người thi hành công vụ

– Được nổ súng vào động vật đang đe dọa trực tiếp đến tính mạng và sức khỏe của người thi hành công vụ hoặc người khác. 

Luật cảnh vệ 2017 cũng quy định nổ súng khi thi hành nhiệm vụ thì cán bộ, chiến sĩ cảnh vệ trong khi thi hành nhiệm vụ chỉ được nổ súng trong các trường hợp sau và tuân thủ nguyên tắc sử dụng vũ khí quân dụng tại luật quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu cháy nổ và công cụ hổ trợ

– Cảnh báo đối tượng đang đột nhập vào khu vực, mục tiêu cảnh vệ

– Nổ súng vào đối tượng đang đột nhập vào khu vực,mục tiêu cảnh vệ, sau khi đã ra hiệu lệnh dừng lại và bắn chỉ thiên nhưng không hiệu quả,

– Vô hiệu hóa đối tượng đang có hành vi tấn công trực tiếp đối tượng cảnh vệ hoặc cán bộ, chiến sĩ cảnh vệ đang thực hiện nhiệm vụ

– Trường hợp nổ súng khác quy định tại luật quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ. 

Như vậy thì những hành vi mà dùng vũ khí ngoài những trường hợp nói trên đều bị coi là hành vi dùng vũ khí ngoài những trường hợp cho phép và có thể đều trở thành hành vi khách quan của tội làm chết người trong khi thi hành công vụ. 

Về hậu quả của tội làm chết người trong khi thi hành công vụ đó là có người chết. Lỗi được xác định trong cấu thành tội phạm là lỗi cố ý dùng vũ lực ngoài những trường hợp mà pháp luật cho phép. 

Tóm lại thì trong khi thi hành công vụ mà làm chết người do dùng vũ lực ngoài những trường hợp pháp luật cho phép mà chúng tôi đã chỉ ra cho các bạn ở trên thì các bạn phạm tội làm chết người trong khi thi hành công vụ

Xét lại nhận định ban đầu là mọi hành vi làm chết người trong khi thi hành công vụ thì đều bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Khẳng định này là hoàn toàn sai bởi vì hành vi khách quan của tội làm chết người trong khi thi hành công vụ là hành vi làm chết người do dùng vũ lực ngoài những trường hợp cho phép. Như vậy thì không phải mọi hành vi làm chết người khi thi hành công vụ đều bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Những trường hợp nổ sung khi tuân thủ quy định pháp luật thì không bị truy cứu trách nhiệm hình sự

Trên đây là toàn bộ những thông tin mà chúng tôi muốn cung cấp cho các bạn có liên quan đến vấn đề làm chết người khi thi hành công vụ. Nếu các bạn còn có những thắc mắc có liên quan đến vấn đề này thì có thể liên hệ với chúng tôi thông qua số điện thoại của tổng tài tư vấn 1900.0191 để có thể được tư vấn hỗ trợ một cách nhanh nhất.